Publikacje z zakresu historii medycyny starożytnej na łamach czasopisma „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” w latach 1933–1938

Author(s): Tomasz Dreikopel / Language(s): Polish Issue: 23/2017

Celem opracowania jest zwrócenie uwagi na prace, które ukazały się drukiem w latach 30. XX w. na łamach „Archiwum Historii i Filozofii Medycyny” i dotyczyły dziejów medycyny antycznej. Inicjatorem takiej tematyki badawczej był założyciel i długoletni redaktor tego periodyku Adam Wrzosek (1875–1965), wówczas profesor historii i filozofii medycyny Uniwersytetu w Poznaniu. W kierowanym przez niego zakładzie powstało pierwsze opracowanie: Poglądy Hippokratesa na etykę lekarską (1933). Staraniom prof. Wrzoska, który zaproponował współpracę pracującemu na tej samej uczelni prof. Witoldowi Klingerowi (1875–1962), filologowi klasycznemu, zawdzięczamy publikację na łamach „Archiwum” dwóch znakomitych przekładów oryginalnych tekstów Hippokratesa oraz Galena. Należy podkreślić, że tematyka wspomnianego powyżej artykułu i tekstów źródłowych pozostawała w ścisłym związku z potrzebą kształtowania etosu lekarza doskonałego jako osoby czystej moralnie, która korzysta z posiadanej wiedzy, mając na uwadze w największym stopniu szeroko pojęte dobro każdego pacjenta.

Umelecké spracovanie literárnej predlohy Gastona Leroux – Fantóm Opery

Author(s): Jana Pecníková,Simona Pekárová / Language(s): Slovak Issue: 17-18/2014

The novel Phantom of the Opera is one of the most famous literally works of Gaston Leroux. In the article, we focus on the identity of phantom and the presentation of phantom in diverse artistic productions. The theme of love and music is a source of an inspiration for many other authors. The novel is very topical up till now.

Využitie marketingových princípov na výpočet indexu účinnosti slova v prostredí „pub-lingvistiky“

Author(s): Jana Krajkovičová / Language(s): Slovak Issue: 17-18/2014

This thesis investigates penetration of linguistics into marketing. The main purpose of the paper is to design a system for marketers to set an index of phrases efficiency already during construction of marketing product. The paper incorporates and connects field of cognitive linguistics with semiotics, philosophy, stylistics, theory of mass media communication and marketing. The knowledge from these fields is combined and applied in order to create an innovative approach for marketing production which would reflect individual perceptions of consumers to maximize efficiency and effective use of financial resources during designing a marketing product.

Ценностные ориентиры современного общества (на материале русскоязычных текстов массмедиа)

Author(s): Svetlana Vasilyevna Moshcheva / Language(s): Russian Issue: 17-18/2014

The article involved views the problems of formation and functioning the system of values and behavioural stereotypes of modern Russian society. The author pays our attention to the fact that the social nature of advertising communication enables it to reflect all the nuances of society existence. The purpose of this article is to examine the dynamics of changes in the communicative space based on the analysis of mass media sources of a Russian advertising discourse.

Individu, famille et communauté dans la pensée de Jean-Paul Sartre

Author(s): Adrián Bene / Language(s): French Issue: 19-20/2014

Many people think that Sartre’s standpoint concerning intersubjectivity is simply resumed in the widely known aphorism of No Exit : “Hell is other people.” However, in the Critic of Dialectical Reason he was looking for the possibility of the community. In Being and Nothingness every human relation is based on the look, thus we-subject and us-object can be distinguished as different experiences of being-for-others. The condition of an ideal typical community is a common project which (in the Critic of Dialectical Reason) ensures freedom for individuals (as being for itself) in a group-in-fusion. Certainly, every individual has his own project, since his fundamental choice has come to pass within the family. There is a possibility of modifying it, but it is not an easy way. Sartre analysed the vain efforts of both Baudelaire and Genet using his own method of existential psychoanalysis. The importance of lived experience of the child is best developed in The Family Idiot on Flaubert.

Guglajte kako biste progooglali!

Author(s): Jelena Ilić / Language(s): Bosnian Issue: 3/2006

U radu se razmatra problematika upotrebe stranih riječi u bosanskom jeziku, posebice stranih riječi engleskoga porijekla i to na polju jednog od novijih medija, Internetu, odnosno na forumu Tuzlarije. Utvrđuje se da je upotreba stranih riječi suviše česta, ako ne i pretjerana, kao što pokazuje analizirana jezična građa, iako se adaptacija nekih engleskih riječi izvršila i prije tri desetljeća. Također, novi problem nastaje zbog enormnog “uvoza” novih riječi u bosanski jezik, pretežno zbog znanstveno-tehnološkoga bujanja, kao i procesa globalizacije. Takve se riječi trenutačno pišu u svom izvornom, engleskom obliku, i kao takve mnogi (najčešće odrasli) ih smatraju doista stranim, te bi ovaj rad bio mali poticaj da se ozbiljno radi na njihovoj adaptaciji ili pak da se nađe bosanski naziv za njih.

Novi historizam

Author(s): Igor Banović / Language(s): Bosnian Issue: 2/2005

Novi historizam nastao je kao reakcija nagomilanoga nezadovoljstva unutar određenih struktura književnih teoretičara i nastavnika engleske književnosti. Oni su bili prije svega nezadovoljni tumačenjima književnosti koje su davale tadašnje vodeće formalističke i dekonstruktivističke škole. Formalistička škola se zalagala eksplicitno i decidno za samostalnost i samoreferencijalnost književnoga diskursa, te je težište proučavanja književnoga teksta bilo na formalnim kompozicionim principima i tehničkim stilskim sredstvima (stil, zvuk, stih, ritam, metrika). Po formalistima, glavna je zadaća književne znanosti bila analiza forme, a odbacivali su sve druge kriterije (biografske, psihološke, ideološke, sociološke).

The Internet of Things – Hype and reality: Crucial issues about Internet of Things technology and ‘content’ of human-machine communication

Author(s): Christian Galinski / Language(s): English Issue: 24/2017

Daiktų internetui skirtų mokslinių tyrimų ir technologinės plėtros progresas labai spartus. Daiktų internetas gali technologiškai sujungti daugmaž visas elektroninių paslaugų teikimo sritis, įskaitant e. sveikatos, e. verslo ir prekybos, e. valdymo, net e. švietimo ir kitas paslaugas, o kur dar junginiais su žodžiu „išmanus“ ar „pažangus“ įvardijami projektai (tokie kaip išmanieji miestai, išmanusis transportas, išmaniosios ligoninės). Turint omenyje šiuos dalykus, vis labiau ryškėja žiūrėjimo į sąveikumą pirmiausia per technologijų prizmę (techninis sąveikumas), taip pat tam tikru mastu ir per semantikos prizmę (semantinis sąveikumas) trūkumai. Internetinių turinio platformų, vartotojams siūlančių vieną ar daugelį išteklių, gausa iš pirmo žvilgsnio atrodo pribloškianti. Atidžiau pažiūrėjus į šių išteklių turinio sąveikumą ir kokybę matyti, kad jiems dažnai trūksta teorinio-metodologinio pagrindo. Situacija tampa dar sudėtingesnė, kai turinys – ypač įvairių rūšių mikroturinys – yra kuriamas, prižiūrimas ir siejamas su kitu turiniu interneto naudojimu pagrįstais metodais. Kai daiktų interneto daiktų „sukurti“ duomenys turi būti interpretuojami, kad taptų informacija ir žiniomis, nebepakanka paprasto objektų (fizinio pasaulio objektų ar virtualių dalykų) identifikavimo ir žodinio ar nežodinio vardo priskyrimo, neatsižvelgiant į atitinkamas sąvokas. Kai daiktus turi atspindėti skirtingų kalbų žodžiai ar nežodiniai ženklai esant kitoms jutiminio suvokimo formoms, semantika turi remtis sąvokomis. Kaip viena pamatinė idėja ar sąvoka, pasiekiama per atskirą universalųjį adresą ar pastoviąją nuorodą, apibrėžtas mikroturinys apima daugelį įvairių turinio rūšių – galiausiai net joms apibūdinti naudojamus metaduomenis. Kyla klausimas, ar šios įvairios mikroturinio rūšys, įskaitant leksikografinius ir terminologinius duomenis (taip pat ir mokslines nomenklatūras), valdomuosius žodynus (tezaurus ir kitas žinių tvarkybos sistemas), žinių struktūrinimo sistemas (ontologijas, temų žemėlapius ir kt.) ir atitinkamus metaduomenis, gali būti plėtojamos ir valdomos, remiantis viena plačios aprėpties metodologija – terminologijos metodologija. Žinoma, reikia atsižvelgti į skirtingų mikroturinio rūšių skirtingus vaidmenis.

Kūrybinių industrijų terminai: aprėptis ir tvarkyba

Author(s): Rasuolė Vladarskienė / Language(s): Lithuanian Issue: 24/2017

The 21st century is a century of creative work; a creative economy is being created by a creative society. ‘Creative industries’ is a very broad concept connecting business, communication, technologies, culture and art. This is a new concept and a new term, arising from the widened understanding of creative work which covers not only artistic and scientific activities but also any other activity requiring creative solutions. Representatives of creative industries are seeking economic profit on the basis of creativity. The diversity of the field predetermines the lack of uniformity in its terminology. Terms of creative industries vary. Some terms are also used in other fields and are standardized, included in dictionaries and terminological databases and are rooted in usage. For some concepts appropriate forms of naming haven’t yet been found; frequently quotations (borrowings which aren’t adapted either orthographically or morphologically) and morphologically adapted borrowed words are used instead of terms in unedited texts and internet dictionaries; quite frequently the English equivalent is given in the text next to a Lithuanian term. All this is characteristic to the initial stage of terminology development.

21-oji tarptautinė specialiosios kalbos konferencija „Tarpdalykinių žinių kūrimas: specialiosios kalbos tyrimų iššūkiai“

Author(s): Asta Mitkevičienė / Language(s): Lithuanian Issue: 24/2017

Naujausi lietuviški terminų žodynai

Author(s): / Language(s): Lithuanian Issue: 24/2017

Пропагандата: опорни точки, стилистики и публики

Author(s): Albena Hranova / Language(s): Bulgarian Issue: 47/2017

The paper is a part of the research endeavour in the framework of the project Anti-Liberal Discourses and Propaganda Messages in Bulgarian Media:Dissemination and Social Perception in the period between 2013 and 2016. It is a case study stressing on differences of styles and public discourses with referenceto their audiences in the advancing process of disseminating three major talking points of up-to-date anti-democratic propaganda: 1. ‘Bulgaria’s venalelites’; 2. ‘The decline of the West/Europe’; and 3. ‘The rise of Russia’.The case study focuses of two types of public propaganda speakers – ‘people’s tribunes’ (Alexander Simov, Kevork Kevorkyan), and “thinkers’ targeting a more sophisticated and almost academic audience (dr. Nikolay Mihaylov, prof.Ivo Hristov). The analysis frames their political viewpoints – Simov’s stalinist attitude with discursive formulae coming from the 1950s; Kevorkyan’s thoroughly xenophobic and nationalistic attitude; Mihaylov and Hristov claiming the “artificial” character of the Modern Epoch and liberalism contrary to the “natural” character of the Russian authoritarianism. The paper also pays attention to the different rhetorical devices of propaganda style: the special use of the catachresisas a total trope of the discourse which gathers up all possible talking and focal points, and plots, and themes into one and the same political message, which rhetorical and topical ingredients seem to collapse into a consequent synonymy (Alexander Simov); the use of “manifest” or “slogan-like” short paragraphs andmeaningful artificial capital letters of nouns and verbs in Kevork Kevorkyan’s sentences; the special use of prestigious quotes (most often mistaken and mistreated) in dr. Nikolay Mihaylov’s, and prof. Ivo Hristov’s discourses, etc.

Bridging Difference through Classroom Misunderstandings

Author(s): Jason Blake / Language(s): English Issue: 1/2018

Cultural misunderstandings often arise because of the unstated assumptions or “background books” that each of us has. In the classroom, such misunderstandings can make for uncomfortable moments, but they can also lead to fruitful teaching experiences for teacher and student alike. Using a variety of examples that arose while teaching a module called “Canadian Culture” at a Slovenian university, I argue that such moments – such as when students seem not to have heard what I think was a clear message or bit of information – the resulting cultural misunderstanding can be educationally rewarding. They force us to break out of the question-and-answer routine that is often a part of the teaching process.

The Portraiture of Stockholm Syndrome: Cultural Dislocation in Phillis Wheatley’s Poetry Collection and Selected African American Texts

Author(s): Emmanuel Adeniyi / Language(s): English Issue: 1/2018

One of the tropes that have often been glossed over in African American literature is the concept of Stockholm Syndrome. The syndrome emphasizes irrationality and abnormal psychological or mental disposition of Stockholm Syndrome sufferers towards individuals responsible for their pitiable conditions. This article examines the conception and its nexus with slavery and the use of religion (Christianity) as an ideological tool for the indoctrination or brainwashing of African slaves and their descendants in the United States of America. I argue that the syndrome, though conceived as a correlate of Freudian ego-defence mechanism, operates like a psychedelic or hallucinogenic drug which, according to Karl Marx, dulls the reasoning capacity and cerebration of the sufferers and prevents them from thinking rationally. Besides, it alters their perception of reality forcing them to accept abnormality as normality in a bid to create an escapist route for their fears, hurt feelings and pent-up wounds.

Female 'Weight' in the Nigerian Fiction: Iyayi's ‘Violence’ and Ibezute's ‘Dance of Horror’

Author(s): Emmanuel Okereke / Language(s): English Issue: 1/2018

This article is a masculinist examination of Festus Iyayi’s Violence and Chukwuma Ibezute’s Dance of Horror. The article despises the ideological stance of some feminists – that women are unfairly treated in society and in literature by men. It explores women’s relationship with men and contends that every woman is in control of her man and society around her. The article shows how women use marriage, love, sex, their body, social status, kitchen and cradle influence to hold men to ransom. The article, however, recommends that men should not act on their women’s unverifiable and manipulative claims. In all, the article concludes that women are oppressive and exploitative to men.

W parku z Raymondem Rousselem – anamorfoza i ornament

Author(s): Mariusz Gołąb / Language(s): Polish Issue: 1 (11)/2018

The article is devoted to the semantic and composition functions of the figure of a park/garden in Raymond Roussel’s novel „Locus Solus”. The issue discussed in this paper concerns a pretextual function of fictional space for the narration mode and sequential order of the novel. An attempt is made to supplement the dominant structuralist tradition of interpreting Roussel’s work, for example, with the concepts appearing in Maria Gołaszewska’s eco-aesthetic approach and Arnold Berleant’s environmental aesthetics. The proposed direction of reflections allows us to see in the rhetorical aspects of Roussel’s style, among which numerous hyperboles particularly attract the reader’s attention, a narrative method of anthropologically understood imaginary structures. These structures were based on the systems of objects, whose task, apart from rhetorical and cultural deluding, governed by the poetics of absurd, is to determine an anthropological point of observation in the very problem of visual experience connected with the walk in the park, intended by Roussel as an integral element of the plot. The article points out that the main problem of the novel is garden space seen from the perspective of visual anthropology, with the cultural pattern of an imaginary structure determined by the space. This space is given the function of disinterested narrating. According to the author of the proposed analyses, the meaning of such an understood visual metaphor is carried by two primary figures inscribed in the space of the garden: anamorphosis and ornament.

Prezentacje: Nie mogę dłużej udawać dostępnej

Author(s): Anna Marchewka / Language(s): Polish Issue: 1 (11)/2018

Natalia Malek undertakes a task of finding a possibility of translation between the languages of prosaic/poetic and visual arts, thus struggling to widen the spectrum of artistic expression. Her actions aim to intensify the form of the poem, which results in her leaning towards daring minimalism. Malek’s poems have gone a long way from life images with an ordered plot to concise linguistic images which strive towards deeper meanings and open up questions about identity and the art of poetry.

Wpływ języka rodzimego na przyswajanie języka japońskiego. Krótka refleksja nad kształtowaniem kompetencji językowych oraz socjolingwistycznych Polaków uczących się języka japońskiego

Author(s): Patrycja Duc-Harada / Language(s): Polish Issue: 8/2018

Cel badańW niniejszym referacie zostaje omówione zagadnienie świadomości i kompetencji językowej Polaków uczących się języka japońskiego. Głównym celem jest przedstawienie czynników przyśpieszających oraz hamujących proces przyswajania języka japońskiego, przede wszystkim wpływ języka rodzimego, działanie czynników pozajęzykowych na kształtowanie kompetencji komunikacyjnych, a także rola lektora w rozwijaniu zdolności socjolingwistycznych. Wspomnianym rozważaniom towarzyszy refleksja nad potencjalną obecnością interjęzyka w początkowym etapie nauczania języka.Metoda badańGłówną metodą badawczą jest ankieta przeprowadzona wśród Polaków uczących się języka japońskiego w krakowskim środowisku akademickim oraz w szkołach prywatnych. W badaniu uczestniczyło czterdzieści dziewięć osób pomiędzy dwudziestym, a dwudziestym piątym rokiem życia.Wyniki badańRespondenci badania odpowiedzieli na sześć pytań, w których poruszone zostały takie zagadnienia jak: wiedza teoretyczna na temat ogólnych zasad językowych i struktury japońskiego zdania, stosunek studentów do kategorii honoryfikatywności, posługiwanie się różnymi rejestrami językowymi, umiejętność odróżniania japońskiego stylu pisanego od mówionego. Dodatkowo w procesie analizy pięciu procesów fosylizacji dowodzących o obecności języka przejściowego przedstawiono najczęściej popełniane błędy językowe w spontanicznej komunikacji z japońskim odbiorcą.WnioskiAnaliza wyników ukazuje, iż język rodzimy odgrywa istotną rolę w procesie uczenia się języka japońskiego. Wpływ ten może mieć zarówno charakter pozytywny, jak i negatywny, gdyż z jednej strony większa świadomość językowa wpływa na lepszą orientację w zagadnieniach dotyczących języka docelowego, a z drugiej język rodzimy może być źródłem barier językowych oraz błędów będących wynikiem kalkowania. W niniejszym badaniu podkreśla się również rolę lektora, którego osobowość, doświadczenie oraz metody nauczania nie pozostają bez wpływu na zachowania językowe studentów.

Rosyjska tradycja tłumaczenia utworów dla dzieci: między edukacją a ideologią

Author(s): Marcin Kosman / Language(s): Polish Issue: 8/2018

Cel badań. Artykuł ukazuje strategie tłumaczeniowe rosyjskich tłumaczy działających w okresie Związku Radzieckiego na przykładzie obcojęzycznej literatury dziecięcej. Zamysłem autora było zbadanie, jaką rolę odegrała w wyborach tłumaczy odegrała ideologia partii komunistycznej i w jakim stopniu prąd socrealizmu wpłynął na kształt świata przedstawionego w książkach czytanych przez dzieci.Metody badań. Przedmiotem moich badań były klasyczne pozycje z literatury dziecięcej, takich autorów jak Lewis Carroll, L. Frank Baum, Alan Alexander Milne, Hugh Lofting oraz Carlo Collodi. Rosyjskie przekłady zostały przeanalizowane na podstawie istotnych koncepcji przekładoznawczych, ze szczególnym uwzględnieniem strategii domestykacji oraz adaptacji.Wyniki badań. Zanalizowane tłumaczenia mieszczą się w definicji adaptacji, tłumacze dostosowują realia pod potrzeby dziecięcego czytelnika, niejednokrotnie odzierając oryginał z elementów nacechowanych kulturowo, aby tekst był w pełni zrozumiany przez czytelnika niezaznajomionego z kulturą anglosaską czy włoską.Wnioski. Dominującą strategią podejmowaną przez radzieckich tłumaczy była adaptacja. Ideologia komunistyczna była ważnym, choć nie jedynym czynnikiem odpowiedzialnym za ten stan rzeczy. Niebagatelną rolę odegrały również tradycje domestykacji, będące obecne w literaturze rosyjskojęzycznej na długo przed zdefiniowaniem założeń realizmu socjalistycznego.Biogram autoraMarcin Kosman, Uniwersytet Jagielloński, ul. Gołębia 24, 31-007 KrakówStudent lingwistyki, filologii rosyjskiej oraz psychologii stosowanej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Zainteresowania badawcze: pragmalingiwistyka, socjologia przekładu oraz wzajemne oddziaływania języka angielskiego, rosyjskiego i polskiego. Stypendysta Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na rok akademicki 2017/2018, publikował w "Kontekstach Kultury".

Podświadomość człowieka a jego seksualność w czeskiej międzywojennej prozie Valerie a týden divů autorstwa Vítězslava Nezvala

Author(s): Anna Brzezińska / Language(s): Polish Issue: 8/2018

Cel badań: Artykuł przedstawia rozważania na temat poszukiwania w utworze Valerie a týden divů autorstwa Vítězslava Nezvala związków z psychoanalityczną teorią Zygmunta Freuda. Książka o nastolatce poszukującej własnej tożsamości została napisana w latach 30. XX w. w Czechach i należy do gatunku prozy inicjacyjnej, ale posiada także pewne surrealistyczne elementy.Metodologia: Po opisie atmosfery awangardy i kontekstu historycznego, a także związków nadrealizmu i psychoanalizy autorka artykułu przechodzi do analizy utworu Valerie a týden divů. Na podstawie wybranych elementów fabuły i poszczególnych bohaterów odwołuje się do koncepcji podświadomości, archetypów, kompleksu Edypa i romansu rodzinnego. Oprócz rozważań Z. Freuda autorka opiera się na pozycji Bruna Bettelheima Cudowne i pożyteczne : znaczenie i doniosłość baśni, aby na podstawie przykładów ukazać drogę inicjacji Valerie w dorosłość oraz poszukiwanie własnej seksualności. Dla analizy przydatne również okazuje się rozgraniczenie sfery sacrum oraz profanum.Wyniki: Analiza bohaterów i wybranych elementów fabuły pozwoliła odnaleźć połączenia z psychoanalizą.Wnioski: Analiza pozwoliła dojść do wnisoku, że związki z podświadomością są w utworze widocznie zarysowane, co szczególnie przejawia się w erotycznych opisach oraz archetypicznych bohaterach.