WPROWADZENIE
INTRODUCTION

Summary/Abstract: Od kilku czy nawet kilkunastu lat obserwujemy interesujące zjawisko, które zmienia naszą dyscyplinę. Oto wykształcają się subdyscypliny – antropologie określonych dziedzin ludzkiego działania czy doświadczenia. Antropolodzy zajmują się antropologią czegoś (miasta, teatru, pamięci) lub uprawiają antropologię medyczną, antropologię wizualną, antropologię zaangażowaną. Wydaje się zatem, że mamy do czynienia z nową sytuacją, która jest konsekwencją aktualnego stanu dyscypliny i zapotrzebowania na rodzaj wiedzy, jaką ona oferuje. Obie te kwestie wymagają oczywiście głębszej analizy, ale pewne sugestie można formułować na podstawie samych już tylko publikacji, które ukazują się pod szyldem antropologii. Oparta na nich diagnoza mogłaby brzmieć tak: antropologia jako dyscyplina porzuciła tymczasem (przerwała?) debatę o własnej tożsamości i zyskała pewną samoświadomość, to znaczy, uważa się za naukę, w której poznanie nastawione jest na rozumienie, a za podstawę poznania uznaje doświadczenie. Obie te kwestie były wielokrotnie dyskutowane, a odkrycie ich znaczenia przewartościowało metodologię antropologii. Można dziś zasadnie twierdzić – w największym skrócie rzecz ujmując – że klasyczna defi nicja antropologii zmieniła się, a właściwie została poddana nowej redakcji. Jeśli przyjmiemy, że tradycyjnie nasza dyscyplina była rozumiana jako nauka o człowieku i jego kulturze, to współcześnie dokonaliśmy uszczegółowienia tego określenia. W wyniku rozlicznych przemian zgodzilibyśmy się raczej na defi niowanie antropologii jako nauki o doświadczeniu człowieka i świecie tegoż doświadczenia. Przy tym obydwie te kategorie rozumieć należy najszerzej – doświadczenie oznacza tu wszelkie doświadczenie ludzkie, a świat człowieczego doświadczenia jest metaforą zastępującą każdą nazwę, która oznaczać by miała wszelki kontekst istnienia podmiotów, wszelkie ich działania oraz wszelkie tego konsekwencje.

• Details
• Contents