Status zawodowo-społeczny nauczycieli polskich szkół ludowych na wsi galicyjskiej w okresie autonomii
Professional and Social Status of Teachers in Polish Folk Schools in the Galician Village During the Period of Autonomy

Summary/Abstract: Celem artykułu jest ukazanie środowiska nauczycieli pracujących w szkołach elementarnych (ludowych) w polskich wsiach w czasach autonomii (trwającej od połowy lat sześćdziesiątych XIX w. do 1918 r.). Artykuł powstał na zróżnicowanej bazie informacyjnej, którą tworzą źródła archiwalne i drukowane, pamiętniki oraz tematyczna literatura. Przedmiotem szczegółowych analiz stała się sytuacja zawodowo-społeczna nauczycieli. Analiza materiału źródłowego wskazuje, iż ich status zawodowo-społeczny przedstawiał się niejednolicie i zależał od różnych czynników o charakterze ogólnopaństwowym, prowincjonalnym i lokalnym. Nauczycielom, szczególnie pochodzącym ze środowisk niezwiązanych z wsią, nieraz trudno było zrozumieć chłopów, pozyskać ich szacunek i porozumieć się z nimi. Dodatkowo skromne wynagrodzenie nie przyczyniało się do budowania prestiżu zawodu nauczycielskiego. Pozytywnymi przejawami obecności nauczycieli na wsi (oprócz działalności oświatowej) było częste angażowanie się w lokalne życie społeczne i gospodarcze. Nauczyciele współtworzyli wiejskie środowiska inteligenckie, wtedy jeszcze bardzo nieliczne.

• Details
• Contents