Partnerstwo jako nowa instytucja demokracji lokalnej

Author(s): Barbara Sadowska,Lidia Węsierska-Chyc / Language(s): Polish Issue: 1/2014

W artykule omówiono kwestię demokracji partycypacyjnej w Polsce, a także modele zarządzania stosowane przez administrację publiczną. Autorki postawiły tezę, że stopień partycypacji obywateli w rządzeniu i zarządzaniu publicznym jest zdecydowanie niewystarczający. Coraz więcej środowisk domaga się zwiększenia wpływu obywateli na kształt polityk publicznych, w tym również na poziomie lokalnym. Wysuwane są różnorodne propozycje zmian prawnych i organizacyjnych, które miałyby zwiększyć udział członków wspólnot samorządowych we wpływaniu na ich rozwój. W tekście zaprezentowano autorską koncepcję partnerstwa lokalnego – partnerstwa łączącego władze publiczne, organizacje obywatelskie, przedsiębiorców i aktywnych obywateli w procesie programowania i wdrażania publicznych programów rozwoju oraz rozwiązywania lokalnych problemów. Co istotne, Autorki proponują rozwiązania, które umożliwiałyby uzyskiwanie przez partnerstwa osobowości prawnej.

Gospodarka społeczna to nie sektor

Author(s): Lidia Węsierska-Chyc / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Artykuł podejmuje próbę zainicjowania dyskusji wokół możliwego sposobu myślenia o gospodarce społecznej jako o integralnej części koncepcji społecznej gospodarki rynkowej, a nie „sektorze ekonomii społecznej”. W odwołaniu do konstytucyjnego zapisu o społecznej gospodarce rynkowej jako podstawie ustroju gospodarczego Polski, przeprowadzono krótką analizę fundamentalnych zasad, w oparciu o które ma być ona wdrażana: wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej, solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych, w odniesieniu do rozwiązań szeroko rozumianej gospodarki społecznej. Postawiono tezę, że gospodarka może być zarazem rynkowa i społeczna, i że „uspołecznienie” gospodarki wpływa pozytywnie na jej efektywność i konkurencyjność. Następnie zaprezentowano możliwe kierunki argumentacji na jej poparcie. Na zakończenie autorka podkreśla, że chociaż widać pozytywne zmiany w dokumentach programowych wyznaczających sposób budowania gospodarki społecznej w Polsce, takich jak Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej, to ciągle przebija się w nich myślenie sektorowe. Zmiana tego sposobu myślenia jest wyzwaniem na przyszłość.

Usługi społeczne i socjalne jako wspólny obszar polityki i ekonomii społecznej

Author(s): Mirosław Grewiński / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Artykuł prezentuje zagadnienie usług społecznych – jako obszaru wspólnego dla polityki społecznej i gospodarki społecznej. Celem artykułu jest wskazanie, że usługi społeczne trzeba rozwijać i integrować z obu systemów w taki sposób, aby reintegracja społeczno-zawodowa oraz zatrudnienie wspierane skutkowało wejściem osób defaworyzowanych na otwarty rynek pracy i znalezieniem przez nich stabilnych miejsc pracy w gospodarce niesubsydiowanej. W artykule podjęto trud zdefiniowania usług społecznych i socjalnych, a także zaprezentowano dorobek teoretyczny Unii Europejskiej w tym obszarze, wskazując, że przyszłościowym modelem welfare state może być Social services mix state, gdzie integruje się usługi polityki społecznej i ekonomii społecznej. Scharakteryzowano także wielosektorową i aktywną politykę społeczną jako bazową dla integracji usług. Na zakończenie zaprezentowano katalog usług społecznych z konkluzjami i rekomendacjami na przyszłość.

Wspólnoty lokalne wobec rozwoju ekonomii społecznej

Author(s): Agnieszka Szczudlińska-Kanoś / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Zmiany o charakterze polityczno-gospodarczym, które miały miejsce w Polsce oraz w wielu krajach Europy pod koniec XX w. wpłynęły również na powstanie i rozwój nowych problemów społecznych. Jeszcze kilkanaście lat temu ich rozwiązywaniem zajmował się głównie sektor publiczny. Współcześnie, nowoczesne społeczeństwa charakteryzują się funkcjonowaniem w zasadzie czterech przenikających się wzajemnie sektorów: prywatnego, publicznego, pozarządowego oraz ekonomii społecznej, z których ogromny potencjał do rozwiązywania kwestii społecznych ma ostatni z wymienionych. Podmioty ekonomii społecznej stanowią bowiem doskonałe uzupełnienie gospodarki publiczno-prywatnej. Dzięki swoim założeniom mogą skutecznie rozwiązywać problemy społeczne, a zwłaszcza przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu. Z uwagi na fakt, że organizacje ekonomii społecznej, takie jak przedsiębiorstwa społeczne, działają zwykle w sferze lokalnej, ważne jest podjęcie dyskusji o wspólnotach w niniejszym kontekście. Głównym celem artykułu jest ukazanie znaczenia wspólnot w rozwoju ekonomii społecznej. Chcąc zrealizować powyżej przedstawione zamierzenie, konieczne było zarysowanie tła teoretycznego, w którym szczególną uwagę skupiono na rozkwicie ekonomii społecznej w Polsce oraz roli przywództwa w rozwoju wspólnot lokalnych. Ponadto, aby unaocznić różnicę pomiędzy historycznym a współczesnym ujęciem wspólnot i wskazać ich cechy charakterystyczne, które należy brać pod uwagę przed angażowaniem obywateli w działalność podmiotów ekonomii społecznej, w artykule podjęto polemikę na temat historii badań nad wspólnotami lokalnymi oraz ich miejsca w strukturze społecznej. Zagadnienia natury teoretycznej umożliwiły m.in. wskazanie przyczyn braku skuteczności działania zbiorowości w rozwiązywaniu problemów społecznych, a przynajmniej łagodzeniu ich skutków oraz pokazały, jak aktywna wspólnota, dzięki pomocy lidera społecznego, może wpływać na rozwój przedsiębiorstw społecznych, a jednocześnie, jak podmioty ekonomii społecznej mogą pozytywnie oddziaływać na wzmacnianie wspólnot w szerokim rozumieniu tego pojęcia. W artykule wykorzystano głównie piśmiennictwo z zakresu ekonomii społecznej, socjologii, nauk o polityce, a w szczególności samorządu terytorialnego i wspólnot lokalnych. Wybrane zagadnienia wymagały również zaczerpnięcia wiedzy z innych dziedzin, takich jak: historia, zarządzanie czy prawo. Wnioski wysunięte z niniejszego artykułu będą przydatne zarówno dla teoretyków, jak i dla społeczników-praktyków, którzy chcą wzmacniać obywatelską aktywność, a tym samym wpływać na rozwój ekonomii społecznej.

Zatrudnienie socjalne czy pomoc społeczna? Aktywizacja społeczno-zawodowa w opinii jej odbiorców

Author(s): Marta Danecka / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Pomoc społeczna w Polsce przechodzi głęboką ewolucję. Współczesny jej model oparty jest na dwóch filarach: tradycyjnym osłonowo-opiekuńczym i reintegracyjnym (aktywizacyjnym), i wykorzystuje elementy koncepcji workfare. Ekonomia społeczna stała się ważnym sojusznikiem państwa w kształtowaniu i realizowaniu polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu. Celem artykułu jest ukazanie aktywizacji społeczno-zawodowej z perspektywy klientów pomocy społecznej, którzy są bezpośrednimi adresatami nowych rozwiązań. Ponadto zwraca się uwagę na wielowymiarowość efektywności i czynniki, które blokują skuteczność podejmowanych działań.

Nauka społeczna Kościoła a gospodarka społeczna

Author(s): Monika Chomątowska / Language(s): Polish Issue: 3/2013

W niniejszym artykule – dotyczącym związku między nauką społeczną Kościoła a gospodarką społeczną – starano się wykazać zasadniczą zgodność założeń między postulatami przedstawianymi przez Kościół katolicki a podstawami, na których opiera się gospodarka społeczna. W pierwszej części artykułu udzielono odpowiedzi na pytanie, czym jest katolicka nauka społeczna, jaką metodologią się posługuje oraz jaki jest jej związek z innymi dyscyplinami naukowymi. W ujęciu tabelarycznym zaprezentowano głównych przedstawicieli katolickiej myśli społecznej i ich zainteresowania oraz dzieła. Następnie przybliżono Czytelnikowi pojęcie gospodarki społecznej, jej główne założenia, aby przejść do omówienia zasad katolickiej nauki społecznej, które są identyczne bądź zbliżone do tych, na jakich opiera się gospodarka społeczna. Uczyniono to bazując na wybranych oficjalnych dokumentach Kościoła katolickiego.

Kapitał kulturowy jako determinanta i zasób ekonomii społecznej

Author(s): Łukasz Maźnica / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Prezentowany artykuł ma na celu zwrócenie uwagi na wielopoziomowe relacje, jakie wiążą ekonomię społeczną z kulturą. Wychodząc od koncepcji i badań wskazujących na wysokie znaczenie poziomu kapitału społecznego dla potencjału rozwojowego ekonomii społecznej, autor stara się pokazać, że być może jeszcze istotniejsza jest w tym kontekście i w tej relacji kultura. Jest ona, wedle wielu uznanych w literaturze przedmiotu koncepcji, czynnikiem determinującym kapitał społeczny. Drugim zagadnieniem szerzej poruszanym w tekście jest szansa, jaką daje podmiotom ekonomii społecznej działalność w sektorze kulturalnym bądź działalność oparta na kapitale kulturowym. Przytaczane jest w tym kontekście pojęcie renty monopolowej i analizowane są potencjalne szanse, które można dostrzec w kulturze, kiedy rozważa się możliwości rozwojowe sektora polskiej ekonomii społecznej. Dla ich potwierdzenia prezentowane są także przykłady konkretnych podmiotów gospodarki społecznej, które z powodzeniem funkcjonują, lokując swoją codzienną działalność w przywoływanym obszarze.

Relacje firm z podmiotami ekonomii społecznej

Author(s): Daria Murawska / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Artykuł jest próbą zaprezentowania obszarów współpracy podmiotów ekonomii społecznej z firmami w kontekście społecznej odpowiedzialności biznesu. Autorka wskazuje, jak strategiczne podejście firm i wdrożenie przez nie zasad społecznej odpowiedzialności biznesu pozytywnie wpłynęło na ich współpracę z przedsiębiorstwami społecznymi. W artykule omówiono możliwe, wybrane przez autorkę formy współpracy pomiędzy tymi podmiotami, płynące dla każdej ze stron korzyści oraz wyzwania, które niesie za sobą ta kooperacja. Firmy odpowiedzialne społecznie, które w swojej strategii realizują założenia społecznej odpowiedzialności biznesu są świadome swojego wpływu na środowisko naturalne i społeczeństwo. Jak zostało to szczegółowo ujęte w normie ISO 26000, jest to: „odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań (produkty, serwis, procesy) na społeczeństwo i środowisko”, przy zachowaniu transparentnego i etycznego zachowania, które m.in. przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, bierze pod uwagę oczekiwania interesariuszy, jest spójne z organizacją oraz praktykowane w jej relacjach. Dzięki takiemu podejściu pojawiły się również nowe perspektywy dla organizacji pozarządowych czy przedsiębiorstw społecznych, które poszukują do swoich działań partnerów, ale również klientów na rynku lokalnym.

Wpływ wybranych prawnych form działania administracji na natężenie współpracy z podmiotami ekonomii społecznej

Author(s): Magdalena Małecka-Łyszczek / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Celem prezentowanego artykułu jest zwrócenie uwagi na te spośród prawnych form działania administracji publicznej, których stosowanie przez jej organy – w ramach interakcji, w jakie wchodzą one z podmiotami ekonomii społecznej – w sposób znaczący przyczynia się do zwiększania obszaru wzajemnej współpracy. Z uwagi na fakt, że niniejsze zagadnienia wpisują się w problematykę związaną z public governance, wyeksponowano ujęcie podmiotów ekonomii społecznej jako interesariuszy w ramach struktury sieciowej. Ponadto, zanalizowano pojęcie, jak i możliwe podziały prawnych form działania, koncentrując się zwłaszcza na umowach, działalności społeczno-organizatorskiej, planach, programach i strategiach działania.

Między rynkiem a społecznością lokalną – wybrane aspekty funkcjonowania spółdzielni socjalnych w świetle badań „Monitoring Spółdzielni Socjalnych 2010”

Author(s): Albert Izdebski,Małgorzata Ołdak / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Spółdzielnie socjalne mające za zadanie reintegrację społeczną i zawodową osób zagrożonych wykluczeniem społecznym stanowią ważny instrument polityki rynku pracy. W Polsce brakuje jednak kompleksowej i pogłębionej wiedzy o tych podmiotach i ich działalności. Wypełniając tę lukę, w 2011 r. na zlecenie Departamentu Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zostało przeprowadzone ogólnopolskie badanie pod nazwą „Monitoring Spółdzielni Socjalnych” – mające na celu przybliżenie problemów środowiska spółdzielców socjalnych. Bazując na zgromadzonych danych, w artykule prezentujemy wybrane aspekty działalności tych podmiotów. Następnie, na podstawie informacji o aktywności gospodarczej i społecznej wyróżniamy cztery typy spółdzielni socjalnych. Opisując ich sytuację w wybranych wymiarach, określamy niektóre uwarunkowania kształtujące styl działania, wskazując jednocześnie na potencjalne czynniki mogące stanowić bariery w prawidłowym wypełnianiu zadań gospodarczych i społecznych spółdzielni socjalnych w Polsce.

Spółdzielnie socjalne w Warszawie

Author(s): Maciej Czarkowski / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Spółdzielnie socjalne to stosunkowo młoda forma prawna podmiotów ekonomii społecznej. Artykuł przedstawia sytuację zarejestrowanych spółdzielni socjalnych, których siedziba znajduje się w Warszawie. Punktem wyjścia jest ogólny stan warszawskich spółdzielni socjalnych w ujęciu statystycznym. Przedstawiono przyczyny tworzenia spółdzielni oraz wpływ projektów i dofinansowania z Europejskiego Funduszu Społecznego, a także strukturę zatrudnienia w spółdzielniach. W artykule znajduje się katalog produktów i usług oferowanych przez spółdzielnie oraz przykłady działalności społecznej. Autor prezentuje również zarówno czynniki sprzyjające rozwojowi spółdzielni socjalnych w Warszawie, jak i bariery oraz problemy, z którymi borykają się członkowie spółdzielni.

Organizacyjne zróżnicowanie gospodarki rynkowej a rola spółdzielni i przedsiębiorstw społecznych: apel o pluralizm ekonomiczny

Author(s): Carlo Borzaga,Ermanno Tortia,Sara Depedri / Language(s): Polish Issue: 3/2013

Dominujące dotychczas podejścia ekonomiczne w sposób lekceważący i marginalny traktowały rolę spółdzielni i przedsiębiorstw społecznych we współczesnej gospodarce rynkowej. Niewielka uwaga przywiązywana do tego zjawiska wynika z ograniczonej stosowalności analizy przypadku spółdzielni i przedsiębiorstw społecznych do dwóch podstawowych założeń ekonomii głównego nurtu: egoistycznych interesów jednostek i maksymalizacji zysku jako jedynego możliwego celu funkcjonowania przedsiębiorstwa. Niezgodność między założeniami teoretycznymi a dowodami empirycznymi prowadzi do niedoceniania potencjału wzrostu oraz wagi i roli odgrywanej przez spółdzielnie i przedsiębiorstwa społeczne. Wyjaśnienia trwałości i wzrostu tych typów organizacji nie dostarcza również teoria instytucjonalna. Uważamy zatem, że należy rozszerzyć założenia głównych modeli teoretycznych, aby postrzegać przedsiębiorstwa jako mechanizmy koordynacji działalności gospodarczej, i aby interesariusze takich firm kierowali się wielością motywacji i ujawniali zróżnicowane preferencje. W celu zarządzania kompleksowością motywacyjną i behawioralną, spółdzielnie i przedsiębiorstwa społeczne tworzą specyficzne procedury organizacyjne. W konsekwencji ich cele nie są jednoznaczne: mogą odwoływać się do indywidualnego wzrostu zysku, korzyści wzajemnych, a także korzyści publicznych opartych na preferencjach altruistycznych.

Polityka społeczna i ekonomia społeczna. Kilka uwag o sprawiedliwości społecznej

Author(s): Wojciech Goleński / Language(s): Polish Issue: 2/2013

Artykuł przedstawia związki pomiędzy polityką społeczną a ekonomią społeczną w obszarze wspólnych wartości. Punktem wyjścia do prezentowanej analizy jest uznanie ekonomii społecznej za element realizacji polityki społecznej o wielosektorowym charakterze. W tym celu przywołano definicje wymienionych pojęć, które dodatkowo uwypuklają związki istniejące między nimi. Omówiono także aspekt postrzegania obu obszarów zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i aplikacyjnym. Niemniej najważniejszym elementem tekstu jest wskazanie podstawy aksjologicznej polityki społecznej i ekonomii społecznej. Za naczelną wartość uznano sprawiedliwość społeczną, która jest definiowana przez pryzmat trzech innych wartości – równości, wolności oraz wartości kolektywnych. Wartości te mogą być także postrzegane jako elementy składowe sprawiedliwości społecznej. W celu właściwego ich przedstawienia treść artykułu odwołuje się m.in. do teorii J. Rawlsa, R. Nozicka, A. Sena, a także filozofii komunitarian.

Spółdzielczość jako element społecznej gospodarki rynkowej. Wspieranie inicjatyw założycielskich

Author(s): Zofia Chyra-Rolicz / Language(s): Polish Issue: 2/2013

Ekonomia społeczna, której istotną część stanowi spółdzielczość, pomimo obszernej już literatury przedmiotu, akcji upowszechniających i zaangażowania ośrodków akademickich w jej badanie i propagowanie, po dwóch dekadach tworzenia społeczeństwa obywatelskiego z trudem zdobywa sobie miejsce w świadomości społecznej, a jej wdrażanie wciąż napotyka na trudności. Spółdzielczość dostrzegła tę nową szansę rozwoju, wspierała ją organizacyjnie, dysponując ogólnokrajową siecią związków spółdzielni rożnych typów i branż, współorganizując konferencje, popularyzując opracowania teoretyczne i dobre praktyki, doświadczenia zagraniczne i krajowe. Włączyła się w akcję tworzenia spółdzielni socjalnych z pomocą spółdzielczości mieszkaniowej, bankowej spożywców oraz tworzenia ogólnopolskiego związku rewizyjnego tych nowych spółdzielni. Istnieje forum współpracy, wymiany ludzi, doświadczeń i pomysłów na rzecz rozwoju ekonomii społecznej w Polsce, z widocznym udziałem spółdzielców. Optymizmem napawa podjęcie tej inicjatywy przez młodych ludzi z ciekawymi pomysłami – są oni nadzieją na odrodzenie ruchu spółdzielczego w Polsce. W wyniku wieloletnich działań instruktażowych i wspomagających udało się zarejestrować sądowo 691 spółdzielni socjalnych na terenie całego kraju (dane z 5 lipca 2013 r.). Nie znamy jednak ich aktualnej sytuacji: czy zdołają utrzymać się na rynku i rozwinąć działalność? czy zmierzają ku likwidacji? Rozwój spółdzielni socjalnych oraz osiedlowych wymaga zintegrowanego i ciągłego wsparcia systemowego.

Przedsiębiorstwa społeczne w Wielkiej Brytanii – potencjał i możliwości działania

Author(s): Artur Steiner,Sylwia Steinerowska / Language(s): Polish Issue: 2/2013

Na przestrzeni ostatnich dwóch dekad w Wielkiej Brytanii znacznie wzrosło zainteresowanie przedsiębiorstwami społecznymi. Brytyjscy politycy zaczęli dostrzegać ich potencjał w tworzeniu i dostarczaniu usług dla społeczeństwa oraz pozytywny wpływ na rozwój społeczno-ekonomiczny kraju. Wyzwania stojące przed rządzącą w latach 1997-2010 partią lewicową, a następnie obecną rządową koalicją konserwatywno-liberalną zaowocowały nowymi ideologicznymi rozwiązaniami mającymi na celu usprawnienie funkcjonowania państwa. Wzrosła m.in. rola organizacji pozarządowych oraz samej ludności w rozwiązywaniu lokalnych problemów. Na znaczeniu zyskała także koprodukcja, czyli współpraca między dostarczającymi usługi, a jej odbiorcami, traktowana jako nowy sposób rozwiązywania problemów państwa. Obecny kierunek brytyjskiej polityki sugeruje więc odejście od tzw. „państwa opiekuńczego” i formowanie „państwa umożliwiającego”, w którym obywatele angażują się w zaspokajanie społeczno-ekonomicznych potrzeb w innowacyjny sposób. Bazując na przykładzie Wielkiej Brytanii, artykuł ten odnosi się do uwarunkowań politycznych oraz ograniczeń związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstw społecznych w tym kraju. Ponadto artykuł prezentuje wyzwania, przed którymi stoją przedsiębiorstwa społeczne na terenie UK oraz nawiązuje do empirycznych wyników jednego z projektów Unii Europejskiej, którego celem było przetestowanie koncepcji przedsiębiorstwa społecznego. Prowadzona dyskusja autorów nawiązuje do istotnych kwestii bytu i możliwości rozwoju przedsiębiorstw społecznych w omawianym państwie oraz kierunków zmian, jakie muszą nastąpić, aby przedsiębiorstwa społeczne mogły się rozwijać.

Bolsa Família – innowacyjna metoda walki z wykluczeniem społecznym w Brazylii

Author(s): Wojciech Duranowski / Language(s): Polish Issue: 2/2013

W ramach artykułu autor przedstawia jeden z dwóch największych programów opartych na warunkowych transferach pieniężnych na świecie – Bolsa Familia w Brazylii (BF). Program ten dociera aktualnie do blisko 13 mln gospodarstw domowych, tj. 22,7% ogółu gospodarstw domowych w Brazylii. Jak wskazują badania, jest on skutecznym narzędziem redukcji biedy oraz zmniejszania nierówności społecznych na terenie kraju. W ramach programu rząd Brazylii realizuje cele związane z edukacją, zdrowiem oraz tworzeniem kapitału ludzkiego przyszłych pokoleń. Artykuł przedstawia strukturę, mechanizmy działania i zasady programu BF w szerszym kontekście programów społecznych realizowanych przez Brazylię w ramach priorytetu władz kraju – osiągnięcia Milenijnego Celu Rozwoju ONZ nr 1, czyli eliminacji głodu oraz skrajnego ubóstwa na terenie całego kraju do 2015 r.

Starzenie się ludności – wyzwanie dla podmiotów ekonomii społecznej?

Author(s): Jolanta Perek-Białas / Language(s): Polish Issue: 2/2013

Celem artykułu jest przedstawienie, na ile starzenie się ludności może być szansą dla rozwoju sektora ekonomii społecznej w Polsce. Zarysowano tutaj możliwości działania w obszarze usług opiekuńczych, ale też innych usług, które mogą być oferowane osobom starszym. Starsze osoby (zarówno pracownicy, jak i wolontariusze) mogą być istotnym zasobem dla podmiotów ekonomii społecznej, ale też trzeba mieć na uwadze pewne ograniczenia i problemy w działaniu organizacji z ich udziałem. Na końcu artykułu zamieszczono rekomendację, aby w systemie monitorowania podmiotów ekonomii społecznej uwzględniać dane o wieku osób, które w nich pracują (pracownikach), jak i o wolontariuszach. Podmioty ekonomii społecznej mogą dostosować swoją działalność do zmian demograficznych, ale ich oferta musi uwzględniać zmieniające się potrzeby odbiorców ich usług. Podmioty ekonomii społecznej mogą być ważnymi aktorami w tworzeniu polityk na rzecz osób starszych na szczeblu lokalnym.

Korzenie polskiej spółdzielczości a rozwój sektora spółdzielczego w III Rzeczypospolitej

Author(s): Andrzej Michalik / Language(s): Polish Issue: 1/2013

W artykule zawarto podstawowe informacje na temat organizacji spółdzielczych, które funkcjonowały w okresie dwudziestolecia międzywojennego oraz znalazły swoje miejsce po transformacji gospodarczej lat 90. Istniejące w latach 20. podmioty spółdzielcze przenikały każdy sektor życia gospodarczego w przeciwieństwie do tych, które zaczęły się rozwijać tuż po odzyskaniu przez polskich przedsiębiorców możliwości tworzenia niezależnych organizacji gospodarczych, w tym również tych opartych o przepisy prawa spółdzielczego. Podstawowym celem artykułu jest więc wykazanie, że spółdzielczość może mieć istotny wpływ na rozwój gospodarczy nie tylko lokalnych wspólnot, ale również całych regionów, prowadząc do poprawy sytuacji materialnej mieszkańców – dzięki sięganiu do rozwiązań przedwojennych, mimo ograniczonego wsparcia rozwoju tego sektora na początku transformacji gospodarczej oraz osłabienia organizacyjnego sektora spółdzielczego po upadku wojewódzkich związków rewizyjnych działających do początku 1990 r.

Kapitał społeczny i kultura zaufania

Author(s): Jan Gagacki / Language(s): Polish Issue: 1/2013

Kapitał społeczny stanowi wielce inspirującą kategorię w analizie społecznego życia. Jasne jego zdefiniowanie nastręcza wiele problemów, o czym świadczą różnice poglądów na jego temat nawet wśród badaczy tej miary jak R. Putnam, J. Coleman czy P. Bourdieu. Autor starając się wskazać na te różnice, nie opowiada się za żadnym stanowiskiem, przyjmując że problem jest wielowątkowy i wszystkie podejścia uzupełniają się. Za najważniejszy składnik kapitału społecznego przyjmowane jest zaufanie, mające zdaniem autora artykułu, co stara się poprzeć cytowaną literaturą, fundamentalne znaczenie dla jakości życia społecznego i jego rozwoju. Zaufanie w polskim społeczeństwie jest niskie z powodów historycznych, które wymienia autor. Niestety jego deficyt jest ciągle powiększany przez głównych aktorów życia publicznego. Podraża to koszty transakcji ekonomicznych i obniża możliwości działań innowacyjnych w przedsiębiorstwach. Innowacyjność – jak dowodzi J. Czapiński – możliwa jest we współdziałaniu ludzi. Do tego jednak niezbędne jest zaufanie.

Legitymizacja przedsiębiorczości społecznej: izomorfizm refleksyjny w stadium preparadygmatu

Author(s): Alex Nicholls / Language(s): Polish Issue: 1/2013