Vodič kroz otpor antirodnim politikama - Pregled stanja i preporuke
Resilience Handbook: Countering Anti-Gender Policies
Contributor(s): Jadranka Miličević (Editor)
Subject(s): Philosophy
Published by: Fondacija CURE
Keywords: BiH; gender; politics; policy; resilience; handbook; guide; LGBTIQ+;
Summary/Abstract: Vodič kroz otpor antirodnim politikama pruža sveobuhvatan pregled antirodnih pokreta, njihovih strategija i posljedica, te predlaže praktične strategije za suprotstavljanje njihovom uticaju. Tokom posljednjih decenija, antirodne mobilizacije pojavile su se kao ozbiljna prijetnja dostignućima u oblasti ljudskih prava, rodne ravnopravnosti i socijalne inkluzije. Iako su prvenstveno usmjerene protiv žena i LGBTIQ+ osoba, njihovo djelovanje ima šire posljedice na demokratske procese, vladavinu prava i društvenu stabilnost. Koristeći narative o očuvanju „tradicionalnih vrijednosti“ i „porodične stabilnosti“, ovi pokreti opravdavaju otpor prema reformama koje promoviraju jednakost i inkluzivnost. Njihov diskurs često uključuje elemente populizma, nacionalizma i klerikalizma, a djeluju kroz političke partije, vjerske institucije, konzervativne nevladine organizacije i desničarske medijske mreže.
Series: Fondacija CURE — Priručnici
- E-ISBN-13: 978-9926-413-22-4
- Print-ISBN-13: 978-9926-413-22-4
- Page Count: 51
- Publication Year: 2025
- Language: Bosnian
Uvod
Uvod
(Introduction)
- Author(s):Author Not Specified
- Language:Bosnian
- Subject(s):Politics, Gender Studies, Civil Society, Sociology of Politics
- Page Range:6-7
- No. of Pages:2
- Keywords:BiH; gender; policy; resilience; handbook; introduction;
- Summary/Abstract:Vodič kroz otpor antirodnim politikama pruža sveobuhvatan pregled antirodnih pokreta, njihovih strategija i posljedica, te predlaže praktične strategije za suprotstavljanje njihovom uticaju. Tokom posljednjih decenija, antirodne mobilizacije pojavile su se kao ozbiljna prijetnja dostignućima u oblasti ljudskih prava, rodne ravnopravnosti i socijalne inkluzije. Iako su prvenstveno usmjerene protiv žena i LGBTIQ+ osoba, njihovo djelovanje ima šire posljedice na demokratske procese, vladavinu prava i društvenu stabilnost. Koristeći narative o očuvanju „tradicionalnih vrijednosti“ i „porodične stabilnosti“, ovi pokreti opravdavaju otpor prema reformama koje promoviraju jednakost i inkluzivnost. Njihov diskurs često uključuje elemente populizma, nacionalizma i klerikalizma, a djeluju kroz političke partije, vjerske institucije, konzervativne nevladine organizacije i desničarske medijske mreže.
Definiranje pojave – šta jeste, a šta nije antirodni pokret?
Definiranje pojave – šta jeste, a šta nije antirodni pokret?
(Defining the Phenomenon – What Is and What Is Not an Anti-Gender Movement)
- Author(s):Selma Alispahić
- Language:Bosnian
- Subject(s):Politics, Gender Studies, Civil Society, Sociology, Sociology of Politics
- Page Range:8-14
- No. of Pages:7
- Keywords:BiH; gender; anti-gender; movement; definition;
- Summary/Abstract:Autori knjige Anti-Gender Campaigns in Europe: Mobilizing Against Equality definiraju antirodne pokrete na sljedeći način: „Koristeći pojam antirodnog pokreta, cilj nam je opisati mobilizacije i kampanje protiv roda koje su se pojavile od kasnih 1990-ih godina u nekoliko evropskih zemalja i drugdje, posebno u Latinskoj Americi. Želimo naglasiti specifičan tip mobilizacije i tvrditi da se ove mobilizacije, koje su često proučavane odvojeno, mogu objediniti pod jednim pojmom. Ove zemlje suočavaju se sa specifičnim oblicima mobilizacije koji se ne trebaju razumijevati kao puko ponavljanje prošlosti, već kao novi oblici mobilizacije protiv rodne i seksualne ravnopravnosti... zajednički obrasci mobilizacije mogu se uočiti preko granica, uključujući zajednički diskurs, repertoar djelovanja koji cirkulira i slične strategije. Unatoč raznolikosti povoda na nacionalnim nivoima, sve ove mobilizacije adresiraju ‘rodnu ideologiju’ ili ‘teoriju roda’ kao glavni uzrok reformi protiv kojih se bore. Zbog toga ih okupljamo pod nazivom antirodni pokreti“. (Kuhar & Paternotte, 2017: 253)
Pravna analiza zakonodavstva Bosne i Hercegovine o ravnopravnosti i zabrani diskriminacije
Pravna analiza zakonodavstva Bosne i Hercegovine o ravnopravnosti i zabrani diskriminacije
(Legal Analysis of the Legislative Framework on Gender Equality and Anti-Discrimination in Bosnia and Herzegovina)
- Author(s):Emina Zahirović Pintarić
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Constitutional Law, Human Rights and Humanitarian Law, Social differentiation, Social Norms / Social Control, Sociology of Law
- Page Range:15-20
- No. of Pages:6
- Keywords:BiH; gender; policy; discrimination; legislation; analysis;
- Summary/Abstract:Bosna i Hercegovina (BiH) ima složen zakonodavni okvir koji se odnosi na ravnopravnost i zabranu diskriminacije, ali postoje značajni izazovi u njegovoj implementaciji, posebno u kontekstu suprotstavljanja antirodnim politikama. Ova analiza razmatra relevantne zakonske odredbe, njihove međunarodne izvore i način na koji BiH potencijalno krši preuzete međunarodne obaveze kroz praktične primjere i načine zaštite prava građana/ki.
Kako antirodni narativi i mobilizacije ugrožavaju prava i slobode žena
Kako antirodni narativi i mobilizacije ugrožavaju prava i slobode žena
(How Anti-Gender Narratives and Mobilisations Threaten Women’s Rights and Freedoms)
- Author(s):Delila Hasanbegović Vukas
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Human Rights and Humanitarian Law, Sociology, Sociology of Law
- Page Range:21-27
- No. of Pages:7
- Keywords:BiH; gender; policy; anti-gender; narrative; women; rights; freedoms;
- Summary/Abstract:Prva rečenica ovoga teksta Vodiča nameće konstataciju: da bismo znali kako se nositi s narativima i posljedicama djelovanja tzv. antirodnog (ili: antigender) pokreta i politika koje ga oblikuju, trebamo shvatiti šta predstavlja, iz kojih namjera i pozicija dolazi, kako je narastao i čemu teži. Radi se o konceptu koji je nastao kao kritika ili osvrt na koncepte koje su osmislili akteri ovih politika – rodnu teoriju ili rodnu ideologiju. Sam termin rodna ideologija je osnovna postavka ovih politika, prazan označitelj, navodna prijetnja čovječanstvu, a namjera je da zvuči akademski, odnosno naučno kao termin na koji se građanstvo može uhvatiti. U biti, ne znači ništa, jer rodna ideologija ne postoji; postoji samo rod kao koncept.
Uticaj antirodnih politika na LGBTIQ+ prava u Bosni i Hercegovini
Uticaj antirodnih politika na LGBTIQ+ prava u Bosni i Hercegovini
(The Impact of Anti-Gender Policies on LGBTIQ+ Rights in Bosnia and Herzegovina)
- Author(s):Anisa Pračić-Šehić
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Human Rights and Humanitarian Law, Sociology, Sociology of Law
- Page Range:28-31
- No. of Pages:4
- Keywords:BiH; gender; anti-gender; policy; rights; impact;
- Summary/Abstract:Antirodne politike spadaju u savremene pojave u društvu, koje su nastale sredinom devedesetih godina prošlog stoljeća, a porast njihovog uticaja na društvene tokove i promjene u sistemu društvenih i pravnih vrijednosti i pravila, bilježi se od sredine 2000-ih godina do danas. Postoje različite definicije i mišljenja o djelovanju antirodnih pokreta i politika, no ono što je svima zajedničko jeste radikalizam, populizam i ekstremna politička i/ili religijska desnica. Međutim, kada govorimo o samoj terminologiji koja se koristi kada se govori o antirodnim pokretima, odnosno politikama, Jasmina Čaušević, magistrica društvenih nauka iz oblasti rodnih studija, ističe u izjavi za članak Antirodni „pokreti“ kao sunovrat demokratije kako antirodna djelovanja možda i nije dobro nazivati kao antirodne pokrete, već koristiti termin politike. Djelovanja antirodnih politika počinju djelovanjem političke desnice i kao takva suštinski dolaze „odozgo“, s vrha političke vlasti, koja ove ideje koristi kako bi osnažila izrazito konzervativne politike.
Antirodne politike i uticaj na žene iz romske zajednice
Antirodne politike i uticaj na žene iz romske zajednice
(Anti-Gender Policies and Their Impact on Women from the Roma Community)
- Author(s):Dalibor Tanić
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Human Rights and Humanitarian Law, Social differentiation, Ethnic Minorities Studies, Social Norms / Social Control
- Page Range:32-34
- No. of Pages:3
- Keywords:BiH; gender; policy; anti-gender; women; Roma; impact;
- Summary/Abstract:Antirodne politike i prakse u Bosni i Hercegovini (BiH) prisutne su u mnogim društvenim, ekonomskim i političkim sferama, oblikovane kulturnim normama, vjerskim učenjima i tradicijom. U tom okviru, žene iz marginaliziranih grupa, poput Romkinja, suočavaju se sa dvostrukom diskriminacijom – po spolu i etničkoj pripadnosti, kao i zbog tradicije i vjerskih uticaja. Ove žene su na marginama društva ne samo zbog rasizma, već i zbog rodnih uloga koje ih sputavaju u ostvarivanju svakodnevnh prava i aktivnostima.
Vodič o antirodnom pokretu u Republici Srpskoj
Vodič o antirodnom pokretu u Republici Srpskoj
(Guide to Anti-Gender Movement in Republika Srpska)
- Author(s):Melani Isović
- Language:Bosnian
- Subject(s):Politics, Gender Studies, Governance, Social differentiation, Social Norms / Social Control, Sociology of Politics
- Page Range:35-39
- No. of Pages:5
- Keywords:BiH; gender; policy; anti-gender; movement; Republika Srpska;
- Summary/Abstract:Samoorganiziranje antirodnih organizacija u Republici Srpskoj intenziviralo se u maju 2023. godine, kada su članovi/ice Organizacionog odbora Bh. povorke ponosa postali meta napada huligana. Suprotno tvrdnjama određenih desno orijentiranih udruženja građana, političara/ki i medija, nije bila planirana šetnja, već događaji u zatvorenom prostoru – projekcija filma, panel diskusija i zabava – organizovane od strane Bh. povorke ponosa. Ovaj format događaja već je uspješno realiziran u Banjoj Luci tokom prethodne tri godine.
Tipične antirodne argumentacije i odgovori na njih
Tipične antirodne argumentacije i odgovori na njih
(Typical Anti-Gender Arguments and How to Respond to Them)
- Author(s):Meliha Sendić
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Sociology, Social differentiation, Social Norms / Social Control
- Page Range:40-43
- No. of Pages:4
- Keywords:BiH; gender; policy; arguments; anti-gender;
- Summary/Abstract:Antirodna argumentacija često koristi dezinformacije, manipulativne narative i emotivne apele kako bi delegitimizirala rodnu ravnopravnost. U Bosni i Hercegovini (BiH), otpor antirodnim pokretima suočava se sa specifičnim izazovima koji proizilaze iz složene političke, etničke i religijske strukture zemlje. Ovi narativi ne samo da ugrožavaju prava žena i LGBTIQ+ zajednice, već šire strah i netoleranciju.
Preporuke
Preporuke
(Recommendations)
- Author(s):Author Not Specified
- Language:Bosnian
- Subject(s):Politics, Gender Studies, Human Rights and Humanitarian Law, Studies in violence and power, Social Norms / Social Control, Sociology of Law
- Page Range:44-46
- No. of Pages:3
- Keywords:BiH; policy; gender; anti-gender; recommendations;
- Summary/Abstract:Preporuke predstavljene u ovom poglavlju proizašle su iz analiza i istraživanja autorica i autora ovog Vodiča, koji/e su se bavili različitim aspektima antirodnih politika i njihovog uticaja na ljudska prava, rodnu ravnopravnost i društvenu koheziju. Ovi zaključci temeljeni su na detaljnim pregledima zakonodavnog okvira, institucionalnih praksi, uticaja dezinformacija i konzervativnih narativa, kao i na iskustvima aktivista/ica i organizacija koje se bave zaštitom ljudskih prava.
Zaključak
Zaključak
(Conclusion)
- Author(s):Author Not Specified
- Language:Bosnian
- Subject(s):Politics, Gender Studies, Human Rights and Humanitarian Law, Studies in violence and power, Social Norms / Social Control, Sociology of Law
- Page Range:47-48
- No. of Pages:2
- Keywords:BiH; policy; gender; anti-gender; conclusion;
- Summary/Abstract:Pojava antirodnih pokreta predstavlja ozbiljan izazov za postizanje pravednog i ravnopravnog društva. Ovi pokreti koriste strah, dezinformacije i konzervativne ideologije kako bi se oduprli progresivnim politikama i potkopali ljudska prava, društvenu inkluziju i demokratske vrijednosti. Manipulirajući javnim narativima i oslanjajući se na retoriku o „zaštiti tradicionalnih vrijednosti“, antirodni akteri često predstavljaju rodnu ravnopravnost i inkluziju kao prijetnje društvenoj stabilnosti. Njihov uticaj, posebno u regijama poput Zapadnog Balkana, rezultirao je urušavanjem zakonskih i društvenih zaštita, s posljedicama koje sežu daleko izvan prava žena i LGBTIQ+ osoba, pogađajući širu zajednicu i podrivajući temeljne principe pravde i jednakosti.
O autoricama i autoru
O autoricama i autoru
(About the authors)
- Author(s):Author Not Specified
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Scientific Life
- Page Range:49-51
- No. of Pages:3
- Keywords:about authors;
