Security Studies in Context of International Relations – Child, Cousin or Just Close Neighbour?
Security Studies in Context of International Relations – Child, Cousin or Just Close Neighbour?

Summary/Abstract: Artykuł jest poświęcony problemowi tożsamości i specyfi ki badań nad bezpieczeństwem (security studies) oraz ich relacji względem nauki o stosunkach międzynarodowych (international relations – IR). Otwiera go analiza okresu zimnowojennego, kiedy to badania nad bezpieczeństwem ograniczały się niemal wyłącznie do jego polityczno-wojskowego wymiaru, będąc tym samym w zasadzie tożsamymi z dziedziną określaną jako studia strategiczne (strategic studies). Następnie autor omawia rozwój badań nad bezpieczeństwem w pierwszej dekadzie pozimnowojennej, wskazując ten okres jako czas ich swoistej emancypacji względem studiów strategicznych i uzyskania przez nie statusu autonomicznej subdyscypliny w ramach nauki o stosunkach międzynarodowych. Wyjaśnia przy tym zarówno przyczyny skutkującego wspomnia ną „emancypacją” rozszerzenia zakresu badań nad bezpieczeństwem, jak i charakteryzuje główne powstałe wówczas szkoły badawcze w ramach security studies. Omawiając obecny stan badań nad bezpieczeństwem, autor ukazuje, iż postęp przemian zapoczątkowanych w ramach studiów nad bezpieczeństwem wraz z końcem „zimnej wojny” zwiększa odmienność ich zakresu badań względem nauki o stosunkach międzynarodowych, przede wszystkim przez wzrost ich koncentracji na pozamilitarnych aspektach badanej problematyki, mniej ściśle podlegających prawidłowościom stosunków międzynarodowych. Szczególną uwagę poświęca przy tym następstwom ciągłego rozszerzania (na nowe sektory życia społecznego) i pogłębiania pojęcia bezpieczeństwa (uznawania innych niż państwo podmiotów za jego obiekty), koncentracji badań w ramach studiów nad bezpieczeństwem na procesie sekurytyzacji oraz wpływowi zmian rzeczywistości międzynarodowej i wzrostu w jej ramach znaczenia zagrożeń i wyzwań o charakterze pozamilitarnym i wewnętrznym. Oddziaływanie tych trendów na zakres studiów nad bezpieczeństwem może już obecnie rodzić pytania o zasadność dalszego uznawania ich za subdyscyplinę nauki o stosunkach międzynarodowych. Autor sceptycznie odnosi się jednak do prób ich ujmowania jako odrębnej dyscypliny (sekurytologii), opowiadając się za utrzymaniem dotychczasowego postrzegania relacji między badaniami nad bezpieczeństwem a nauką o stosunkach międzynarodowych, choć z większą świadomością specyfi ki i odrębności tej pierwszej subdyscypliny

• Details
• Contents