WSPÓŁCZESNE ELEMENTARZE GWARY/JĘZYKA REGIONALNEGO
MODERN PRIMERS OF REGIONAL DIALECTS/LANGUAGES

Summary/Abstract: W ciągu ostatniego dziesięciolecia można zaobserwować ważne zjawisko kulturowe – jakby wtórne zainteresowanie gwarą, uważaną często za język regionalny. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w druku elementarzy gwarą, słowników i tekstów gwarowych. Ich odbiorcami – w założeniu inicjatorów – mają być dzieci szkolne, ale też dorośli. Zjawisko to mieści się w obszarze ochrony dziedzictwa kulturowego (np. ścieżki edukacji regionalnej w szkołach). Jego nasilenie w ostatnich latach (elementarze) budzi nie tylko zainteresowanie, ale i głęboką refl eksję. Jest to bowiem z pewnością reakcja na ogarniającą większość dziedzin życia globalizację. W czasie późnej nowoczesności, według określenia Zygmunta Baumana, wydaje się ona trendem naczelnym. A jednak… Jak określić realizowane coraz częściej kulturowe działania oddolne czy różne inicjatywy społeczne na rzecz swojego miejsca zamieszkania, swojej społeczności, lokalności lub regionu? Jak przysłowiowe „grzyby po deszczu” w końcu lat 90. XX wieku zaczęły powstawać stowarzyszenia „miłośników miejscowości” i „rodzimych tradycji”. Ich program zawierał działania „dla siebie”. Tak też scharakteryzował to zjawisko wcześniej Stanisław Ossowski (1967: 201-227) – jako potrzebę „małej ojczyzny”.

• Details
• Contents