Eshil i Nietzsche. Riječ junaka
Aeschylus and Nietzsche. The Word of a Hero

Summary/Abstract: U »Pokušaju samokritike ‘Rođenja tragedije’« Nietzsche izjednačuje jezgru svog poimanja života iz mladenačkog djela Rođenje tragedije s pogledima grčke tragedije. Sve to imenuje »dionizijskim« (Rođenje tragedije, paragraf 3-5). O »Bogu« ovdje govorimo stoga, tvrdi Nietzsche, da bismo naznačili »umjetnički« smisao svakog događaja svijeta. Taj je »Bog« »najnapaćenije, naj-zatiranije i najprotuslovnije biće« koje se stvaranjem izvan-moralnih svjetova »oslobađa« od »zatiranja« i patnje«. To se pak zbiva »samo u pričinu (nar in Schein) umjetničke vizije« (ibidem, 5). Iduči će put Nietzsche tomu »Bogu« nadjenuti ime »život«. Tragedija znači iluzorno oslobođenje Boga. Kao što u Sumraku kumira govori o »vječnoj slasti stvaranja«, tako u »Pokušaju samokritike« progovara 0 »slasti« koja prati »vječito promjenljivu viziju« (ibidem) u kojoj se Bog oslobađa boli. U tragediji Bog-život dostiže izbavljenje (die erreichte Erlosung) od boli, a to je oslobođenje iluzorna vizija umjetnosti, ono apolinijsko. Nietzsche razumije tragediju ne samo kao izražaj boli, nego i kao oslobođenje od nje - kao sredstvo protiv njeujedno pak misli da u tragediji i za tragediju »metafizička utjeha«, odnosno »moral« nije ono sredstvo koje oslobađa od boli: to je sredstvo iluzorna, »umjetnička« vizija unutar koje se oblikuje sama tragedija kao takva. [...]

• Details
• Contents