Moda na etykę. Współczesna refleksja etyczna w biznesie i fenomen jej popularności
Fashion for ethics. Contemporary ethical reflection in business and the phenomenon of its popularity

Summary/Abstract: Faktem jest, że opisując współcześnie sferę życia gospodarczego, coraz częściej badacze i publicyści odwołują się do kategorii etycznych. Etyka w sferze biznesu stała się popularnym tematem badań i nieodłącznym elementem dyskursu ekonomicznego. Można to traktować jako przejaw swoistej mody, jednej z tych, których wiele pojawia się i zanika w świecie biznesu. Można też tłumaczyć to autentycznym zapotrzebowaniem na rozwiązania, których nie dostarczały klasyczne koncepcje. W niniejszym artykule staram się zebrać najważniejsze pojawiające się w literaturze argumenty na rzecz celowości rozpatrywania problemów ekonomicznych także w kategoriach moralnych. Najważniejszym z nich jest doniosła i stale rosnąca rola gospodarki w życiu społecznym, przejawiająca się dwojako: po pierwsze, silną obecnością w codziennym życiu każdego z nas, po drugie, ekspansywnością w sferze publicznej. W życiu prywatnym związane jest to z dominacją form pracy najemnej w stosunkach zawodowych i komercjalizacją czasu wolnego. W sferze publicznej wynika ze stopniowej dewaluacji funkcji polityki postępującej wraz z tym, jak dyskusja o celach zostaje zdominowana przez analizowanie dostępnych środków oraz z faktu, że potęga wielkich organizacji gospodarczych czyni z nich jednych z najważniejszych graczy politycznych, marginalizując rolę państwa. To duże znaczenie gospodarki w życiu społecznym, dla którego moralność obok prawa i zwyczaju stanowi podstawowy sposób regulacji, wywołuje zewnętrzną presję na środowiska biznesu, by rozpatrywały etyczny kontekst swych działań, ale istnieją też wewnętrzne presje związane z racjonalną kalkulacją i prostą chęcią ograniczenia ryzyka gier gospodarczych oraz ze zwykłą potrzebą bycia uczciwym wzmacnianą przez kulturę. Wszystko to skłania mnie do uznania, że zainteresowanie biznesu moralnością jest trwałe i wykracza poza przelotną, publicystyczną i akademicką modę. Jestem przekonany, że nic bardziej, nawet zbrodnia, nie jest takim przeciwieństwem poezji, filozofii, ba – nawet samego życia, jak ten bezduszny «business»... Henry David Thoreau

• Details
• Contents