Quelques concordances entre les migrations des éleveurs contemporains et le développement socio-économique à l’âge du bronze ancien dans les Balkans occidentaux
Some Concordances Between the Migrations of Contemporary Nomads and the Socio-Economic Development in the Early Bronze Age in the Western Balkans

Summary/Abstract: U arheološkoj literaturi već odavno je ustaljeno mišljenje da je stočarstvo vodeća privredna grana u ranom bronzanom dobu na području zapadnog Balkana. Takvi zaključci uglavnom su proizišli iz osnovnih postavki o karakteru postneolitskog razvoja ovili karajeva, a sve više se potvrđuju arheološkim istraživanjima i rezultatima analiza paleozootošlkog materijala. Danas se sa sigurnošću može reći da se tu radi o polunomađskom, odnosno transhumantnom stočarstvu, zasnovanom na ispaši i sezonskim kretanjima. Ova konstatacija je od suštinskog značaja za proučavanje i razumijevanje kulturnog i socio-ekonomskog razvoja u ranom bronzanom dobu, s obzirom da taj tip privređivanja u najvećoj mjeri utiče na formiranje cjelokupnog načina života. Po svojoj prirodi, nomadstvo je veoma konzervativna kategorija u kojoj se jednom uspostavljeni običaji i komunikacije prenose iz generacije u generaciju bez ikakvih promjena. Stoga nije čudno da se isti tip stočarske privrede zadržao u ovom dijelu Balkana sve do najnovijeg vremena. Običaji i (komunikacije suvremenih stočara veoma su arhaični, te ne treba sumnjati da su najvećim dijelom uspostavljeni već u najranijoj fazi razvoja, odnosno u pradstorijskom dobu. U ovom referatu skreće se pažnja na veliki stepen poklapanja stočarskih zona i kretanja u novijim istorijskim periodima sa užim i širim kulturnim cjelinama iz okvira ranog bronzanog doba zapadnog Balkana. Ove konkordanse posebno su izražene na jadranskom prostoru i njegovom širem zaleđu, u kome je nastao i razvijao se jadranski krug kultura ranog bronzanog doba. U etnološkoj literaturi to područje je obilježeno terminom »sredozemna stočarska kretanja « i označava sezonske komunikacije na prostoru koji je pod utieajem mediteranskog klimatskog režima. Naglašeno je takođe da podaci dobijem na osnovu ovakve konfrontacije arheološke i etnološke građe mogu biti od velike pomoći za pravilno razmatranje društvene i ekonomske organizacije nosilaca kultura ranog bronzanog doba sa ovog područja. Tu se misli kako na proces socijalnog raslojavanja i pogrebne običaje tako i na funkciju gradinskih, pećinskih i drugih vrsta naselja.

• Details
• Contents