Între rai și iad. Angelologie și demonologie hristică

Author(s): Petru Adrian Danciu / Language(s): Romanian Issue: 11/2020

The Jewish demonology during Christ's coming corresponds to a warrior messianism, capable of defeating the Roman occupation, seen as a divine punishment for unbelief. Jewish monotheism is subject to a foreign and unwilling power, another world that overlaps any desired politics and religiosity superior to any type of paganism. The world is ruled by warrior angels. They know the ascent and descent according to the divine will, Israel cannot escape the magnetic force they exert on the politics and religiosity of their peoples. If in Babylon Judaism developed its demonological beliefs, under the domination of the Roman Empire, Messianism knows its staging by asserting several personalities, one of them being Jesus Christ, son of Mary. His prophecy revolves around the idea of the divine Kingdom descending to earth, as well as the inherent opposition of the devil, manifested by the presence of false Christs. This belief is almost foreign to the Jewish demonology of the time. The idea of the coming Kingdom creates a strong confusion, the theologians of the time (scribes and Pharisees) associating the event with an open conflict against the Roman occupation, the Jews being seconded by the power of God, respectively by angels. Christ must respond differently to the need for freedom, and the claim to bear the divine appellation (Son of God) does not make sense, moreover, it is a blasphemy. The need for a divine sign, often required from Jesus, has its logical basis on this messianic, warrior expectation. The confusion grows all the more because, of not understanding its message, the purpose of the antichrists appears inexplicable. The research follows exactly these aspects, of the split parallel worlds, from the perspective of the crisis of Jewish monotheism and a demonology that makes it impossible to frame the saving model of Jesus in the politico-religious reality of the time. Although Christian theology holds that the time of Christ's coming was well chosen, He being the divine answer to this very crisis, the Judaism’s demonological view of the world corresponded less and less to the biblical prophecy. If its beginnings were situated in Babylonian captivity, the effects are seen in the distance given by the model of theological interpretation of the deeds of Christ, accused of working with the devil. Perhaps the historical moment was well chosen, but it did not correspond to the demonological mentality of the Jewish theology. Thus the Judaism is abandoned by the divinity, through the interposition of the Roman presence, facing an always announced divine kingdom. Moreover, the forgiveness of the enemy, his love does not correspond to the existing reality. Therefore, the utopian Christ's message is perceived as a blasphemy rather than an exhortation, hence the unilateral rejection of the idea that Christ is the king of the Jews.

Sąd Boży w Biblii jako pozytywne wyczekiwane doświadczenie

Author(s): Mirosław Rucki,Karol Szymański / Language(s): English,Polish Issue: 24/2020

Kontekstem prowadzonych badań były sprzeczne opinie na temat sądu Bożego, wyrażane zarówno w dyskusjach potocznych, jak i w publikacjach naukowych. Celem badań było wykazanie, z jakich elementów składa się procedura sądu Bożego i według jakich zasad przebiega. Zastosowano metodę naukową analizy tekstów z uwzględnieniem kontekstu historycznego i układu nadawca-odbiorca, z wykorzystaniem elementów translatoryki i analizy językowej. Podstawowym źródłem był hebrajski tekst Biblii oraz dostępne tłumaczenia na język Polski, a także teksty Talmudu. Osiągnięto wyniki w postaci całościowego wglądu w procedurę sądu z perspektywy Objawienia biblijnego, które zawiera liczne przykłady sądu Bożego z przeszłości, jak również zapowiedź eschatologicznego Sądu Ostatecznego. Z badań wyciągnięto wnioski, że Bóg występuje jako sprawiedliwy sędzia, dbający o prawa najsłabszych, do którego może zwracać się każdy pokrzywdzony. Oznacza to, że Sąd Ostateczny jest pozytywnym doświadczeniem dla każdego, kto doznaje krzywdy, i tylko dla złoczyńców, którzy nie skorzystali z pokuty i szansy naprawy, będzie to wydarzenie bolesne.

Liturgia Wielkiego Tygodnia i Wielkanocy w łacińskim Królestwie Jerozolimskim (1099–1187)

Author(s): Bartłomiej Dźwigała / Language(s): English,Polish Issue: 55/2020

Celem niniejszego artykułu jest przebadanie liturgii wielkanocnej sprawowanej w Jerozolimie w czasach krzyżowców i umieszczenie jej w szerszym kontekście kultury politycznej łacińskiego Królestwa Jerozolimskiego. Głównym pytaniem badawczym jest, w jaki sposób liturgia wielkanocna oddziaływała na funkcjonowanie społeczeństwa łacińskiego Wschodu. W pierwszej części prezentowanego studium prezentujemy kształt liturgii wielkanocnej na podstawie wybranych ksiąg liturgicznych. W drugiej części, opierając się na źródłach narracyjnych, pokazujemy, w jaki sposób liturgia wielkanocna była powiązana z kulturą polityczną i religijną krucjatowej monarchii. Jako wniosek proponujemy, aby liturgię wielkanocną traktować jako centralny element życia łacińskiego Królestwa Jerozolimskiego, co wpisuje się w szerszy kontekst duchowości katolickiej.

Jacek Oniszczuk in memoriam

Author(s): Andrzej Demitrów / Language(s): Polish Issue: 22/2018

Pierwszy znak Jezusa

Author(s): Monika Wanat / Language(s): English,Polish Issue: 22/2018

Przedmiotem artykułu jest interpretacja i egzegeza pierwszego znaku Jezusa. Omówiony został fragment Ewangelii według św. Jana (J 2,1-12). Badania nad tekstem zostały przeprowadzone metodą retoryczną na podstawie zasad wypracowanych przez biblijną retorykę semicką. Artykuł został podzielony na 3 współzależne od siebie punkty. W pierwszym z nich została dokonana delimitacja tekstu, uzasadniająca podział Ewangelii i wyznaczone granice tekstu. W drugim punkcie została ukazana szczegółowa segmentacja. Najpierw poprzez „spojrzenia z dołu”, aby w trzecim punkcie spojrzeć na tekst całościowo i uzasadnić symetryczno-koncentryczną budowę. Przeprowadzone badania pozwoliły na dokonanie analiz zawartych w drugim punkcie artykułu. Najpierw został przedstawiony kontekst biblijny wybranych zagadnień, a następnie interpretacja każdej z części. Etap ten pozwolił zauważyć powiązania między jednostkami, które zostały opisane w kolejnym punkcie, oraz uzasadnić wykazaną wcześniej figurę kompozycyjną ABCDC’B’A’. Na początku trzeciego punktu przedstawiona została interpretacja siedmiu badanych jednostek w odniesieniu do paralelnych fragmentów, co pozwoliło na wyciągnięcie teologicznych wniosków. Wesele stało się obrazem uczty mesjańskiej. Objawiło Nowe Przymierze, doprowadzone do pełni w nadchodzącej „godzinie” Jezusa. Chwała Boża stała się dostępna dla każdego wypełniającego wolę Chrystusa. Wielką pomocą stała się dla ludzi Maryja, Matka Jezusa – pośredniczka między Jej Synem i ludem.

Wszystkie Kościoły poznają, że „JA JESTEM” jest sprawiedliwym sędzią czynów człowieka (Ap 2,18-29)

Author(s): Tomasz Daniła / Language(s): English,Polish Issue: 22/2018

Przedmiotem niniejszego artykułu jest uzasadnienie postawionej tezy: JA JESTEM jest sprawiedliwym sędzią czynów człowieka na podstawie Listu do Kościoła w Tiatyrze (Ap 2,18-29). W analizowanym tekście pojawia się temat dobrych i złych uczynków człowieka oraz odpłaty za nie ze strony Boga w postaci kary lub nagrody. To właśnie temat sądu nad człowiekiem stał się inspiracją do postawienia takiej tezy. Do wykazania prawdziwości powyższej tezy zastosowano metodę właściwą dla hebrajskiej retoryki semickiej. Posłużono się również współczesnymi komentarzami egzegetycznymi. W tym celu dokonano w punkcie pierwszym podziału tekstu na mniejsze jednostki wraz z uzasadnieniem tego podziału, wykazując strukturalne zależności wewnątrz każdej z nich. Drugi punkt zawiera opis każdej z części, a także zależności, jakie występują pomiędzy nimi w całym tekście z uwzględnieniem kompozycyjnym figur retorycznych. Dzięki temu możliwe było dostrzeżenie, iż poszczególne części odpowiadają sobie wzajemnie. To pozwoliło wysunąć wniosek, że tekst posiada budowę symetryczno-koncentryczną i możliwe było wskazanie części centralnej, w której jest wprost mowa o odpłacie za popełniane uczynki. W trzecim punkcie zostały podjęte wysiłki dotyczące interpretacji treści Listu. Ukazano w nim kontekst biblijny i kulturowy badanego tekstu, dokonano jego egzegezy, a następnie wyprowadzono teologię. W ten sposób możliwe jest odczytanie na nowo Listu do Kościoła w Tiatyrze – z większym zrozumieniem symboli w nim zawartych, jak też całym jego przesłaniem.

(Od)czytywanie losów żydowskich

Author(s): Natalia Aleksiun / Language(s): Polish Issue: 1/2020

This text introduces a collection of articles which seek to interpret Jewish ego documents and testimonies, broadly defined. Reading these documents facilitates a process of uncovering intimate threads and problematizing Jewish biographies.

Making Love and Make-Belief: Male Sexual Barter in Dov Freiberg’s To Survive Sobibor

Author(s): Raphael Utz / Language(s): English Issue: 1/2020

After escaping the German mass killing facility in Sobibór on 14 October 1943, Dov Freiberg and Semyon Rozenfeld survived in hiding near Chelm until the arrival of the Red Army in July 1944. In 1945, Freiberg testified before the Central Jewish Historical Commission, and in 1988, he published his much more extensive memoirs To Survive Sobibor. Both texts cover the period of hiding, during which Freiberg, Rozenfeld and the brothers Dawid and Józef Serczuk were taken in by two women. The two sources reveal an episode of male sexual barter, as the male group established rational relationships with the two women in order to stabilize a precarious situation. By comparing both of Freiberg’s texts, it becomes clear that so-called late testimonies are rich and unjustly underrated source-material.

„To się objawiało w rozmaitych uwagach”. Rozmowa z Avivą Blum-Wachs

Author(s): Sylwia Chutnik,Natalia Judzińska / Language(s): Polish Issue: 1/2020

The article is a record of an interview with the Holocaust survivor, Aviva Blum-Wachs, and reveals the tension between biography, memory, concealment and oblivion. The interview is preceded by the theoretical introduction, where authoresses introduce main categories from the field of memory and gender studies. An important element of the article is an outline of contexts and deep focus on both interlocutors’ and her mother’s biography.

"The Beginnings of Polish Jewry: Reevaluating the Evidence for the Eleventh to Fourteenth Centuries"

Author(s): Alexander Kulik,Judith Kalik / Language(s): English Issue: 2/2021

This article reexamines the evidence of Jewish presence in Poland from the eleventh to the fourteenth centuries in connection with problems of origins, periodization, and localization of Jewish settlement in Poland. It deals inter alia with questions regarding the balance between Jewish and Christian evidence, as well as with reports of Jewish presence from neighboring areas of Eastern Europe such as Kievan Rus’. The reevaluation of evidence on medieval Polish Jews helps to illuminate the origins of eastern Ashkenazi Jewry, as well as to clarify diverse aspects of the history of early Eastern Europe. Thus, for example, among the most important general conclusions is the lack of continuity across three waves of Jewish migration and settlement in Poland. Since most Polish Jews were descendants of the third wave of Jewish migration into Poland, there is little doubt that the vast majority of them came from Germany and Bohemia, mostly via Silesia. We can also reliably conjecture that the Jewish population of southwestern Rus’—whatever its origins (possibly also at least partially Ashkenazi) and size (possibly reduced by the Mongol conquest)— came to be integrated with immigrants from the west due to the eastward expansion of Lithuania and Poland during the thirteenth and fourteenth centuries. Thus, most modern Ashkenazi Jewry must go back to the melding of these two communities.

Emigrarea evreilor prin portul Galați, la sfârșitul secolului al XIX-lea și începutul secolului următor, reflectată în documentele Arhivei Diplomatice a Ministerului Afacerilor Externe

Author(s): Mariana-Delia Pohrib / Language(s): Romanian Issue: 1/2020

The Ministry of External Affairs owns an important fund of diplomatic documents (more than 8,000 linear meters of archives), issued by the central administration, by diplomatic missions and by Romanian consulates from abroad. The files are organized according to the problem they deal with (from 1 to 105), as they were classified in the Archives Nomenclatory created in 1909, according to the Austrian pattern. This system is in use even today, for classifying most of the archival funds. According to this system, we pay a special attention to Problem no. 33 – Jews Related Issues (1900-1948).The study aims at analysing the documents pertaining to this problem, which deal with the emigration of the Romanian Jews, at the end of the XIX-th century and the beginning of the next one.

HENRYK SZLAJFER, WSPÓŁTWÓRCY ATLANTYCKIEGO ŚWIATA: NOWI CHRZEŚCIJANIE I ŻYDZI W GOSPODARCE KOLONIALNEJ AMERYKI ŁACIŃSKIEJ XVI–XVII WIEKU

Author(s): Jan Kieniewicz / Language(s): English Issue: 4 (en)/2020

Review of: Jan Kieniewicz - Henryk Szlajfer, Współtwórcy atlantyckiego świata: Nowi chrześcijanie i Żydzi w gospodarce kolonialnej Ameryki Łacińskiej XVI–XVII wieku [Co-creators of the Atlantic World: New Christians and Jews in the Colonial Economy of Latin America in the Sixteenth and Eighteenth Century], Warsaw: Scholar, 2018, 247 pp.

O ПРОНАЂЕНОМ И ИЗГУБЉЕНОМ СЕЋАЊУ И ИДЕНТИТЕТУ У РОМАНУ „АУСТЕРЛИЦ“ ВИНФРИДА ГЕОРГА ЗЕБАЛДА

Author(s): Emilija P. Mančić / Language(s): Serbian Issue: 75/2021

Der Zusammenhang von Erinnerung und Identität ist ein zentrales Thema in den zeitgenössischen literatur- und kulturwissenschaftlichen Diskussionen. In An- lehnung an theoretische und methodische Ansätze, die vor allem Astrid Erll, Marion Gymnich und Ansgar Nünning im deutschsprachigen Raum vertreten, ist das Ziel dieser Arbeit, am Beispiel von W. G. Sebalds Roman Austerlitz (2001) die Möglichkeit der Literatur aufzuzeigen, die unterschiedlichen (Erinnerungs-) Medien zusammenführt. Literatur generiert Erinnerungsräume die auf komplexe Weise lesbar werden und plädiert somit für eine vielseitige Erinnerungspraxis. Dabei wird die Unzulänglichkeit der Möglichkeiten einer Nacherinnerung im Roman eine zentrale Rolle zukommen. Die Untersuchung verweist auf verschiedene Verfahrensweise des Textes, in dem kein Medium für sich allein steht und in dem Formen der Zeugenschaft thematisch und problematisch werden. Auf dieser Weise werden die begrenzten Möglichkeiten der narrativen Übertragung der traumatischen Vergangenheit aufgezeigt

PERCEPTIONS OF THE RESCUE OF THE JEWS AND THE HOLOCAUST IN BULGARIA TODAY

Author(s): Lea Cohen / Language(s): English Issue: 4/2021

Over the last 20 years the perception of the Holocaust in Bulgarian society, including by various historians, is perhaps one of the most complex subjects in the national public space, and even beyond. The lack of consensus regarding the assessment and perception, as well as in the presentation and interpretation of historical facts, i.e. of the stories about what happened and what did NOT happen, prevents a structured history of the events from 1940 to 1944 in the Kingdom of Bulgaria. In various versions, that are often diametrically opposed, the persecution of Jews is presented using a hybrid mixture of facts from Bulgarian history of the same period (political, military, economic relations with Germany and Italy, the partisan resistance movement and relations with Soviet Russia, the specifics of political parties and political life in Bulgaria, actions of the Royal Palace and the Parliament), which either have nothing to do with the so-called ‘Jewish question’ or are only indirectly related to it. False theories of the ‘salvation of the Jews’ continue to be fabricated from this hybrid mixture of facts into an amalgam, which has many followers who believe these historical legends and myths over the past two decades. In this article I will look at some of these recent theories and discuss the reasons for their spread and, possible motives for the persistent desire within certain circles to impose on society these “alternate” interpretations of the salvation of the Jews.

THE ROLE OF INSTITUTIONAL CAPACITY FOR THE HOLOCAUST REMEMBRANCE: THE BULGARIAN CASE

Author(s): Albena Taneva / Language(s): English Issue: 4/2021

THE ROLE OF INSTITUTIONAL CAPACITY FOR THE HOLOCAUST REMEMBRANCE: THE BULGARIAN CASEThe article examines the concept of memory policies in different perspectives. A central category of analysis is Holocaust remembrance policies and the role of the institutional approach for achieving sustainable results and developing values in the social environment. The reasons for the deficits in the memory of the Holocaust, the periodization in the stories about the Holocaust in Bulgaria and the importance of the factors of the political environment for the dynamics in the interpretations of the past are analyzed. The importance of reflection on the historical past, and in particular that of the Holocaust is considered in regard to the social and generational transfer of memory and attitudes.

HOLOCAUST MEMORY IN MODERN RUSSIA

Author(s): Ilya Altman / Language(s): English Issue: 4/2021

The main tendencies and features of the Holocaust memory policy in modern Russia are analysed in this article. Positive and negative factors in preserving the memory of the Holocaust are extracted that lie in the context of the memory of the Nazi occupation on USSR territory.

THE FATE OF THE BULGARIAN JEWS DURING THE SECOND WORLD WAR

Author(s): Rumyana Marinova-Christidi / Language(s): English Issue: 4/2021

The basic aim of the present article is to provide a historical overview of the Bulgarian state policy towards Jews in the country during the Second World War. The paper analyzes the variety of factors that played role in this specific case - such as the positive historical legacy of Bulgarian-Jewish relations that contributed to the salvation of Bulgarian Jews but also the negative factors that led to the deportation of the Jews from the occupied and controlled by Bulgaria territories.

LOOTED JUDAICA AND EUROPEAN CULTURAL HISTORICAL HERITAGE

Author(s): Mina Tasseva Bencheva / Language(s): English Issue: 4/2021

During the Holocaust, the physical persecution of the Jews in Europe was conducted along with a series of policies aimed at the appropriation of Jewish religious art as well as objects related to the Jewish cultural heritage. These objects are known as Judaica and their systematic appropriation by the Nazi regime, in Germany and throughout Europe, is referred to as “the looting of Judaica”. The paper examines the relation between these objects and the European cultural historical heritage while discussing potential paths of interdisciplinary study of the looted Judaica.

ANTISEMITISM AS AN INADMISSIBLE SOCIAL PHENOMENON

Author(s): Nikolai Mihailov / Language(s): English Issue: 4/2021

Antisemitism is a dangerous and destructive ideology based on incitement to hatred of the Jewish people and is associated with their persecution, discrimination, and in the variation of Nazi antisemitism - with their physical destruction and extermination. Despite the destructive and absurd ideas of this stereotype of national and racial hatred, it is very persistent and people still sometimes experience its consequences. Apart from rumors, conspiracy theories and outdated and denied notions of "world Jewry", these ideas, which are detrimental to humanism and freedom, are sometimes disseminated in the form of "science" or "journalism", "opinion", very often using the power of contemporary media. The word antisemitism always means hatred against Jews in the context of modernity. An important element of contemporary antisemitism is the identification of Jews with finance, urbanization, and especially capitalism. Different "scientific" explanations about “interiorness” of the Jews have had a strong influence on German society since the first decades of the 20th century, an influence that underlies the ideology that led to the brutal policy of the "final decision". The danger of spreading such misanthropic ideas in the form of some kind of "education" and under the guise of "scientifically-based" antisemitism has not passed today. That is why the emphasis on education of students, doctoral students, etc. is extremely important: they should learn not only about the tragic events of the Holocaust, but also to build a critical view of all those preconditions - historical, social, cultural, intellectual – that led to the emergence of racial theories, "explaining" social processes and leading to catastrophic and horrific cruelty events.

ESTABLISHMENT AND OPERATION OF THE COMMISSARIAT FOR JEWISH AFFAIRS

Author(s): Ivanka Gezenko / Language(s): English Issue: 4/2021

An old Jewish piece of wisdom runs: Not a single sheet of a book or document should remain unread and lost for the generations. This article presents the role of the institution of the Commissariat for Jewish Affairs in Bulgaria in its role of executing the policy of persecution of Jews. It tries to take a look and reconsider the past. To this day, however, there are unknown (or less familiar) documents patiently waiting their time to throw light on the facts revealing what happened. Once again, we have to face the ‘platitude of evil’, which was set as a whole and separately long before. The analysis is done in the context of more general picture of anti-Semitic laws in the Balkans and more generally in the European countries.