Reči i smrt: nacionalistička konstrukcija stvarnosti
Words and Death: A Nationalist Construction of Reality
Author(s): Nenad Dimitrijević
Subject(s): Political history, Social history, Recent History (1900 till today), Nationalism Studies, History of Communism
Published by: Peščanik NVO
Keywords: Yugoslavia; 20th century; nationalism; communism; war; hate speech;
Summary/Abstract: Vreme komunizma i vreme post-komunizma na prostoru bivše Jugoslavije podeljeni su ratom. U ovom tekstu pokušaću da analiziram osnovni uzrok tragičnog nasilja na Balkanu. Obrazlagaću tezu da je govor mržnje bio principijelni pokretač rata i najvažniji instrument masovnog ubijanja i razaranja. Čitalac će verovatno biti sklon da tvrdnje tipa “teror počinje u glavama”, “reči ubijaju”, itd., shvati kao jake metafore, ili u najboljem slučaju kao impresionističke kovanice koje upućuju na ujedinjujuću i mobilizatorsku ulogu ideologije u procesima koji su prethodili ratu – visok stepen ideološke unifikacije je uvek neophodan da bi se odluka o ulasku u rat prikazala kao opravdana, te da bi se “naš” identitet suprotstavio predstavi o “drugima” na osi prijatelj-neprijatelj. Ali teza koju sam izneo upućuje u drugom smeru. Nije reč jednostavno o tome da je jugoslovenskim ratovima prethodila zloupotreba reči u obliku kreiranja ekstremističkih ideologija, koje bi bile potom korišćene da isprovociraju i opravdaju destrukciju. Želim da pokažem da je samo određena vrsta ideja bila u stanju da razori Jugoslaviju, odnosno da ideologiju mržnje u jugoslovenskom slučaju ne treba čitati kao opravdanje prakse rata, već pre kao tvorenje ove prakse – nadam se da će čitaocu, kad dođe do kraja ovog poglavlja, ovakva tvrdnja izgledati manje maglovita nego što je sada. Drugo, centralnu ulogu u procesu “ubijanja i razaranja rečima” nisu odigrali iz – tradicije Moderne odredivi – “ideološki aparati države” već “nezavisni intelektualci”.
Series: Peščanik - Jugoslavija
- Page Count: 17
- Publication Year: 2009
- Language: Serbian
- Content File-PDF