Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu

Academic entrepreneurship in theory and practice

Author(s): / Language(s): English

With the increasing interest in academic entrepreneurship (AE), an interdisciplinary and multidimensional phenomenon, this book provides insights on the different aspects of the process, especially from the CEE countries. The topics cover include the theoretical issues related to defining and understanding AE as well as the empirical research featuring aspects of AE at the organizational levels of analysis that encourage the interchange of experiences from diverse institutional environments. The audience for this book comprises researchers, policymakers and university students in the fields of management, strategy and entrepreneurship.

Accounting challenges for sustainability and innovations

Author(s): / Language(s): English

The aim of this e-book is to present the most important aspects related to sustainability, corporate social responsibility and innovation from an accounting perspective. The book contains parts that deal with accounting aspects of sustainability and innovations. The book consists of ten chapters devoted to relevant and topical issues of sustainability and innovations. Chapter 1 'Sustainability and Corporate Social Responsibility in accounting' is an introduction to further considerations and deals with the essence of sustainable development, corporate social responsibility and their recognition in accounting. Chapter 2 'Social responsibility reporting standards' presents the most important reporting guidance such as GRI, OECD, United Nations Global Compact, International Organization for Standardization. Chapter 3 'Narrative reporting' focuses on descriptions and explanations in accounting reports. The chapter presents the links between accounting and language, the development of accounting narratives and the factors determining the use of narratives. Chapter 4 'Integrated reporting' discusses the motivations, objectives and the process of preparing an integrated report. Integrated reporting can prove to be an effective tool for businesses looking to shift their reporting focus from annual financial performance to long-term shareholder value creation. Chapter 5 'Non-financial reporting' in selected European countries presents the experience of Croatia, the Czech Republic and Poland in the field of preparing non-financial reports. A significant contribution to promoting the importance of sustainability reporting was made by the Non-Financial Reporting Directive (2014/95/EU). Chapter 6 'Socially responsible investments' discusses the essence of socially responsible investing and socially responsible investment. Socially responsible investing (SRI) is a decision making process concerning the allocation of free financial resources, where the investor aims at maximization of profit and minimization of risk on one part and includes the socio-ethical and environmental-ecological considerations on the other. Chapter 7 'External costs – accounting perspective' describes costs connected with using goods such as air, soil, water, silence or the aesthetics of the surroundings. One of the biggest problems for accounting in the future will be measuring the volume of using these goods or measuring the size of reduction in the quality of public goods suffered and assigning the decrease to particular companies. Chapter 8 'Derivatives in accounting' is devoted to financial instruments and presents two different approaches to accounting of derivatives: general model and hedge accounting. Derivatives are used to protect the enterprise against financial risk related to changes in prices on the markets, changes in the exchange rate or changes in interest rates, as well as for commercial purposes. Chapter 9 'Costs of research and development' shows the company's activity in the field of research and development and the related costs. R&D constitute an increasingly important element of the functioning of enterprises. Chapter 10 'Cryptoassets – nature, valuation and disclosures in accounting' focuses on cryptocurrencies (e.g. Bitcoin, Ethereum etc.) and digital tokens which are specific rights or values representatives. As a result of the transformation on the financial market, we are currently dealing with cryptoassets, which are a creation of blockchain technologies and the changing habits of the digital society. One of areas that there are a lot of doubts regarding these new technological solutions is accounting.

Adaptacja w relacjach business-to-business

Uwarunkowania i efekty

Author(s): Grzegorz Leszczyński / Language(s): Polish

Główną przesłanką powstania monografii było dążenie do pokazania, jakie znaczenie dla efektów uzyskiwanych dzięki relacji między dostawcą i nabywcą instytucjonalnym ma proces adaptacji zachodzący w ramach tej relacji. W rozważaniach przyjęto trzy główne cele. Pierwszym z nich jest wyjaśnienie i systematyzacja pojęć z zakresu adaptacji w relacjach business-to-business. Drugi cel miał charakter metodyczny – były nim konceptualizacja, operacjonalizacja oraz empiryczna weryfikacja zmiennych pierwotnych opisujących kluczowe pojęcia. Trzeci cel pracy miał charakter poznawczy i odnosił się do określenia zakresu adaptacji, jej uwarunkowań i efektów zarówno po stronie dostawców, jak i nabywców. Przedstawiony materiał opiera się na pogłębionym, interdyscyplinarnym przeglądzie literatury oraz na badaniach własnych. Bazę empiryczną monografii tworzy bogaty materiał zebrany w trakcie badań prowadzonych wśród 500 dostawców i nabywców. Przedmiotem wszystkich badań własnych były relacje między przedsiębiorstwami, z których jedno występuje w roli dostawcy, a drugie w roli nabywcy. W pierwszej części książki przedstawiono miejsce relacji w nauce o zarządzaniu, a także koncepcje zarządzania relacjami z perspektywy dostawcy i nabywcy. Następnie omówione zostały wymiary, uwarunkowania relacji oraz pozytywne i negatywne efekty relacyjne. Kolejny rozdział określa adaptację w relacjach dostawcy i nabywcy. Dalej omówiono wyniki badań, które skupiały się na wpływie stanu relacji na adaptację dostawcy i nabywcy oraz na efektach dopasowania i niedopasowania pomiędzy nimi. Zaproponowano modelowe ujęcie uwarunkowań i efektów adaptacji oraz operacjonalizację konstruktów, które weszły do tego modelu. W części empirycznej przedstawiono wyniki badań, które posłużyły do weryfikacji modelowego ujęcia adaptacji. Podsumowaniem książki jest rozdział przedstawiający wnioski teoretyczne, metodyczne i poznawcze oraz implikacje prowadzonych rozważań.

Alokacja czasu jako podstawowego zasobu człowieka. Perspektywa nowej ekonomii gospodarstwa domowego

Author(s): Jacek Jankiewicz / Language(s): English

Książka prezentuje nową ekonomię gospodarstwa domowego przez analizę alokacji czasu z użyciem narządzi statystycznych. Autor przeprowadził badania, których głównym celem było wyjaśnienie sposobów alokacji łącznego zasobu czasu w polskich gospodarstwach domowych w procesie maksymalizowania użyteczności z konsumpcji. Chcąc zidentyfikować czynniki, które determinują alokację czasu, odwołano się do cech społeczno-demograficznych i ekonomicznych osób i gospodarstw domowych, szczególnie zwrócono uwagę na sposoby gospodarowania czasem w zależności od płci.

Bankowość komercyjna i spółdzielcza w Polsce – refleksje po trzech dekadach transformacji. Szkice ku pamięci doktora Ryszarda Mikołajczaka

Author(s): / Language(s): Polish

Monografia zawiera dwanaście rozdziałów. Ich różnorodna tematyka wnosi nowe, istotne treści do dyskusji o wszechstronnie rozumianej i zmieniającej się roli banków we współczesnym systemie finansowym Polski oraz bliskich nam krajów UE. Autorzy są przekonani, że umieszczone w publikacji teksty zostaną przez Czytelników odebrane jako krytyczne i kreatywne refleksje nad trzydziestoleciem przemian nie tylko w polskiej bankowości komercyjnej i spółdzielczej, ale i w szerszym, globalnym czy europejskim kontekście. Wspólnym zamiarem twórców poszczególnych fragmentów książki było, aby służyła ona upamiętnieniu działalności naukowej i dydaktycznej śp. Doktora Ryszarda Mikołajczaka, zasłużonego pracownika Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, jednego z najwybitniejszych twórców poznańskiej szkoły finansów i bankowości.

Case studies in emerging markets: Management, business, finance, marketing

Author(s): / Language(s): English

The book contains a series of eight long case studies on various business issues in emerging markets (for instance Polish, Chinese, Nigerian). The authors focus on a variety of topics from marketing, through business operations, finance, leadership, innovation, business development, internationalization and decisions to human resources management. Also, the perspective of the analyzed issues is varied, in the initial case studies, the microeconomic approach dominates, then the mezoeconomic and macroeconomic approach. The team of authors included both academics, with extensive teaching experience in English-speaking studies, and business practitioners whose practical knowledge allows them to explore contemporary business challenges in emerging markets. We are putting this book in the hands of lecturers and students of economics, finance, and management, believing that it will be a source of inspiration, discussion and will allow to better explore contemporary business. At the same time, we hope that by offering this book, we are filling a gap in the publication market, which has been dominated by case studies dedicated to well-known companies, well-known brands, and mature markets.

Changes and Challenges in the Modern World Economy. Recent Advances in Research on International Economics & Business

Author(s): / Language(s): English

The rationale for publishing this Volume was to signal current work and research progress in the area of international economics, business and management. As the title of the Volume suggests, we need to anticipate changes and implement a new approach to face the challenges in the world economy for it is transforming in an unprecedented way now, at a fast pace, and the global economic map is constantly redrawing. Papers published in this Volume are written by individual authors and workgroups. They have been assigned to eight chapters discussing crucial aspects of the world economy. The deliberations are held ona micro- and macroeconomic level in both theoretical and empirical terms.

Controlling operacyjny łańcucha dostaw w zarządzaniu wartością produktu

Author(s): Bogusław Śliwczyński / Language(s): Polish

"Monografia jest podsumowaniem wieloletnich badań naukowych autora oraz uczestnictwa w projektach badawczych i rozwojowych dla przedsiębiorstw. Wyniki badań są wkładem w rozwój i doskonalenie metod zarządzania przedsiębiorstwem. Wartością pracy jest przedstawienie modelu referencyjnego controllingu operacyjnego wykorzystującego model SCOR, jako instrumentu kształtowania i pomiaru procesów zarządzania wartością oraz bilansowania potrzeb klienta i zasobów operacyjnych w łańcuchu dostaw". [Z recenzji prof. dr hab. Krystyny Kowalskiej] "W monografii podjęto próbę przedstawienia nowoczesnej formuły zarządzania przedsiębiorstwem w łańcuchu dostaw, podkreślając bezpośredni wpływ controllingu operacyjnego na wartość produktu. Opracowano oryginalną koncepcję modelu badawczego zarządzania operacyjnego łańcuchem dostaw w zarządzaniu wartością produktu. Publikacja dobrze wpisuje się w koncepcje i metody zarządzania współczesnym przedsiębiorstwem. W pracy widoczne jest bogate doświadczenie praktyczne autora, co sprawia, że będzie ona miała istotne znaczenie dla przedsiębiorców chcących wdrożyć controlling operacyjny łańcucha dostaw w firmie i wpływać przez to na podwyższenie wartości produktu przy zachowaniu racjonalnych nakładów inwestycyjnych". [Z recenzji prof. dr hab. Marii Nowickiej-Skowron]

Credibilitistic portfolio optimization. Individual investors perspective

Author(s): Aleksandra Rutkowska / Language(s): English

The fundamental goal of every financial investment is to maximize profit. A sharp increase of turnover in the financial markets led to the rapid development of studies in the field of investment portfolio optimization. These studies focus mainly on measuring the risk associated with an investment, and the maximization of profits. Nowadays, individual investors are overwhelmed with investment options as well as a continuous flow of data. For this reason we will focus in this publication on the perspective of individual investors. As experiments have shown, investors do not strictly adhere to the principles presented in normative market models. In economic practice, the data available to a decision maker is often random, inaccurate, and often expressed in approximate or even linguistic form. This book synthesizes elements of fuzzy variable theory in the light of Liu's credibility theory for the needs of portfolio analysis.

Cykle mieszkaniowe. Rola rynku i państwa

Author(s): Piotr Lis / Language(s): Polish

Monografia ma na celu wyjaśnienie mechanizmów cykli mieszkaniowych na tle procesów rynkowych i określenie roli państwa w równoważeniu ich konsekwencji. W obszarze rynku zwrócono szczególną uwagę na mechanizmy finansowania inwestycji mieszkaniowych. W obszarze państwa podkreślono znaczenie jego interwencji dla zrównoważenia faz wzrostowych i spadkowych cykli mieszkaniowych. Uzyskane wnioski wzbogacają wiedzę o funkcjonowaniu rynków mieszkaniowych, a także systemów finansowych w części zaangażowanych w sferę mieszkaniową. O wartości praktycznej opracowania decyduje propozycja poprawnej i rzetelnej metody identyfikacji cykli mieszkaniowych, sformułowanie autorskich propozycji doboru różnych rodzajów mechanizmów finansowania inwestycji mieszkaniowych „optymalnych” z punktu widzenia gwałtowności przebiegu cykli mieszkaniowych oraz identyfikacja obszarów możliwej ingerencji państwa stabilizującej cykliczność rynków mieszkaniowych. Autorskie badanie objęło 28 państw członkowskich Unii Europejskiej (UE-28) w okresie od pierwszego kwartału 1990 do drugiego kwartału 2014 r.

Data analysis in the maritime domain

Author(s): Milena Stróżyna,Witold Abramowicz,Krzysztof Węcel,Dominik Filipiak,Jacek Małyszko / Language(s): English

The book delivers a rich set of foundations, state-of-the-art knowledge, new approaches and methods for the purpose of anomalies detection, maritime traffic analysis as well as risk and reliability assessment. It addresses relevant research problems at the intersection of maritime transport in global economies, reliability and risk assessment, and information systems and data processing. The book provides a theoretical overview of available maritime data sources and approaches for maritime data analysis, as well as a set of novel tools and methods for maritime data retrieval, fusion, and analysis. The proposed methods are evaluated on real-life AIS data, covering the entire world and more than 200 thousands of vessels, illustrating how they may be used for anomaly detection and risk assessment. The primary audience of the book are researchers from the fields of computer science and maritime transport as well as logistics service providers, shipping companies and port authorities companies that need support in managing security, safety, and risk of maritime transport services in global economies by making use of large-scale data processing.

Delokalizacja a konkurencyjność przedsiębiorstw. W poszukiwaniu mechanizmu wpływu

Author(s): Marlena Dzikowska / Language(s): Polish

W książce skupiono się na zagadnieniach koncepcyjnych odnoszących się do kwestii konkurencyjności przedsiębiorstwa i delokalizacji modułów łańcucha wartości. W związku z tym książka ma charakter interdyscyplinarny. Do istotnych subdyscyplin naukowych zajmujących się omawianym obszarem badawczym należy zaliczyć m.in. teorie przedsiębiorstwa, ekonomię branży, zarządzanie strategiczne, internacjonalizację przedsiębiorstw, biznes międzynarodowy, międzynarodowe stosunki gospodarcze oraz zarządzanie łańcuchem dostaw. W szczególności w książce kompleksowo przedstawiono autorski schemat analityczny wpływu delokalizacji modułów łańcucha wartości na konkurencyjność relokującego przedsiębiorstwa.

Determinants of tourism development in urban destinations and methods of tourism measurement: The case of Poznań

Author(s): / Language(s): English

One of the features of contemporary tourism is a growing role of urban destinations. Increased concentration of tourism in the city supports development of the city's tourism function as it relies on the level and intensity of tourist traffic. The level of tourism development changes over time and it needs to be measured. This work suggests methods of measuring the extent and rate of tourism development, and proposes ways of assessment whether the city's tourism function develops in the right direction and how it is supported by city authorities. It also looks at the important role of local residents in city tourism. The work is equally theoretical, methodological and practical. It is based on the case study of the city of Poznań, but measurement techniques and the investigation outcomes presented in this publication will likely have general applicability.

Determinanty doskonalenia systemu zarządzania środowiskowego zgodnego z wymaganiami normy ISO 14001

Author(s): Alina Matuszak-Flejszman / Language(s): Polish

System zarządzania środowiskowego zgodny z wymaganiami międzynarodowej normy ISO 14001 staje się powszechny na całym świecie. Oprócz wymagania zawartego w tej normie, dotyczącego zapobiegania zanieczyszczeniom i zgodności z wymaganiami prawnymi, ważną rolę odgrywa ciągłe doskonalenie efektów środowiskowych. Autorka zidentyfikowała czynniki determinujące doskonalenie systemu i zarządzania oraz oceniła ich istotność na podstawie doświadczenia przedsiębiorstw posiadających wdrożony i certyfikowany system zarządzania środowiskowego. Omówiła również wyniki badań dotyczące postrzegania przez przedstawicieli kierownictwa badanych przedsiębiorstw zależności pomiędzy wybranymi czynnikami determinującymi doskonalenie systemu zarządzania środowiskowego a jego skutecznością i efektywnością. Autorka przedstawiła propozycje rozwiązań, które mogą być wykorzystane w praktyce gospodarczej.

Determinanty zarządzania społecznie odpowiedzialnego w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw

Author(s): Magdalena Kaźmierczak / Language(s): Polish

Monografia jest próbą kompleksowego podejścia do tematu społecznie odpowiedzialnego działania mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Problem badawczy sprowadza się do pytania, jakie czynniki i w jakim stopniu determinują społecznie odpowiedzialne zarządzanie w sektorze MŚP w Polsce. Sformułowane przez autorkę wnioski, a także zalecenia zawarte w monografii mogą okazać się użyteczne dla przedsiębiorstw sektora MŚP. Znajomość determinant zarządzania społecznie odpowiedzialnego może przyczyniać się do kształtowania społecznie odpowiedzialnych organizacji. Ponadto poznane determinanty mogą wspomóc proces przetworzenia koncepcji CSR w taki sposób, by była ona odpowiednia do specyfiki funkcjonowania mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Praca ma charakter teoretyczno-empiryczny. W rozdziale pierwszym opisano główne czynniki wzrostu zainteresowania koncepcja? społecznej odpowiedzialności biznesu wśród organizacji. W rozdziale tym szczegółowo omówiono istotę oraz teoretyczny kontekst społecznej odpowiedzialności oraz wskazano na podstawowe korzyści, jakie z niej wynikają. W rozdziale drugim opisano specyfikę funkcjonalna? i zarządczą sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Wyjaśniono istotę zarządzania społecznie odpowiedzialnego w MŚP. Scharakteryzowano zarządzanie społecznie odpowiedzialne w ujęciu procesowym, uwzględniając przy tym specyfikę małych i średnich przedsiębiorstw. Opisano tu również najważniejsze obszary społecznej odpowiedzialności i proces zarządzania interesariuszami w MŚP. Na koniec opisano systemowe podejście do zarządzania zgodnego z CSR w organizacjach mikro, małych i średnich. W rozdziale trzecim na podstawie źródeł literaturowych określono i scharakteryzowano zewnętrzne i wewnętrzne determinanty społecznie odpowiedzialnego zarządzania w sektorze przedsiębiorstw mikro, małych i średnich na świecie i w Polsce. Kolejne rozdziały poświęcono metodyce, wynikom, ocenie i wnioskom płynącym z badan? empirycznych przeprowadzonych w polskim sektorze przedsiębiorstw mikro, małych i średnich. Przedstawiono wyniki badan? dotyczące znajomości pojęcia CSR oraz sposobów jego definiowania wśród badanych przedsiębiorstw. Ponadto przeprowadzono ocenę ważności i charakteru przesłanek oraz działań społecznie odpowiedzialnych podejmowanych przez MŚP w poszczególnych obszarach CSR. Przedstawiono również hierarchie? ważności czynników determinujących zarządzanie społecznie odpowiedzialne w przedsiębiorstwach mikro, małych i średnich. W dalszej kolejności zaprezentowano wyniki analizy współzależności między czynnikami wpływającymi na społecznie odpowiedzialne zarządzanie a wybranymi cechami, takimi jak rodzaj prowadzonej działalności, liczba zatrudnionych pracowników oraz struktura kapitału. Na koniec przedstawiono także analizę współzależności między wdrożonymi znormalizowanymi systemami zarządzania a zaangażowaniem badanych organizacji w inicjatywy CSR.

Dimensions of Competitiveness

Author(s): / Language(s): English

Individual businesses, sectors, entire national economies, and regional integration groupings have experienced deep technological and economic changes. This has led to the emergence of a new economic order, driven by globalization, the capacity to create and absorb technological progress, and fast transfer of knowledge. Transformations in the economic landscape necessitate a search for new ways of creating value, and consequently economic prosperity. Creating value and – in a broader sense – the developmental capacity of the company, sector, region, economy or regional integration grouping are intrinsically related to increasing their competitiveness. The notion from which competitiveness derives is competition. Competition has been defined, perceived, and interpreted in many ways by various schools of economic thought. For classical economists competition was identical to rivalry, while for the neo-classicists it is more of a market situation. In evolutionary economics competition is seen as a selection mechanism. This diverse nature and interpretation of competition is reflected in the multidimensional concept of competitiveness.

Downsizing w przedsiębiorstwie. Stan, uwarunkowania, model

Author(s): Grzegorz Wojtkowiak / Language(s): Polish

Książka podejmuje zagadnienie współczesnego downsizingu. Opiera się na założeniu, że zmiany w gospodarce wpłynęły na ewolucję downsizingu, a to wygenerowało potrzebę redefinicji pojęcia i roli tego procesu oraz określenia nowego modelu wykorzystania go w przedsiębiorstwie. Kompleksowość zagadnienia i wykazana szerokość jego znaczenia wymusiły postawienie pytania o przebieg procesu podjęcia decyzji o downsizingu i jej realizacji, w tym o definicję jego skali, efektów i uwarunkowań stosowania. Głównym efektem pracy jest sformułowanie koncepcyjnego modelu przedstawiającego podejmowanie decyzji o downsizingu i jej realizacji. W książce dokonano redefinicji i systematyki współczesnego procesu downsizingu oraz umiejscowiono go wśród innych metod i narzędzi zarządzania. W sferze poznawczej określono skalę występowania downsizingu w Polsce i efekty jego wdrażania, rozpoznając również czynniki i uwarunkowania wpływające na jego realizację. Ważnym efektem aplikacyjnym była identyfikacja i uporządkowanie narzędzi stosowanych w procesie realizacji downsizingu oraz barier i zagrożeń w ich stosowaniu, a także zdefiniowanie pojęcia potencjału downsizingowego. Istotnym wkładem autora w badania nad współczesnym downsizingiem jest wyciągnięcie wniosków zarówno z badań danych finansowych, jak i badań jakościowych, czego efektem jest rekomendacja polimetodycznego podejścia do procesu poznania downsizingu, a także wskazanie kierunków przyszłych badań.

Dylematy polityki rozwojowej Unii Europejskiej wobec Afryki Subsaharyjskiej w latach 2000-2015

Author(s): Filip Kaczmarek / Language(s): Polish

Monografia ma charakter analizy politycznej, ekonomicznej i społecznej głównych zagadnień polityki rozwojowej UE wobec Afryki Subsaharyjskiej. Przedstawia genezę zaangażowania unijnego w tym regionie. Określa podstawy prawne, instytucjonalne i polityczne polityki unijnej oraz zakres jej uwarunkowań globalnych. Identyfikuje bariery i dylematy rozwoju Afryki Subsaharyjskiej. Cechą opracowania jest aktualność podjętych zagadnień oraz podejście interdyscyplinarne, z dominującą rolą nauk politycznych i ekonomicznych. Autor opiera się na analizach naukowych i własnym doświadczeniu uczestnika prac Komisji Rozwoju Parlamentu Europejskiego oraz Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE w latach 2004-2014.

Dynamika zmian cen kontraktów sCDS a ryzyko suwerenne Polski w okresie kryzysu finansowego

Author(s): Agata Kliber / Language(s): Polish

Celem książki było przedstawienie kształtowania się kondycji polskiej gospodarki w okresie 2008-2013 (obejmującym zarówno okres kryzysu, jak i względnego spokoju) i zweryfikowanie, w jakim stopniu dynamika cen kontraktów sCDS wystawianych na polski dług rządowy była zgodna ze zmianami sytuacji gospodarczej i finansowej kraju. Stwierdzenie, że skok cen w początkowym okresie kryzysu nie wynikał z załamania sytuacji wewnętrznej Polski, nie jest zaskoczeniem. Był on wynikiem wzrostu globalnej awersji do ryzyka, niebezpieczeństwa pojawienia się paniki na rynku czy też zarażania kryzysem. Pośrednio taka sytuacja mogłaby wpłynąć również na kondycję polskiej gospodarki, a więc do pewnego stopnia wzrost cen kontraktów mógłby być uzasadniony. W związku z tym można zadać kolejne pytanie: jaki konkretnie rodzaj ryzyka odzwierciedlają ceny polskich kontraktów sCDS? Tezą badania było stwierdzenie, że ceny kontraktów mogą odzwierciedlać nie tyle ryzyko suwerenne, co szerzej rozumiane ogólne ryzyko kraju. Jeśli ceny kontraktów sCDS miałyby odzwierciedlać jedynie ryzyko suwerenne, byłyby bardzo silnie powiązane ze zmianami stóp procentowych, a jedynie w niewielkim stopniu z innymi zmiennymi lokalnymi czy makroekonomicznymi. Rozdział pierwszy poświęcono dyskusji na temat ryzyka suwerennego i ryzyka kraju. W rozdziale drugim przedstawiono kształtowanie się sytuacji gospodarczej w kraju w latach 2008-2013 (wielkości makroekonomiczne, stan finansów publicznych, zadłużenie Skarbu Państwa i sytuacja na rynku międzybankowym [kryzys zaufania]). Rozdział trzeci dotyczy kontraktów sCDS – omówiono ich historię, konstrukcję, regulacje obrotu, wyjaśniono, czym jest premia, zdarzenie kredytowe, opisano mikrostrukturę rynku, przedstawiono pokrótce bazy danych, z których można pobrać notowania kontraktów. Omówiono też kontrowersje związane z kontraktami sCDS. W rozdziale czwartym autorka zajęła się problemem adekwatności wyceny ryzyka kraju przez kontrakty sCDS do faktycznej sytuacji gospodarczej kraju. Przedstawiono badanie długookresowych zależności między cenami kontraktów sCDS oraz podstawowymi wielkościami makroekonomicznymi w Polsce. Rozdział piąty zawiera odniesienie do popularnego w badaniach finansowych problemu: czy ceny instrumentów finansowych reagują na zmiany poziomu wielkości makroekonomicznych, czy na samo pojawienie się ogłoszenia. Zbadano zatem reakcję cen kontraktów sCDS na publikację najważniejszych ogłoszeń makroekonomicznych: o PKB, PKB per capita dla regionów oraz o inflacji. Rozdział szósty koncentruje się na ryzyku zmiany stóp procentowych i jego wpływie na ceny kontraktów sCDS. W siódmym rozszerzono zbiór zmiennych lokalnych o indeksy giełdowe (wskaźnik ryzyka kraju) i kursy walutowe (wskaźniki ryzyka suwerennego). Sytuacja na lokalnych rynkach finansowych i kondycja gospodarcza kraju są bowiem ze sobą silnie powiązane, a zmiany na rynkach finansowych mogą wyprzedzać zmiany koniunktury. Celem tego rozdziału było zbadanie zależności zachodzących między cenami kontraktów sCDS a zmianami kondycji innych sektorów rynku finansowego. Ostatni, ósmy rozdział to przyczynek do dyskusji o kryzysogennej roli kontraktów sCDS. Konstrukcja kontraktu „od zawsze” budziła wątpliwości wśród niektórych analityków finansowych, ze względu na ich konstrukcję przypominającą rodzaj zakładu o bankructwo podmiotu referencyjnego. W związku z tym – oraz w obliczu problemów Grecji – na rynku europejskim wprowadzona została regulacja zakazująca nabywania kontraktów przez podmioty nieposiadające obligacji referencyjnej. Zakaz ten doprowadził do zmniejszenia zmienności na rynku kontraktów, ale też do drastycznego spadku płynności. Autorka pokazała, że w przypadku polskiego rynku finansowego siła zależności między poszczególnymi jego sektorami a sektorem sCDS zmalała po roku 2012, kiedy wprowadzono zakaz handlu tzw. nagimi sCDS-ami. Spełniły się więc pesymistyczne przepowiednie analityków finansowych o tym, że taka regulacja doprowadzi m.in. do tego, że ceny kontraktów sCDS przestaną być wiarygodnym i użytecznym wskaźnikiem ryzyka suwerennego kraju. Wniosek ten wydaje się poprawny w przypadku uczestników rynku finansowego. Sytuacja zmienia się natomiast, jeśli weźmiemy pod uwagę inwestorów długoterminowych. Badanie przeprowadzone na podstawie wskaźników nastrojów inwestorów (ogólnego, w przemyśle i na rynku finansowym i ubezpieczeniowym), które konstruowane są z częstotliwością miesięczną na podstawie danych ankietowych, sugeruje, że zmiany nastrojów gospodarczych nadal są powiązane ze zmianami cen kontraktów sCDS. Może to sugerować, że uczestnicy rynku obserwują zmieniające się ceny kontraktów albo inne wskaźniki, z którymi ceny kontraktów są powiązane. Niezależnie od tego, która z powyższych tez jest prawdziwa, możemy stwierdzić, że ceny kontraktów sCDS w Polsce nadal powiązane są z koniunkturą na rynku krajowym – mimo iż przestały być cenotwórczym czynnikiem na krajowym rynku finansowym.

Economic tendency surveys and economic policy - measuring output gaps and growth potentials

Author(s): / Language(s): English

Business tendency surveys provide information which is valuable to the respondents themselves as well as to economic policy makers and analysts. This is an area of special interest for economists working in governments, national banks, statistical offices and for scientists. CIRET international conferences are the meeting place for top scientists of these areas from worldwide, and they successfully integrate the academic and business communities involved in business surveys and business cycles. The book contains a selection of topics that have been discussed at 35th CIRET Conference titled Economic Tendency Surveys And Economic Policy: Measuring Output Gaps and Growth Potentials, which took place from 15 to 17 September 2021 in Poznań, Poland. See more on the global and local CIRET Conference websites. The selection is driven around two goals. In the first part, the articles are related to the research methods, as well as the use regarding a broad range of methods applied in assessing the market economic situation. The second part of the book is focused on the use of methods and situation assessment. In the presented papers, the variety within the scientific area of business tendency is shown. The work allows to prove the strong position of Polish science in this area as well.