Niegodziwi pasterze i Dobry Pasterz

Author(s): Jerzy Bosowski / Language(s): English,Polish Issue: 24/2020

Kontekstem podjętych badań było odmienne opisywanie struktury tekstu Ez 34 przez różnych komentatorów Księgi Ezechiela. Celem badań było odkrycie struktury, którą starożytny autor zaplanował i zapisał. Zastosowano metodę retoryki hebrajskiej, którą opracował Roland Meynet. Osiągnięto następujące wyniki badań: fragment Ez 34,1-10 ma strukturę paralelno-koncentryczną o schemacie: A, B, C, B’, A’. Fragment Ez 34,11-31 też ma strukturę paralelno-koncentryczną o takim samym schemacie. Wniosek, jaki można wyciągnąć z badanego tekstu, sprowadza się do stwierdzenia, że Księga Ezechiela jest aktualna dzisiaj.

Egzegeza J 11,1-46 w ujęciu retoryki semickiej

Author(s): Dawid Kontny / Language(s): English,Polish Issue: 24/2020

Kontekstem przeprowadzonych badań było stwierdzenie, że różni komentatorzy wskazują na inne struktury badanego tekstu. Celem badań było opracowanie struktury tekstu przy zastosowaniu metody naukowej. Posłużono się metodą retoryki hebrajskiej, którą opracował Roland Meynet. Uzyskano wynik, który wskazuje, że struktura badanego tekstu schematycznie wygląda następująco: A (11,1-19), B (11,20-32), A’ (11,33-46). Wyciągnięto wnioski, że badana treść oznacza znak, który objawia władzę nad śmiercią fizyczną, przekazuje także informację, iż wiara w Jezusa otwiera na dar życia wiecznego oraz zakłada uzdrowienie miłości, a także zmartwychwstanie ludzi jest możliwe za cenę śmierci i zmartwychwstania Jezusa.

Neda Pintarić, Ivana Čagalj i Ivana Vidović Bolt. (ur.), Komparativnoslavističke lingvokulturalne teme

Author(s): Lidija Milković / Language(s): Croatian Issue: 89/2020

Review of: Lidija Milković - Neda Pintarić, Ivana Čagalj i Ivana Vidović Bolt. (ur.), Komparativnoslavističke lingvokulturalne teme. Srednja Europa, Zagreb, 2019., 409 str.

Trochę niezbyt udany debiut czyli słów kilka o eufemizmach w języku prasy i polityki na przykładzie języka francuskiego i polskiego

Author(s): Małgorzata Izert / Language(s): Polish Issue: 2/2017

W artykule tym jest analizowane znaczenie kontekstowe czterech przysłówków trochę, nieco, mało, niezbyt oraz ich francuskich odpowiedników un peu, un (tout) petit peu, peu, pas trop we współczesnym języku prasy i polityki. Według podstawowych definicji słownikowych służą one do wyrażania słabego natężenia cechy. Dziennikarze nie chcąc kogoś urazić, a politycy chcąc lepiej wypaść, mówiąc o sobie samych, używają ich, aby w sposób eufemistyczny powiedzieć o negatywnej cesze (trochę, nieco / un peu) albo aby prawie zanegować istnienie cechy pozytywnej (mało, niezbyt / peu, pas trop). Często jednak mówiąc mniej, dziennikarze czy politycy dają odczuć, że powiedzieli więcej. Litota – którą siłą rzeczy można dokładnie odczytać tylko w kontekście użycia, jest zawoalowanym sposobem skrytykowania kogoś lub czegoś, wytknięcia poważnego niedociągnięcia. Używa się jej dla wyrażenia silnego stopnia natężenia lub nawet nadmiaru cechy negatywnej. // In this article we analyze the context meaning of four adverbs: trochę, nieco, mało, niezbyt and their French equivalents un peu, un (tout) petit peu, peu, pas trop in contemporary press and political language. According to basic dictionary definitions, they are used to express weak intensity of a feature. The journalists, trying to avoid offending somebody, and politicians trying to make better impression while talking about themselves, use them, to talk about a negative feature in an euphemistic manner (trochę, nieco / un peu), or to “almost deny” the existence of a positive feature (mało, niezbyt / peu, pas trop). However, while telling less, the journalists or politicians often intend to make an impression that they said more. Litotes, which inevitably can be accurately understood only in the full context of use, is a veiled way to criticize someone or something, to point out a serious shortcoming. It is used to express a strong degree or even an excess of a negative feature.

The Immigrant as “the Other”.

Author(s): Adam Głaz / Language(s): English Issue: 2/2017

The study looks at how the notion of the Other, understood here as an ethnically, religiously, linguistically, and/or racially “different” immigrant, is portrayed in a specific section of English-language media discourse. The data come from British, American, Canadian, Australian, and New Zealand media (predominantly the press) but are limited to six articles in total, so that the proposed analysis is qualitative, rather than quantitative or statistical. It is an exercise in reconstructing a cultural model of the Other, not a presentation of a finished product, which – if and when the analysis is expanded to cover a much more extensive corpus – can yield descriptions of this heterogeneous notion in terms of differential cultural models. On the theoretical side, the study also links cultural model to the notion of cultural mindset.

Tłumaczenie i weryfikacja napisów w filmach i przedstawieniach teatralnych

Author(s): Paweł Madej / Language(s): Polish Issue: 2/2017

Badanie napisów jest młodą dyscypliną naukową. Nie ma wielu publikacji analizujących i prezentujących kwestię tłumaczenia audiowizualnego, w szczególności napisów filmowych/teatralnych. Dlatego nie ma wielu źródeł istotnych informacji dotyczących problemu. Przykłady zawarte w tym tekście pochodzą z autorskiej obserwacji filmów i spektakli teatralnych. Autor odwołuje się do badań przeprowadzonych wśród kinomanów podzielonych na trzy grupy – osoby z wykształceniem filologicznym, osoby z wykształceniem uniwersyteckim oraz osoby bez wykształcenia uniwersyteckiego. Tekst dotyczy także napisów z przedstawień teatralnych (Teatr Dramatyczny, Teatr Studio, Nowy Teatr). Wybrano następujące spektakle. Kabaret J. Kandera, Rosyjski kontrakt Andrieja Płatonowa. Ciekawy przypadek psa wieczorową porą Simona Stephensa, Biedny Ja, Suka i Jej nowy koleś Michała Walczaka, Nasza klasa autorstwa Tadeusza Słobodzianka oraz Bent Martina Shermana. W kolejnych częściach artykułu autor przedstawia realia dotyczące etapów tworzenia napisów filmowych lub przygotowania nadtytułów teatralnych i ich weryfikacji. Odpowiada na pytanie, kto, kiedy i jak ocenia te napisy. // Subtitles research is a young discipline in the field of science. There are not many publications analyzing and presenting the issue of audiovisual translation, in particular film/ theatre subtitles. Therefore, there are not many sources of relevant information concerning the issue. Examples included in this text come from the author’s observation of films and theatre performances. The author makes reference to the research conducted among moviegoers divided into three groups – people with philological educational background, people with university background, and people without any university education. The text also relates to subtitles from theatre performances (Teatr Dramatyczny, Teatr Studio, Nowy Teatr). The following performances were chosen: Cabaret by J. Kander, The Russian Contract, by Andrei Platonov, The Curious Incident of the Dog in the Night-Time by Simom Stephens, Poor Me, the Bitch, and Her New Guy by Michał Walczak, Our Class by Tadeusz Słobodzianek and Bent by Martin Sherman. In the following sections of the paper, the author presents realia concerning the stages of film subtitles or theatrical supertitles preparation and their verification. He addresses the question who, when and how evaluates these subtitles.

Wewnątrz i na zewnątrz kultury.

Author(s): Arkadiusz Jabłoński / Language(s): Polish Issue: 1/2017

Badania pragmatyczne nad „grzecznością” w istotny sposób ograniczają możliwości opisu konkretnych sytuacji interakcji. Dzieje się tak głównie ze względu na to, że zdroworozsądkowe a zarazem normatywnie zorientowane pojęcie „grzeczności” uniemożliwia dostrzeżenie licznych zjawisk postrzeganych jako oczywiste przez rodzimych użytkowników kodu w rzeczywistych warunkach komunikacji. W artykule niniejszym dążono do ukazania przynajmniej kilku istotnych obszarów uzusu językowego, do opisu jakich studia „grzecznościowe” nie są w stanie dotrzeć. Postulowano rozszerzenie spektrum badań nad rzeczywistymi sytuacjami kontaktu językowego, poprzez odejście od wyłącznie „grzecznościowego” punktu widzenia, z wykorzystaniem ramy opisowej honoryfikatywności (modyfikacji honoryfikatywnej), jako zjawiska obecnego w każdym rzeczywistym przekazie, powiązanego z osiągnięciem adekwatności komunikacyjnej komunikatu. Zwrócono również uwagę na fakt, że badania nad modyfikacją honoryfikatywną, obejmujące całość aktywności językowej jednostek i grup, mogą (i powinny) dotyczyć także polityki językowej, pojmowanej jako wyposażenie użytkowników kodu choćby w podstawowy zestaw wzorców jego użycia umożliwiających efektywną komunikację. // Pragmatic studies on „politeness” limit significantly the possibilities of description of actual situations of communication. It is mainly because of the fact that a common-sense oriented normative notion of „politeness” makes it impossible to notice numerous phenomena taken for granted by the native users of a code in actual circumstances of communication. In this paper, it has been attempted to show at least some important areas of language usage that the „politeness” related approaches are unable to reach. It has been postulated to widen the range of studies over actual situations of communications, by abandoning the solely „politeness” focused point of view, with the implementation of the notion of honorific modification (HM), as a phenomenon present in any actual message, related to the achievement of communicational adequacy of a message. It has also been pointed out that the studies of HM, covering all communication related activity, may (and: should) be related also to the language policy, perceived as equipping the language users at least with basic set of its usage patterns, enabling effective communication.

Kognitywizm a komunikatywizm – dwa bieguny współczesnego językoznawstwa.

Author(s): Władysław Chłopicki / Language(s): Polish Issue: 1&2/2016

Potoczność w tekstach prasowych

Author(s): Maria Wojtak / Language(s): Polish Issue: 1&2/2016

W artykule opartym na materiale z prasy wyspecjalizowanej autorka porusza następującezagadnienia: dlaczego tak bardzo atrakcyjny jest dla dziennikarzy styl potoczny, jakie składnikii cechy tej odmiany traktowane są jako szczególnie użyteczne, jakie są skutki częstego użyciaform potocznych dla procesów przeobrażania stylu publicystycznego i wybranych gatunkówprasowych. Potoczność rozpatrywana na płaszczyźnie tekstu zyskuje na komunikacyjnejatrakcyjności dlatego, że pozwala nadawać wypowiedziom znamiona komunikatówskierowanych, nastawionych na kontakt z drugim człowiekiem, umożliwia ucieczkę odabstrakcji w stronę mówienia (czy raczej pisania) konkretnego, bliskiego codziennemudoświadczeniu, obrazowego i zaangażowanego. Dzięki stosownym zabiegom stylizacyjnympublicyści budują z odbiorcą wspólny świat i kształtują określoną wizję tego świata: (1) zpunktu widzenia odbiorcy – z uwzględnieniem jego potocznych wyobrażeń i doświadczeń; (2)zgodnie z oczekiwaniami odbiorcy, a więc przystępnie, plastycznie i sugestywnie; (3) z(fingowanym) udziałem odbiorcy; (4) za pomocą środków językowych znanych odbiorcy(potocznych) lub środków wykreowanych przy użyciu technik stylizatorskich typowych dlawypowiedzi potocznych. // In the article which is based on specialized press material, the author raises the following issues: why is the colloquial style so attractive for journalists? What features and factors of this variety are treated as particularly useful? What are the results of the frequent use of colloquial forms for the processes of transforming the journalistic style and selected press genres? Colloquialisms considered at the textual level gain the communicative attractiveness because they allow utterances to acquire the status of targeted messages, aimed at seeking contact with a fellow human being, and because they facilitate the escape from abstraction towards concrete speaking (or rather writing), close to everyday experience, imagistic and involved. Thanks to appropriate stylization techniques, journalists construe the world in common with the audience and shape a specific vision of this world: 1/ from the point of view of the audience, taking into account their colloquial images and experiences; 2/ in accordance with the audience expectations, i.e. simply, visually and suggestively; 3/ with the (fake)participation of the audience; 4/ through linguistic means known to the audience (colloquial)or the means created with the stylization techniques typical of colloquial utterances.

Twarz i inne wyznaczniki dynamiki interakcyjnej w kontekście kulturowym

Author(s): Ewa Bogdanowska-Jakubowska / Language(s): Polish Issue: 1&2/2016

Przedmiotem pracy jest pojęcie twarzy (wizerunku własnego jednostki) oraz jego rola wkontaktach międzyludzkich. Społeczne znaczenie twarzy uzależnione jest od kontekstukulturowego, a w szczególności od wartości dominujących w danej kulturze oraz od charakterurelacji społecznych tam występujących. Twarz uważana jest za główny wyznacznik dynamikiinterakcji społecznej w kulturach zachodnich. Nie we wszystkich kulturach, jednak, pełni onatak ważną rolę. Celem pracy jest przedstawienie głównych wyznaczników dynamikiinterakcyjnej w kulturze anglo-amerykańskiej i polskiej. // The subject of the study is the concept of face (self-image of a person) and its role in interpersonal contacts. The social meaning of face depends on a cultural context, particularly on values that dominate in a culture and on the nature of social relations which occur there.In Western cultures face is regarded as the main indicator of the dynamics of social interaction.It does not play an equally significant role in all cultures, however. The present article aims at presenting the main indicators of interactive dynamics in Anglo-American and Polish cultures.

Co tłumaczy tłumacz?

Author(s): Elżbieta Tabakowska / Language(s): Polish Issue: 1&2/2016

Artykuł podejmuje problem nieprzekładalności jako wypadkowej działania łączących się ze sobą w rozmaitych proporcjach trzech podstawowych czynników budujących przekaz przekładanego komunikatu: myśli zrodzonej w umyśle, kultury stanowiącej tło ludzkiego myślenia oraz języka jako narzędzia ekspresji. Jako ilustracja służą cztery przykłady komunikatów; w trzech pierwszych warstwie werbalnej (tekstowej) towarzyszy kontekst w postaci rysunku; w ostatnim kontekst przywoływany jest za pomocą struktury gramatycznej. Opisując mechanizmy interpretacji komunikatu w towarzyszącym mu kontekście, autorka odwołuje się do teorii przestrzeni mentalnych, stworzonej przez Fauconniera (1985). // The paper addresses the issue of untranslatability as the resultant of three basic factors, which constitute the content of a translated message and which are interconnected in various proportions: thought originating in the mind, culture as the background for human thinking, and language as a tool for expression. The illustrative material is constituted by four messages: the verbal (textual) layer of the first three is accompanied by the context in the form of a drawing, while the context in the last message is evoked by means of a grammatical structure. In describing the message interpretation mechanisms in the context provided, the author avails of the theory of mental spaces by Fauconnier (1985).

The role of secondary incongruities in cartoon appreciation

Author(s): Beatriz Carbajal-Carrera,Olga Sánchez Castro / Language(s): English Issue: 2/2020

Failed humour in conversational exchanges has received increasing attention in humour research (see Bell 2015; Bell & Attardo 2010). However, tensions between what constitutes successful and failed humour have yet to be fully explored outside conversational humour. Drawing on Hay’s (2001) classification of humour stages and using a socio-cognitive approach to pragmatics to examine responses from Spanish L1 and L2 users to differing combinations of structural and content features in cartoons, the present study aims to explore what factors contribute to successful and failed responses to multimodal humour. Previous research has predominantly investigated the role of caricature as one of the prototypical features of cartoons affecting humour communication, suggesting that this feature plays an active role in the recognition of the humoristic genre (Padilla & Gironzetti 2012). Findings from the present study indicate that caricature operates not only in the recognition, but also in the understanding and appreciation stages. In particular, our results point to two other roles of caricature as a secondary incongruity and as a factor that can trigger appreciation through empathy and/or a sense of superiority. Importantly, this investigation indicates that the presence of secondary incongruities can compensate for a partial lack of understanding, highlighting the relevance that this type of incongruity has in humour appreciation.

Cartoons in Romanian humorous news

Author(s): Andreea Nicoleta Soare / Language(s): English Issue: 2/2020

Studying cartoons in Romanian humorous news is a great way to underline the diversity of humour’s mechanisms and construction. The common topic of cartoons in Romanian media is politics, but there are also a great number of cartoons exploring subjects such as art, science, society or famous people. Unlike verbal humour, wherein incongruities are text-based, in cartoons, incongruities can emerge through the interaction of image and text, between two elements in the image, or even between the texts in the balloons (Hempelmann & Samson 2008). The present study aims at analysing how humour emerges differently, depending on their topic, in cartoons created by the Romanian humorous media websites Times New Roman and Academia Catavencu, as these have been the two of the most controversial humorous news websites for quite some time. I intend to argue that, when it comes to political cartoons, the methods of humour are quite complex, equally relying on the image and the text, using polysemy, paronymy or syllepsis to create humour, while cartoons about society or gossip are usually based on implicitness and exaggeration, mostly found in images and symbols, as the targeted topics or people do not require such a complex background in order to make readers laugh. I have also observed that cartoons that rely less on text have more powerful symbols, which are full of various significations that help the readers make all the necessary connections to correctly interpret the image.

Cultural dimensions and characteristics reflected in Hungarian TED talks

Author(s): Emese Pozdena / Language(s): English Issue: 2/2020

The present paper is aimed at exploring humour and cultural aspects in TED talks recorded at Hungarian independent TEDx standard events. Applying Speck’s (1991) humour taxonomy, a corpus of 30 Hungarian language talks have been classified based on Barry & Graca’s (2018) humour typology groups and further examined by descriptive statistical indicators. Results show that cultural and other national features are reflected in the talks and are appreciated by the audience. Incongruity and disparagement appeared to be a safe comic device to create laughter in highly individualist and masculine cultures; however, relief-based humour is riskier in high uncertainty avoiding countries, as the message may be interpreted differently than expected.

Post-climax analysis in toli

Author(s): Yaw Sekyi-Baidoo / Language(s): English Issue: 2/2020

Aspects of contextual jokes include the relationship with the goal of the interaction, and the involvement of the audience in the overall manifestation of the joke and its response. Sacks' identification of the ‘response’ or the ‘reaction’ – the final of the three-phased organisation of joke narratives (Sacks, 1974: 337; Attardo, 1994: 307-311) points to an aspect of the manifestation of contextual jokes beyond the fabula or the narration of the tale ‘proper’ to include a part relating to the reaction of the audience. Such reactions may be the joke itself or to its telling. A study of the performance of humorous tales, called toli in Ghana, reveals that the final phase, which we refer to as ‘post-climax’, involves the attention of all players, not to the telling of the tale, but to the incongruity and humour which underlie the very identity of the humorous tale. The post-climax discussion is, thus, an analytical reaction to various points of the tale, which has become an integral part of the performance of the tale as a conversational act, and which contributes extensively to the total manifestation of humour and laughter. Based on incongruity and comic-climax perspectives, the paper discusses the nature and strategies of post-climax, including the association of tale audience and setting, hypothetical extension of tale, incongruity and forced congruity discussions, dramatization and evaluations of realness, through which laughter, the main tenet of the genre, extensively manifests.

Funny or distasteful?

Author(s): Anna Stwora / Language(s): English Issue: 2/2020

Today’s infotainment clutter puts pressure on advertisers to come up with more surprising and more memorable ads. This need for novelty, creativity, and astonishment does set the expectation bar high, steering ads towards various means of eliciting surprise, including humour, shock, and taboo. In this paper, the author will try to investigate a set of multimodal advertising messages which use (debatable) humour and surprise, with a view to finding trans-cultural similarities and differences in terms of ad appreciation. The primary objective of this paper is to explore attitudinal responses of Taiwanese informants to controversial humorous advertisements in English; to this end, an online survey was conducted to ask them about their interpretations of and feelings towards a selection of ads. Its results will be compared with those obtained from Polish respondents, described in the author’s previous study (Stwora 2020).

Humour as political aesthetics in street protests during the political Ice Age

Author(s): Tijen Tunali / Language(s): English Issue: 2/2020

This article analyses humour as a part of carnival aesthetics in urban social movements. It regards humour’s place in street protests as an aesthetic experience that brings forth an interplay of joy, imagination and freedom. Drawing from social movement theory regarding collective identity and collectivism, aesthetic theory and Mikhail Bakhtin’s theory of carnivalesque, this paper examines the link between humour and carnival aesthetics in recent social movements. It argues that carnival laughter initiates a process of symbiosis that opens relationships with others and allows recognition of democratic diversity, aesthetic sensibility and political dignity—essential for the reconstruction of a new space that is resistant to the politically imposed world crisis. It asks: could humour be one of the social catalysts we need during the authoritarian turn in a political Ice Age instigated by conservative populism? Drawing on examples from the Gezi Movement in Turkey in 2013, the article demonstrates how humour is not just a tool to consolidate solidarities but a definitive aesthetic experience that, in the context of the street protests, becomes the antidote to hegemonic-sense-making mechanisms and the greyness of our collective thinking.

Conceptual blending in English and Serbian question-and-answer jokes:

Author(s): Predrag Niketić / Language(s): English Issue: 4/2019

This paper analyzes English and Serbian question-and-answer jokes using the cognitive linguistic theoretical framework of conceptual blending, which relies on mental spaces as cognitive packets of information used to interpret the world around us and within us. The analysis is used to illustrate how culture influences humour: specifically, how the Anglo-American culture, the dominant and best-known foreign culture in Serbia, is used as a basis of jokes in English as well as in Serbian. It is shown that the jokes in English can work on a non-English-speaking Serbian recipient culturally, but only if not impeded by linguistic obstacles, such as untranslatable puns. The selected Serbian jokes illustrate intercultural merging, as they use elements from both Anglophone and Serbian pop cultures to create humour that is difficult to transfer back to Anglophone audiences, but now due to linguistic as well as cultural transfer issues. These issues revolve around humour translation, which is made difficult by linguistic aspects, cultural aspects, or both. Conceptual blending and the mental spaces involved provide a useful tool for adapting cultural/linguistic barriers to obtain more or less workable joke translations.

Commentary piece

Author(s): Massih Zekavat / Language(s): English Issue: 4/2019

Because most theories of humour emphasize its intersubjective and/or semantic nature, they fail to fully appreciate and explain self-directed humour. Through a critical exploration of the implications of different theories of humour and satire, this paper argues that the spectrum of reflexive humour and satire can be categorized according to the figure of the satirist and the target of satire, both of whom can feature individual or collective social selves. Depending on the satirist and the scope of satire, the functions of reflexive humour may range from securing psychological homeostasis to dealing with more impersonal, social and philosophical concerns.

Hybrid humour as cultural translation:

Author(s): Merouan Bendi / Language(s): English Issue: 2/2019

Humour is a phenomenon that is pervasive in the human heritage in all its different ethnic andcultural diversity; however, humorous effects might exceed the mere pleasure or laughter toserve as a strategy of survival. Hybrid humour has an important societal role in breakingpsychological barriers between people as well as in denouncing dominant discourses,criticising realities, and promoting resistance. This paper investigates hybrid humour ascultural translation, particularly Beur verbal humour in France. The first section of this paperexplores the notion of cultural translation. The second part is devoted to investigating thehybridisation of cultures from a postcolonial perspective, and subsequently interpreting thenotion of hybrid humour as a translational act. Finally, I analyse a set of hybrid jokes made bythe Franco-Algerian humourist Fellag.