Przestrzeń ducha w muzyce: koncepcja podmiotu Eero Tarastiego jako narzędzie interpretacji zjawiska
Przestrzeń ducha w muzyce: koncepcja podmiotu Eero Tarastiego jako narzędzie interpretacji zjawiska

Summary/Abstract: Duchowy wymiar muzyki zawsze stanowił zagadkę. W XIX wieku próbowano rozpaczliwie uchwycić ducha muzyki, uciekając w sferę metafor i eseistyki z jednej strony, a sięgając po filozoficzne narzędzia z drugiej. Estetyka uczucia stała się jednak w pewnym momencie niewygodna. „Niewyrażalne” muzyki, stanowiące z początku jej najwyższą cnotę, prowadziło nie dalej niż w sferę poetyki, nie wyjaśniając fenomenu muzycznej transcendencji. Lata 60. i 70. XX wieku przyniosły narzędzia strukturalnej semiotyki muzycznej. Ta ostatnia mimo neopozytywistycznej, laboratoryjnej dokładności stroniła od problemu znaczenia treści pozamuzycznych, ograniczając swoje badania do poziomu neutralnego i wyrażając wiarę w istnienie obiektywnego tekstu dzieła. „Zwrot semantyczny” przyniósł nowy odłam semiotyki eksponującej sam proces znaczenia rozumiany jako akt dynamiczny i nierozerwalnie związany z kontekstem kulturowym. W tej właśnie perspektywie semiotycznej proponuje się interpretację fenomenu duchowej treści muzyki, wykorzystując elementy koncepcji podmiotu Eero Tarastiego. Egzystencjalne Me i społeczne Self wyjaśnia wiele idei związanych z treścią pozamuzyczną dzieła (zwłaszcza natury teologicznej i metafizycznej) i przyczynia się do zrozumienia mechanizmu wiązania „tekstów kulturowych” w wiązki znaczeniowe.

• Details
• Contents