Contribution à l’étude de la structure socioéconomique des populations néolithiques en Bosnie et Herzégovine
Contribution to the Study of the Socioeconomic Structure of Neolithic Populations in Bosnia and Herzegovina

Summary/Abstract: Proučavanje ekonomske i socijalne organizacije neolitskih populacija u Bosni i Hercegovini dosad je temeljeno uglavnom na rezultatima istraživanja velikih i »tipičnih« neolitskih aglomeracija, koje su i pružile najveći broj sasvim egzaktnih pokazatelja relevantnih za rekonstrukciju ovih aspekata života neolitskog stanovništva u Bosni i Hercegovini (paleobotanički i paleozoološki materijal, oruđa i oružja, veličina i tip naselja, stambeni objekti i si.). Slika o socijalno-ekonomskoj organizaciji neolitskog stanovništva formirana na osnovu tih podataka, bez obzira na svu njenu vrijednost, predstavlja ipak samo jednu stranu ovih aspekata, jer su zapažanja novijih ili sasvim novih istraživanja ukazala da se u pristupu ovim pitanjima sasvim ozbiljno mora uzeti u obzir i niz drugih indirektnih podataka koji nemaju karakter izoliranih pojava. Ovaj rad je jedan pokušaj u tom smislu i temelji se na zapažanjima sa dvije grupe neolitskih nalazišta koje pripadaju različitim geografskim cjelinama i različitim hronoioškim odsjecima neolita. Prva grupa nalazišta pripada starijem neolitu (impresso kultura) Hercegovine, a druga mlađem neolitu (butmirska kultura) centralne Bosne. Na osnovu analize podataka, kao što su: mikrotopografske karakteristike, veličina naselja, debljina kulturnog sloja, odnosno dužina trajanja naselja, građevinska djelatnost, agrarna vrijednost tla, karakter i količina proizvodnih sredstava i si., može se zaključiti da se tokom neolita na području Bosne i Hercegovine, pored velikih zajednica sa ekonomikom izrazito sesilnog tipa, mora računati i sa velikim brojem malih zajednica sa izrazito mobilnim načinom života, u osnovi kojeg stoji usklađivanje zahtjeva produktivne privrede sa uslovima i mogućnostima koje pojedina područja pružaju za obnavljanje ciklusa proizvodnje. U tom kontekstu se jedan već značajan broj neolitskih nalazišta ima smatrati privremenim mjestima boravka neolitskih populacija, a njihova privremenost je određena ekonomskim faktorima.

• Details
• Contents