Czy język naturalny ma strukturę logiczną? Cover Image

Czy język naturalny ma strukturę logiczną?
Czy język naturalny ma strukturę logiczną?

Author(s): Michał Zawidzki
Subject(s): Essay|Book Review |Scientific Life
Published by: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Keywords: kognitywistyka; komunikacja społeczna; język; psychologia poznawcza; logika; filozofia; neurobiologia; humanistyka

Summary/Abstract: "Czy logika streszcza najogólniejsze cechy rzeczywistości, czy jest tylko wynikiem konwencji językowej? Czy wszyscy ludzie zdrowi na umyśle muszą zgodzić się na jedną logikę, czy też każdy język ma swoją własną logikę? Są to pytania, które słyszymy często. Wydaje się, że sięgają one aż do najgłębszej sfery filozofii logiki. Jasne, że te dwa pytania pozostają w ścisłym związku; jest to niemal jedno pytanie w dwóch formach. Pierwsze z tych pytań czy form okazało się właśnie niepoprawne; względnie nawet poprawne, ale nic nie znaczące. Co do drugiego pytania, czy formy – okazało się puste... "[Quine 1977, s. 143]. Dwa pytania postawione przez Willarda Van Ormana Quine’a w jego niezwykle inspirującej filozoficznie pracy Filozofia logiki zdają się dotykać sedna wysiłków tych spośród logików i filozofów, którzy usiłują określić relację pomiędzy językiem (językami) a logiką. Zainicjowany przez Boole’a, Peirce’a i Fregego gwałtowny rozwój aparatury formalnej pozwalającej badać i poprawnie formułować logikę zaowocował wieloma opozycyjnymi koncepcjami w sporze o ontologiczny i lingwistyczny status logiki. Ramy niniejszego tekstu nie pozwalają na dokładny przegląd wszystkich, lub choćby większości, najbardziej znaczących stanowisk w tej debacie. Należało dokonać wyboru reprezentantów poszczególnych orientacji filozoficznych w sporze o relację pomiędzy logiką a językiem. Każda selekcja tego rodzaju jest narażona na zarzut arbitralności, wydaje się jednak, iż trzy przedstawione i poddane analizie w dalszej części tekstu koncepcje dobrze ilustrują kontrowersje wokół postawionego w tytule problemu oraz przedkładają propozycje jego rozstrzygnięcia.

  • Issue Year: 2009
  • Issue No: 3
  • Page Range: 161-169
  • Page Count: 9
  • Language: Polish