Kamp by Susan Sontag Cover Image

Kamp według Susan Sontag
Kamp by Susan Sontag

Author(s): Linda Parys
Subject(s): Fine Arts / Performing Arts
Published by: Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu

Summary/Abstract: Czym jest kamp? Estetyką, stylem życia a może sposobem patrzenia na otaczający świat? Na to pytanie próbuje odpowiedzieć Susan Sontag, autorka głośnego eseju Notatki o kampie (Notes on Camp) opublikowanego w roku 1964 w amerykańskim kwartalniku „Partisan Review". Kicz i kamp to przede wszystkim masowy wyraz piękna, dostrzeganego nawet w brzydocie. Estetyka kiczu i estetyka kampu, tak trudne do jednoznacznego zdefiniowania, jest przede wszystkim wyrazem i wytworem współczesnej kultury masowej. Współcześnie kultura popularna jako „dominująca władza" ceni uproszczenia, chce być rozumiana i uwielbiana przez szerokie grono odbiorców, cechuje się prostym i jasnym przekazem. W tym kontekście kicz jawi się jako wyraz masowego gustu, który dąży do piękna i schematyczności, bojąc się alienacji i niezrozumienia. Kicz, w przeciwieństwie do kampu, nie jest elitarny, jest wyrazem masowej potrzeby szczęścia czerpanego zarówno z kiczowatego przedmiotu, jak i kiczowatej sztuki. Kicz jest więc masową receptą na szczęście. Porównując kicz z kampem, można powiedzieć, że kicz może być estetyką wykorzystywaną w kampie, lecz nie vice versa. Kamp nadaje „pięknemu" i zarazem tandetnemu kiczowi nowe, wyrafinowane oblicze, skierowane do konkretnej grupy odbiorców i zakodowane z myślą o niej. Ani kicz, ani kamp nie występuje wprost przeciwko sztuce wysokiej, może jedynie stanowić komentarz do niej. Współczesny użytkownik kultury może z czystym sumieniem przebywać zarówno wśród wytworów kultury wysokiej, jak i kiczu i kampu, gdyż dystansuje się wobec tego typu dzieła, czerpiąc z niego czystą przyjemność, lub też wchodząc z nim w swoisty dialog. Co więcej, zarówno w przypadku kiczu jak i kampu, bardzo często potrzeba czasu, by je dokładnie przeanalizować, zrozumieć i znaleźć wobec nich odpowiedni dystans. Obie te estetyki, szczególnie kicz, są już nieodłącznym elementem współczesności, gdyż jak piszę Sontag „Życie jest zbyt ważną sprawą, by o nim mówić na poważnie". Kamp znalezienie dystansu wobec siebie i świata oraz akceptacja otaczającego nas świata. Wydaje mi się, ze można by zaryzykować stwierdzenie, że kicz odzwierciedla to „w jaki sposób mówimy", a kamp „o czym mówimy".

  • Issue Year: 2014
  • Issue No: 1 (17)
  • Page Range: 74-91
  • Page Count: 18
  • Language: Polish