Savest, banalnost zla i ideja reprezentativnog počinioca

Author(s): Dana R. Villa / Language(s): Serbian Publication Year: 0

U knjizi Hitlerovi dragovoljni dželati Danijel Goldhagen razotkriva nekoliko »konvencionalnih objašnjenja« za motive koji leže u pozadini delovanja onih koje on zove »pešadincima« Holokausta. Goldhagen piše kako »shvatanja da su izvršioci doprineli genocidu zato što su bili primorani, zato što su bili nepromišljeni, poslušni izvršioci državnih naređenja, zbog sociopsihološkog pritiska, zbog izgleda za lično napredovanje, ili zato što nisu shvatali ili se nisu osećali odgovornim za ono što čine«, »nisu održiva«. Njegova opsežna analiza pojedinaca uključenih u ubijanje Jevreja, u policijskim bataljonima, u radnim logorima i marševima smrti, izdvaja virulentan, rasni antisemitizam kao nužan i dovoljan uslov za dragovoljno i oduševljeno učestvovanje tih »običnih Nemaca« u genocidnom projektu nacista.

Politički procesi u Hrvatskoj neposredno nakon Drugoga svjetskog rata

Author(s): Nada Kisić Kolanović / Language(s): Croatian Publication Year: 0

Political and cultural changes in Croatia immediately after the conclusion of the Second World War in 1945 and the early years of communist rule created a new historical reality which transformed the basis of the legal system. The concept of ≪rights≫ and ≪justice≫ in this system did not primarily rest on ≪normative≫ categories, rather on ≪political≫ ones. At the same time, the concept of socialist legality≫ enabled the courts to ≪creatively≫ change laws. Along with this, the very concept of criminal activities was based on ≪material, rather than ≪normative≫ concepts which demanded a precise description of the act in law that led to many infractions in judicial practice at the expense of the rights of the accused. From 1945 to 1950, the first period of the communist Yugoslavian state, although the legal system was not defecient in laws, during this 5 year span the National Assembly of the Federated People’s Republics of Yugoslavia (FNRJ) enacted more than 200 basic laws. A new criminal code was introduced in 1951 which in the domain of criminal law was codified on a relatively modern expert basis. Nevertheless, it is important to point out that courts were not tied to legal norms, that is ≪to the letter of the law≫, but to the ≪notion and spirit of socialist law≫. When dealing with the concept of ≪socialist legality≫ we necessarily encounter the political trials which were carried out of leaders of the defeated Independent State of Croatia, Church dignitaries and ideological opponents of communism who belonged to the bourgeois political parties. Historical documentation supports the conclusion that these trials enabled the communist government to carry out a specific type of ideological violence. In political trials the judiciary was put in a situation where it negated formal legalities, and because of this the Yugoslav concept of punishing ≪war crimes≫ at the time received international criticism. Thus a large number of extradition demands of Yugoslavian citizens were disputed because the regime was suspected of using charges of war crimes to settle political scores.

САЩ, 1865: Робството е мъртво! Да живее робството!

(Още за отношението "господар-роб" в модерната култура на Запада)

Author(s): Simeon Simeonov / Language(s): English,Bulgarian Publication Year: 0

The study focuses on the problem of 'master-slave' relations in Modern Times. Analysing the ideology of slave ownership in the United States, the author puts forward the arguments about the continuity of the 'master' attitude in the conditions of the liberal democratic West.

Възможности за създаване на Централен регистър на юридическите лица и Електронен регистърен център в България – доклад на Работната група към Центъра за изследване на демокрацията

Author(s): Author Not Specified / Language(s): Bulgarian

The presented report was prepared by the Working Group on Registry Reform at the Center for the Study of Democracy during the period 2001-2003 and reflects the recommendations and suggestions made during its preparation by state institutions, NGOs, representatives of the business and Bulgarian and foreign experts. The main ideas of the report were presented at an international seminar "Modernizing the Commercial Register in Bulgaria", organized on 9 February 2004 by the Ministry of Justice and the Ministry of Economy with the support of the US Agency for International Development.

CSD Policy Brief No. 63: VALUTARE LA VULNERABILITÀ ALL’ESTORSIONE ORGANIZZATA IN DETERMINATI SETTORI ECONOMICI E COMUNITÀ DI MIGRANTI

Author(s): / Language(s): Italian

Extortion racketeering has long been pointed out as the defining activity of organised crime. It has also been identified as one of the most effective tools used by organised crime in the accumulation of financial resources and the penetration of the legal economy. Although in recent years this crime has not been among the top listed organised crime threats in the strategic EU policy documents, it still remains ever present in European countries. The seriousness of the phenomenon has been recognised at the EU level and the crime has been listed in a number of EU legal acts in the field of police and judicial cooperation in criminal matters.

БЕЗДОМНИТЕ КУЧЕТА КАТО ОБЩЕСТВЕН ПРОБЛЕМ, февруари 2005 г.

Author(s): Author Not Specified / Language(s): Bulgarian

Bulgarian society has been facing the problem of street-dogs for a long time since a consensus solution has not been found. The long lasting debates and the lack of an effective commonly acceptable solution has lead to the polarization of opinions and has blocked most of the initiatives undertaken.

HELSINŠKE SVESKE №04: Individualna i kolektivna prava manjina

Author(s): Rada Beronja,Dragan Dabić,Tatjana Ivelić,Nedim Sejdimović,Vladeta Stanković,Vlastimira Stanković / Language(s): Serbian

In view of the key importance of inter-ethnic relations and status of national minorities in Serbia for development of democracy, Helsinki Committee for Human Rights in Serbia, Centre for Regionalism, the Vojvodina Club and Centre for Multiculturality have organised the round-table "National Minorities in Serbia" on 8 and 9 September 2000 in Novi Sad. Participants in this round-table were representatives of several dozen NGOs from Vojvodina and Serbia, representatives of political parties, prominent public personalities and experts for minority rights and ethnic relations. In a two-day debate participants in the round-table underscored that peace, tolerance and democratization of the society represent the basic prerequisite of the exercise of individual and collective rights and freedoms in the Republic of Serbia. Considering that a social community in the Republic of Serbia has a markedly heterogeneous cultural character and the fact that it is faced with pronounced ethnification of politics and intolerant nationalism, our discussion confirmed that the majority nation, that is, the ruling political establishment, were to be blamed for such a poor status of inter-ethnic relations. Hence the current political authorities cannot be relieved of responsibility from catastrophic consequences of internal conflicts and external and internal isolation. After analysing institutions and real social and political processes and actions of the most influential political protagonists, it was established that we all must insist on comprehensive implementation of ideas and legal-constitutional norms determining the Republic of Serbia as a state of equitable citizens, and the one guaranteeing corresponding standards in attainment and exercise of collective rights of national minorities in Serbia. Unfortunately during our discussion we identified through a host of examples a pronounced gulf between proclaimed norms and concrete reality in the sphere of protection of national minorities rights, notably in development and expression of their cultural identity. After the SFRY disintegration, the problem of "new minorities", notably Croats, Bosniaks, and Macedonians, emerged in Serbia. This problem entails official recognition of those minorities and concrete legal regulation of their status and rights. During preparations for the 2001 census scientific and cultural institutions and representative bodies should lay the groundwork for facilitating the free declaration of nationality by citizens. This particularly applies to Bosniaks, who have been deprived of that right to date. It is also expected that the democratic opposition of Serbia shall take a clear public stand on manner of resolution of minority problems, and incorporate pertinent proposals into their program of changes, offered as an alternative to the current regime. We brought into prominence the need to revive earlier initiatives for adoption of the Act on National Minorities in the Republic of Serbia, aimed at removing current shortcomings and imprecise points, and boosting harmonisation of domestic legal and political practice with the European standards on the Protection of Minorities. Our discussion indicated that the Republic Serbia in its relations with almost all neighbouring countries disregards the issue of minorities, and that this negligence is in turn reflected in the status of minorities and has a negative impact on relations between the majority and minorities. The role of ecological issues was discussed in the context of good-neighbourly relations, for they alike the minority issue clear the way for establishment of broad and efficient communications. Considering regional trends within the context of Europe those two issues can play an important role in the inclusion of Serbia in the project of European regions. Participants think that the Stability Pact is a conceptual framework for analysis of the most important problems and devising models of their resolution.

Ostvarivanje socijalnih prava u BiH: nejednakost građana

Author(s): Nikolina Obradović / Language(s): Croatian

The article analyzes the issue of achieving social rights in Bosnia and Herzegovina through the amount of cash benefits for people with disabilities in accordance with Entity regulations on social security, veteran - disability protection, protection of civilian victims of war, and pension and disability insurance. In fact, despite the constitutional provisions on guaranteeing social rights and prohibition of discrimination, and international commitments of the state and all levels of governments, which have become valid upon entry into force of the UN Convention on the Rights of disabled persons, and other international legal documents pertaining to insure social rights in Bosnia and Herzegovina, the most vivid example of inequality is visible in the treatment of persons with disabilities by the government. This inequality is reflected in set conditions and the amount of cash benefits, as well as other rights guaranteed which is done in accordance with cause of disability, but should be done according to estimate of needs of persons with disabilities (regardless of the cause of the disability) for more effective inclusion in society.

Izvještaj Mreže pravde u Bosni i Hercegovini za 2. Univerzalni periodični pregled o stanju ljudskih prava u Bosni i Hercegovini

Author(s): Author Not Specified / Language(s): Bosnian

(B/H/S edition) The Justice Network in BiH is an informal network of 64 non-governmental organizations established in January 2010 to support development of efficient, independent, and accountable judiciary, in order to instigate more efficient protection of human rights and establishment the rule of law in Bosnia and Herzegovina (BiH). To this end, the Network launched monitoring of the implementation of UPR recommendations in BiH in the same year. During the last 4 years, i.e. in period from January 2010 to March 2014, based on the monitoring, evaluation and research activities conducted by the members of the Network gathered around the Working Group for monitoring the implementation of UPR recommendations, we have published 4 annual reports on implementation of UPR recommendations pertaining to the justice sector. The reports were submitted to an extensive number of the justice sector stakeholders and the international community. The process of monitoring and evaluation was based on the methodology which included the identification of measurable indicators for each UPR recommendation, data collection and processing in a period of 6 to 8 months, and drafting the report and additional recommendations for the local decision-makers to ensure that UPR recommendations are adequately and timely implemented. This summary, which was the subject of extensive consultations within and outside the Network, was prepared on the basis of the aforementioned reports.

Intervjui (2000-2001)

Author(s): Gordana Stojanović,Grujica Spasović,Zoran Lučić ,Jovanka Matić,Borka Pavićević,Leposava Karamarković,Ljubodrag Stojadinović,Gordana Suša,Aleksandar Nenadović,Mirko Đorđević,Mihajlo Mihajlov,Nikola Barović,Lazar Stojanović,Veran Matić,Freimut Duve,Milanka Šaponja-Hadžić,Čedomir Čupić,Jovica Trkulja,Snežana S. Đorđević,Žarko Trebješanin,Vukašin Pavlović,Snježana Milivojević,Alija Halilović,Želimir Bojović / Language(s): Bosnian,Croatian,Serbian Publication Year: 0

Interviews by Želimir Bojević, with: 1. Halilović, Alija 2. Stojanović, Gordana 3. Spasović, Grujica 4. Lučić , Zoran 5. Matić, Jovanka 6. Pavićević, Borka 7. Karamarković, Leposava 8. Stojadinović, Ljubodrag 9. Suša, Gordana 10. Nenadović, Aleksandar 11. Đorđević, Mirko 12. Mihajlov, Mihajlo 13. Barović, Nikola 14. Stojanović, Lazar 15. Matić, Veran 16. Duve, Freimut 17. Šaponja-Hadžić, Milanka 18. Čupić, Čedomir 19. Trkulja, Jovica 20. Đorđević, Snežana 21. Trebješanin, Žarko 22. Pavlović, Vukašin 23. Milivojević, Snježana

Polityka równościowa i antydyskryminacyjna w Polsce po roku 2004

Author(s): Piotr Burgoński / Language(s): Polish Publication Year: 0

W artykule dokonano analizy "Krajowego programu działań na rzecz równego traktowania na lata 2013–2016", przyjętego przez rząd RP w 2013 r. Celem jest określenie ramy konceptualnej, na jakiej wspiera się polityka równościowa i antydyskryminacyjna polskiego rządu (policy frame). Badanie zmierza do określenia elementów tej ramy, a w szczególności pokazania, w jaki sposób polski rząd, formułując swoją politykę równościową i antydyskryminacyjną, postrzega, nazywa i strukturalizuje porządek społeczny, jak postrzega aktorów społecznych i relacje między nimi, jakie z tym postrzeganiem związane są wartości, idee oraz interesy.

Przemiany instytucjonalne w Unii Europejskiej na przykładzie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

Author(s): Tadeusz Gadkowski / Language(s): Polish Publication Year: 0

Zarówno w przedlizbońskim, jak i obecnym stanie prawnym wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, jako płaszczyzna współpracy w ramach Unii Europejskiej, wyróżniała się i nadal wyróżnia na tle innych rodzajów polityki prowadzonych w traktatowych ramach tej organizacji. Najważniejsze kierunki ewolucji WPZiB wytyczyły dwa traktaty, a wiec traktat amsterdamski i traktat lizboński. Ten ostatni zasadniczo zmienił usytuowanie WPZiB w ramach UE, co wiązało się z likwidacją charakterystycznej, trójfilarowej konstrukcji prawnej UE oraz z istotnymi zmianami instytucjonalnymi w jej strukturze. Specyfika współpracy w ramach WPZiB spowodowała jednak, że została ona wyraźnie wyodrębniona zarówno z całego katalogu pozostałych unijnych rodzajów polityki, jak i z całej grupy działań zewnętrznych Unii.

Ocena polityki Unii Europejskiej w zakresie sankcji - przykład Islamskiej Republiki Iranu

Author(s): Katarzyna Radwan / Language(s): Polish Publication Year: 0

W ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unia Europejska stosuje sankcje mające wspomóc egzekwowanie jej celów, a zwłaszcza przestrzegania praw człowieka, demokracji i praworządności. Celem artykułu jest analiza skuteczności polityki sankcji Unii Europejskiej wobec Islamskiej Republiki Iranu. Zastosowaną metodą badawczą jest analiza porównawcza. Pierwsza część artykułu została poświęcona teoretycznemu ujęciu sankcji oraz czynnikom mającym wpływ na ich skuteczność. W następnym opisano podstawy systemowe wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej oraz zastosowanie sankcji jako jej elementu. W trzeciej części przedstawiono próbę oceny efektywności unijnej polityki sankcji wobec Iranu.

Wpływ traktatowych rozwiązań Unii Europejskiej na organizację procesów gospodarczych w Polsce (w kontekście zasady społecznej gospodarki rynkowej)

Author(s): Katarzyna Kokocińska / Language(s): Polish Publication Year: 0

Podejmując problem granic polityczno-gospodarczej działalności państwa rozumianej jako dopuszczalny zakres publiczno-prawnej ingerencji w stosunki gospodarcze, podkreślić należy konieczność analizy uwarunkowań ustrojowych. W przypadku Polski wynikają one z krajowych regulacji konstytucyjnych i z praw podstawowych oraz zasad ustroju gospodarczego Unii Europejskiej. Wpływ na organizację gospodarki unijnej i krajowej mają również pozaprawne regulacje zachowań gospodarczych, czyli polityka gospodarczo-społeczna prowadzona przez instytucje unijne oraz krajowe organy władzy publicznej. Autorka prezentuje szczególnie formułę społecznej gospodarki rynkowej, a także aksjologiczne podstawy publicznoprawnej ingerencji w gospodarkę w obszarze rozwoju i spójności.

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w Polsce na tle rozwiązań przyjętych we Francji, w Niemczech i Wielkiej Brytanii

Author(s): Wojciech Bożek / Language(s): Polish Publication Year: 0

Celem niniejszego opracowania jest porównanie przyjętych w Rzeczypospolitej Polskiej rozwiązań prawnych, które mają na celu ochronę ładu i bezpieczeństwa finansów publicznych, a dotyczą systemu odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, z rozwiązaniami prawnymi wybranych państw Unii Europejskiej oraz ukazanie znaczenia kryteriów 3E oraz value for money w ocenie sprawnego funkcjonowania jednostek sektora finansów publicznych. W każdym z omawianych państw utworzono instytucje publiczne wyposażone w instrumenty prawnofinansowe, które mają na celu zapewnienie przestrzegania przepisów regulujących procesy gromadzenia i rozdysponowania środków publicznych. Omówienie francuskich, niemieckich i brytyjskich rozwiązań prawnych na tle tych, które funkcjonują w RP, umożliwi wykazanie unikatowości polskiego systemu odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. W opracowaniu uwzględniono stan prawny obowiązujący na 18 lutego 2015 r.

Sposoby i formy lobbingu w zakresie porozumień handlowych Unii Europejskiej

Author(s): Maciej Waligóra / Language(s): English,Polish Publication Year: 0

Lobbing jako forma wywierania nacisku na podejmowanie decyzji w różnych systemach politycznych występuje już od momentu zawiązania się pierwszej instytucji państwa. Wraz z rozwojem systemów gospodarczych nie tylko nabrał on charakteru globalnego, ale również zinstytucjonalizowanego i co za tym idzie, bardziej transparentnego. Proces ten implikuje wobec tego nową rzeczywistość również dla Unii Europejskiej, w której to lobbing odgrywa obecnie kluczową rolę przy zawieraniu umów gospodarczych z krajami trzecimi. W artykule przedstawiono sposób funkcjonowania grup interesu oraz ich powiązania i relacje z organami Unii Europejskiej. Zostało to zobrazowane na przykładach procesów pertraktacji umów o wolnym handlu pomiędzy Unią a Japonią, Kanadą (Comprehensive Economic and Trade Agreement – CETA) oraz Stanami Zjednoczonymi (Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP).

Kryteria konwergencji w świetle kryzysu 2008+

Author(s): Magdalena Nawrot / Language(s): Polish Publication Year: 0

Niniejszy artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o skuteczność kryteriów konwergencji oraz przyczyny niewystarczającej zbieżności między państwami strefy euro. Przedstawiona będzie geneza kryteriów konwergencji oraz ich teoretyczne podstawy. Zaprezentowane zostaną doświadczenia pierwszej dekady funkcjonowania strefy euro, kiedy to kryteria konwergencji były niekiedy traktowane jedynie jako luźne wskaźniki. W celu odpowiedzi na pytanie, czy kryteria konwergencji są wystarczającymi oraz adekwatnymi warunkami członkostwa w strefie euro, analizie zostaną poddane najważniejsze przyczyny leżące u podstaw kryzysu 2008+ w Europie, zmiany w zarządzaniu gospodarczym strefą euro oraz najważniejsze koncepcje literatury przedmiotu. W efekcie możliwe będzie sformułowanie wniosków dotyczących skuteczności kryteriów konwergencji oraz nowych rozwiązań dotyczących zarządzania gospodarczego w strefie euro.

Środki protekcji uwarunkowanej w Unii Europejskiej w świetle przemian w gospodarce światowej

Author(s): Małgorzata Czermińska / Language(s): Polish Publication Year: 0

Celem artykułu jest charakterystyka środków protekcji uwarunkowanej stosowanych w Unii Europejskiej w kontekście zmian dokonujących się na jednolitym rynku wewnętrznym i w gospodarce światowej. W opracowaniu skupiono się na środkach ochrony przed nieuczciwym importem, w szczególności instrumentach antydumpingowych, gdyż te stosowane są najczęściej. Wykorzystana w opracowaniu metoda badawcza obejmuje analizę źródeł literaturowych, w tym aktów wtórnego prawa Unii Europejskiej oraz danych statystycznych dotyczących środków protekcji uwarunkowanej, a także praktykę gospodarczą.

Konsekwencje umowy handlowej Unia Europejska-Republika Korei dla wymiany handlowej w sektorze high-tech

Author(s): Bartosz Michalski / Language(s): Polish Publication Year: 0

Współczesny regionalizm przestaje być procesem, w który zaangażowane są głównie kraje rozwijające się. Coraz częściej pojawiają się w jego ramach gospodarki wysoko rozwinięte (np. Stany Zjednoczone, Kanada, Unia Europejska, Japonia, Korea Południowa, Australia), dla których takie działanie stanowi możliwość określenia priorytetowych dziedzin (tzw. narzucenia agendy, agenda setting) na drodze ku liberalizacji handlu i tym samym wskazania dróg jego dalszej ewolucji podporządkowanej narodowym lub wspólnie podzielanym interesom. Na tym tle umowa handlowa zawarta między Unią Europejską a Republiką Korei (Koreą Południową) stanowi porozumienie nowej generacji warte bliższej analizy. Rozważania obejmują syntetyczny przegląd głównych motywów jej zawarcia wraz z odniesieniem do wybranych badań, określenie celu oraz hipotez roboczych oraz prezentację wyników analizy w odniesieniu do zmian, jakie miały miejsce w trakcie pierwszych kilku lat jej obowiązywania w obrębie handlu towarowego, w tym w szczególności dóbr zaawansowanych technologicznie (high-tech).

Evropa u mom gradu - O čemu pregovoramo i što nam pregovori sa EU donose?

Author(s): Ana Vujošević,Boris Marić,Chiara Gaia Iascone,Daliborka Uljarević,Danilo Ajković,Eliška Veselá,Jelena Žugić,Marko Sošić,Milan Marković,Mladen Perazić,Nemanja Tepavčević,Nikola Djonović,Petar Đukanović,Snežana Kaluđerović,Tamara Milaš,Vera Šćepanović,Vučić Ćetković / Language(s): Montenegrine

Crna Gora će proći do sada najzahtjevniji i najsloženiji put pregovora sa Evropskom unijom (EU). Činjenica da će pregovori početi poglavljima 23 – Pravosuđe i temeljna prava i 24 – Pravda, sloboda i bezbijednost, kao i da će ova poglavlja ostati otvorena do samog kraja, ukazuje na veličinu izazova sa kojim će biti suočena Crna Gora tokom pregovaračkog procesa. U publikaciji pred vama je kratak osvrt na ono čime će se veliki broj ljudi uključenih u pregovore po raznim osnovama, a posebno crnogorske nadležne institucije, baviti kroz usklađivanje crnogorskog pravnog okvira sa komunitarnom tekovinom EU, ali i kroz riješavanje raznih nivoa problema tokom cijelog procesa pregovora i nakon njih. Naša je namjera da približimo široj javnosti sadržaj pregovaračkih poglavlja projektujući ih na crnogorski model pregovora. Naime, jedna dimenzija ovog složenog procesa je to što će hiljade ljudi konkretno, dugo i naporno raditi na ispunjavanju preporuka EU i usklađivanju pravnog okvira sa standardima EU, odnosno izgradnji institucionalnih i demokratskih kapaciteta crnogorskog društva. Ali, druga, podjednako važna dimenzija jeste što će se paralelno svi građani i građanke Crne Gore, polako ali sigurno, kretati ka razumijevanju i prihvatanju konteksta koji će oblikovati pregovori po ovim poglavljima, a što će pratiti učinkovite reforme. Poglavlja su kreirana po društvenim oblastima i cio proces je vrlo precizno razrađen da prvo skenira stanje društva koje treba da postane punopravni član EU, kroz eksplanatorne i bilateralne sastanke, nakon kojih se kroz napredak i realizaciju akcionih planova dolazi do mjerila za otvaranje pojedinih poglavlja koje prati dalji napredak i efikasnost i efektivnost realizacije utvrđenih zadataka do dostizanja mjerila za zatvaranje pojedinih poglavlja. Ova procedura pregovora može asocirati i na pravila neke društvene igre. Ko prođe sve baze na koje naiđe pobijedio je. Lijepo bi bilo da su pregovori igra, ali oni su najzahtjevniji i najizazovniji proces sa kojim se crnogorske institucije sistema, pa i crnogorsko društvo, u cjelini suočavaju. Dešava nam se da stavljamo svoje kapacitete na provjeru na način koji nam do sada nije bio svojstven. Provjeravamo mogućnosti pune izgradnje institucionalnih kapaciteta, istražujemo sopstvene demokratske potencijale, suočavamo se sa razbijanjem tabua i predrasuda, otvaramo se za drugosti, postajemo spremni da preuzmemo odgovornost. Možda se nekom čini da smo ovo nekada ili makar nešto od ovoga već radili. Pokušaja jeste bilo, ali sistemskog pristupa izgradnji funkcionalne demokratije i nečega što kratko možemo definisati kao evropeizaciju društva zasigurno nije bilo. Danas i Unija ima brojne probleme, a posebno su izraženi problemi ekonomske prirode. Sumnjičavi bi mogli postaviti pitanje da li je uopšte opravdano kretati se ka evropskim integracijama, da li su iste možda prevaziđene? Kvalitet evropskih integracija je upravo u tome što je Unija uspjela da izgradi mehanizme demokratskog rješavanja svih pitanja. A taj kvalitet je vrlo potreban na ovim prostorima. EU nije samo uspješna ekonomska priča, ona je prije svega uspješna demokratska priča. Sve i da, hipotetički gledano, Crna Gora odustane od evropskih integracija, ona ne bi imala budućnost funkcionalne i prosperitetne demokratije bez pretresanja i izgradnje društveno-političke i ekonomske osnove na vrijednosnoj osnovi izgrađenoj u Uniji.