SPOMENIČKA PROBLEMATIKA STARE SARAJEVSKE ČARŠIJE
MONUMENT PROBLEMS OF THE OLD SARAJEVO BAZAAR

Summary/Abstract: Upravo je ravna polovina milenija postanka i opstanka stare sarajevske čaršije s kojom se rađao te paralelno razvijao i grad Sarajevo, a već ta činjenica budi u nama, sama po sebi, misao o jednoj građevnoj aglomeraciji s vrlo mnogo snažnih historijskih elemenata. A na terenu koji je pokrivala u svoje doba ta čaršija, očuvalo se do danas obilje objekata i drugih specifičnosti urbanističke, likovne i etnografske prirode, koji u jednom jakom svjetlu ukazuju na sve periode kroz koje je prošla ta aglomeracija, kao privredno i kulturno središte nekadašnjeg Sarajeva. Dobar je broj tu arhitektonskih ostvarenja u čiia su zdanja i utemeljači i graditelji urezivali kanone estetike i monumentalnosti svoga doba i kulturnog diapazona, što znači da kod te vrste objekata postoji već pređestinirano spomeničko značenje i djelovanje, a još je veći broj u tome prostoru takvih objekata iz minulih vremena kojima ie u prvome planu utilitarnost bio cilj, a koji su građeni u okvirima raspoloživih građevnih materijala i građevnih koncepcija svoga vremena i koji po tome u svakome slučaju predstavljaju barem folklorni odjek jednog iščezlog vremena i načina izražavanja u okvirima profanog graditeljstva. Pored one prve vrste objekata, kojim je unaprijed dat spomenički i monumentalni značaj, i one druge vrste, koja je građena u nužnoj tehnici svoga vremena za utilitarne potrebe, na tome istome području do danas se u zornoj slici očuvao i treći, neobično važan dokumenat, a to su urbanistički, likovni i uopće kompozicioni elementi i principi po kojim je organizirana cjelina aglomeracije Čaršije, a koji se ogledaju u onom specifičnom rasteru i gabaritu ulične mreže, u izmjeni praznih i punih ploha, te u horizontalnom i vertikalnom nizanju i graduiranju objekata u Čaršiji kao kompleksa za koji se ne smije nipošto tvrditi da je nastao stihijski.

• Details
• Contents