Studij obrane i zaštite na Fakultetu političkih znanosti

Author(s): Vlatko Cvrtila / Language(s): Croatian Publication Year: 0

Prije 45 godina, točnije 1. studenoga 1962, počela je sveučilišna nastava na Fakultetu političkih nauka u Zagrebu.1 Godine 1971. na istom Fakultetu osnovan je dvogodišnji Studij novinarstva koji je ubrzo postao četverogodišnji. Nekoliko godina kasnije, 1975, Studiju politologije i Studiju novinarstva “pridružio” se i treći studij na Fakultetu političkih nauka: Studij općenarodne obrane i društvene samozaštite (skraćenica: ONO i DSZ). Istodobno su slični studiji osnovani na još četiri sveučilišta u tadašnjoj Jugoslaviji: u Skopju, Beogradu, Sarajevu i Ljubljani. U Makedoniji je studij organiziran u sklopu Filozofskog fakulteta (jer tamo nije postojao Fakultet političkih znanosti), u Sarajevu i Zagrebu na Fakultetu političkih nauka kao poseban studij, a u Ljubljani unutar Fakultete za družbene vede. Samo je u Beogradu osnovan poseban Fakultet obrane i zaštite, što je bila posljedica velikog utjecaja vojne elite u glavnom gradu socijalističke Jugoslavije.

Резюмета на английски език: Социален произход на корупцията във висшето образование в България

Author(s): Author Not Specified / Language(s): English Publication Year: 0

UVOD

Author(s): Dragana Rašević,Vuk Vučetić / Language(s): Bosnian Publication Year: 0

METODOLOGIJA I ANALITIČKI OKVIR

Author(s): Dragana Rašević,Vuk Vučetić / Language(s): Bosnian Publication Year: 0

Za potrebe studije primijenjen je neprobabilistički metod uzorkova nja, čiji se kriterij zasniva na relevantnosti sagovornika_ca u odnosu na specifične ciljeve istraživanja (‘namjerni uzorak’). Političke partije su birane na osnovu različite (makar bila samo nominalna) ideološke provenijencije kao i etničkog predznaka.

OGRANIČENJA STUDIJE

Author(s): Zlatiborka Popov-Momčinović / Language(s): Bosnian Publication Year: 0

Ograničenja studije proizlaze uglavnom iz prirode entiteta koji se proučava, a to su prava i slobode LGBT osoba u kontekstu složenog stranačkog sistema BiH. Kroz njega se, kao i kroz druge sektore koji su dosad proučavani, prepliću institucionalne i vaninstitucionalne dimenzije u složenom bh. kontekstu, kojima je teško precizno pristupiti i uobličiti ih potom u smislenu, koherentnu cjelinu. Imajući u vidu da su političke stranke hijerarhijske i da imaju nizak stepen unutrašnje demokratije, bila je potrebna posebna upornost i istraživačka imaginacija da se iza zvaničnih stavova otkriju, s jedne strane, dublja značenja i idejno-ideološki talozi, ali i da se isprovocira ono što je često sakriveno iza zvaničnih programa, javnih nastupa i pragmatičkih ciljeva pojedinih političkih partija. S tim u vezi, istraživač i istraživačica su u uzorak izabrali ne samo sagovornike_ ce iz različitih političkih stranaka već i sa različitih nivoa stranačke hijerarhije ne bi li došli i do neuhvatljivih značenja i do onoga što često ostaje nedorečeno ili prešućeno.

IZVORI

Author(s): Zlatiborka Popov-Momčinović / Language(s): Bosnian Publication Year: 0

METODOLOGIJA STUDIJE

Author(s): Mia Čustović,Zlatiborka Popov-Momčinović / Language(s): Bosnian Publication Year: 0

Ova studija je vođena principima kvalitativne metodologije bazirane na važnosti razumijevanja (veberijansko Verstehen) društvenih pojava. Ovakav pristup je, kada je o pravima i slobodama LGBT osoba, više nego bitan imajući u vidu mali broj deklariranih pripadnika_ca LGBT zajednice zbog čega kvantitativni pristup okrenut istraživanjima stavova u masi i na većem uzorku ne bi omogućio uvid u slojevitost marginalizacije ove društvene grupe. Kako je fokus bio na LGBT zajednici u specifičnom kontekstu (sektor unutrašnjih poslova), smatralo se bitnim prikupiti i analizirati percepcije relevantnih društvenih aktera_ki čija (sa)znanja, osjećanja, angažman faktički oblikuju entitet koji se proučava. Jer, problem koji se istražuje nije tamo negdje (engl. out there), već je inherentno oblikovan stavovima i društvenim interakcijama onih koji ga konstruiraju. Poseban značaj ovog metodološkog pristupa jeste što izbjegava kartezijansku asimetriju između subjekta i objekta istraživanja, te, budući da je riječ o društveno angažiranom istraživanju, otvara prostor za ekspresiju i subjektivaciju ranjive društvene grupe kao što je LGBT zajednica i njenu ulaznicu u društveno-politički i naučni mainstream. Kvalitativna metodologija također nadilazi rigidnost objektivnih, statističkih istraživanja koja nerijetko omalovažavaju stvarna životna iskustva, i odgovaraju hijerarhijama moći kako u nauci tako i u društvu.

ZAKLJUČAK

Author(s): Mia Čustović,Zlatiborka Popov-Momčinović / Language(s): Bosnian Publication Year: 0

LGBT osobe spadaju u najmarginalnije grupe bh. društva. Dok ostale marginalne grupe, uslovno rečeno, mogu javno istupati i javno se zalagati za svoja prava, kada je o LGBT osobama riječ to nije slučaj imajući u vidu izrazito heteronormativni vrijednosni okvir koji prožima gotovo sve sfere društva. Spolne razlike se ovdje zdravorazumski posmatraju kao “prirodne“, preddruštvene kategorije a potom se društveno opredmećuju kroz idealizirana i navodno nužna dvoobličja. Tvrdnje, koje je gotovo bezupitno postvarila nauka, da “nema kulture bez spolne razlike“ marginalizaciji i isključivanju LGBT osoba iz principa građanstva “obezbjeđuju“ naučni značaj, opravdanje, pa čak i dignitet. Iz tih razloga, zalaganje za prava i slobode odnosno jednakopravan status praćeno je brojnim rizicima koji imaju društvene, političke ali i psihološke posljedice na LGBT osobe. Stoga se mnogi_e od njih opredjeljuju za izolaciju, što, međutim, ne vodi per se smanjenju straha od potencijalnih napada, nasilja, bilo fizičkog ili psihološkog tipa. U takvom jednom ozračju, Ruzveltova (Roosevelt) sintagma o slobodi od straha (engl. Freedom from Fear) kao osnovnom ljudskom pravu više je nego upitna.

OGRANIČENJA STUDIJE

Author(s): Zlatiborka Popov-Momčinović / Language(s): Bosnian Publication Year: 0

Ograničenja studije proizlaze uglavnom iz složenosti entiteta koji se proučava, a to su prava i slobode LGBT osoba u kontekstu sektora unutrašnjih poslova u BiH. Kroz njega se, naime, prepliću institucionalne i vaninstitucionalne dimenzije u složenom bh. kontekstu, profesionalna etika koja odlikuje javne službe sa ličnim, habitualnim mišljenjima onih koji te službe obavljaju, te kojima je stoga teško precizno pristupiti i uobličiti ih potom u smislenu, koherentnu cjelinu s obzirom na njihovu kulturnu i kontekstualnu osjetljivost.

DISKRIMINACIJA OSTALIH – SLUČAJ “SEJDIĆ I FINCI PROTIV BOSNE I HERCEGOVINE“

Author(s): Saša Gavrić / Language(s): Bosnian Publication Year: 0

Najkasnije 22. decembra 2009. svima je postalo jasno: Bosni i Hercegovini potrebna je ustavna reforma, uključujući i reformu izbornog sistema. Evropski sud za ljudska prava (ESLjP) u Strazburu presudio je u korist podnosioca predstavke u predmetu “Finci i Sejdić protiv Bosne i Hercegovine”6 . Nemogućnost da manjine aktivno učestvuju na izbornima nema objektivnu opravdanost i time je ta zabrana protivna slovu i duhu Evropske konvencije o ljudskim pravima, koja zabranjuje diskriminaciju, utvrdio je sud (detalje presude vidi u poglavlju 3). Bosnu i Hercegovinu su pred Sudom za ljudska prava tužili predsjednik Jevrejske zajednice BiH i bosanskohercegovački diplomata Jakob Finci i Dervo Sejdić, a nekadašnji član Vijeća Roma Bosne i Hercegovine. Finci i Sejdić su tužili BiH jer su kao pripadnici manjinskih zajednica u BiH diskriminisani. Sjetimo se, po Dejtonskom ustavu samo pripadnici konstitutivnih naroda – Bošnjaci, Srbi i Hrvati, mogu biti birani u Predsjednišvo Bosne i Hercegovine i “gornji dom” – Dom naroda – Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine. Manjinskim zajednicama (pripadnicima nacionalnih manjina) pristup je onemogućen, jer je postdejtonska, bosanskohercegovačka država izgrađena jasnim etničkim, ali i entiteskim proporcijama (Ibrahimagić i dr. 2010). Ta trojna podjela vlasti ne karakteriše naravno samo Predsjedništvo BiH i Dom naroda PS BiH, nego i mnoge druge institucije i upravna tijela vlasti na državnom, entitetskom i kantonalnom nivou. Pravilo etničko-entitetskog proporcionalnog odnosa trebalo je (o)jačati mir i poštovanje među trima većinskim etničkim grupama. Za manjine i one koji se etnički ne opredjeljuju (npr. tzv. Bosanci) nije bilo mjesta. No, baš taj check-and-balance (Bieber 2009) danas često predstavlja prepreku u daljnem razvoju zemlje, naročito u kontekstu izgradnje funkcionalne države koja teži članstvu u Evropskoj uniji.

DA LI POSTOJI RAZLIKA IZMEĐU KONSTITUTIVNIH I NEKONSTITUTIVNIH?

Author(s): Nedim Kulenović / Language(s): Bosnian Publication Year: 0

Pitanje da li postoji razlika između konstitutivnih i nekonstitutivnih grupa u BiH čini se krajnje banalnim, iako nam saga oko presude Sejdić-Finci ukazuje na činjenicu da se o tom pitanju do nedavno nije govorilo sa dovoljnom ozbiljnošću. Složenije je pitanje da li razlike koje zaista postoje trebaju da postoje, te u kojem opsegu? Konačno, svako razmatranje ovih dilema mora se suočiti i sa pitanjima da li su unutar grupe nekonstitutivnih neki više jednaki od drugih, na koji način to treba da utječe na njihovo predstavljanje, te da li nekonstitutivni općenito imaju političke i društvene kapacitete da se izbore za suštinsku predstavljenost u političkom režimu na snazi.

The Future of Civil Protection in North Kosovo

Author(s): Isidora Stakić,Maja Bjeloš / Language(s): English

This paper presents an independent analysis of the current state of the Civil Protection (CP) units in the four municipalities which consti¬tute North Kosovo, and suggests possible solutions for their future. This project has been developed jointly by two think tanks: the Belgrade Centre for Security Policy and the Kosovar Centre for Security Studies in Prishtinë/Prishtina.1 Civil Protection units in North Kosovo operate outside Kosovo’s legal framework, despite the fact that the Brussels Agreement implicitly envisages the dissolu¬tion of all parallel Serbian security structures existing in Kosovo. While the Serbian com¬munity in North Kosovo sees CP as a civilian structure with the sole purpose of providing assistance to civilians in emergency situa¬tions, the Kosovo government, as well as the international institutions which operate in Kosovo, perceive CP as an illegal paramilitary structure that must be dissolved.

Crtanje granica na zapadnom Balkanu: ljudska perspektiva - izvještaj za Bosnu i Hercegovinu

Author(s): Sanja Mihajlović / Language(s): Bosnian

Ovaj izvještaj prezentuje rezultate terenskog istraživanja koje je Centar za sigurnosne studije proveo u maju 2011. godine u lokalnim zajednicama u Bosni i Hercegovini (BiH) i Republici Hrvatskoj (RH). Terensko istraživanje predstavlja kombinaciju grupnih rasprava i intervjua sa ključnim informatorima u dvije lokalne zajednice. Određeni broj intervjua proveden je i u Sarajevu. Svrha istraživanja je bila identifikacija potencijalnih nesporazuma u kontekstu označavanja granica na lokalnom nivou koji postati biti uzrokom eventualnog konflikta, te analiza utjecaja koji teritorijalni sporovi mogu imati na populaciju koja živi blizu granice. Rezultati istraživanja konceptualno se fokusiraju na problem postojećeg nedostatka informisanosti u redovima administrativnih i lokalnih struktura vlasti u vezi sa osnovnim problemima oko sporova povezanih sa označavanjem granica, te nedovoljnu svijest lokalne populacije i opšte nezadovoljstvo koje vlada zbog činjenice da ovi problemi još uvijek nisu riješeni. S druge strane, pozitivna činjenica je to da ljudi generalno ne pokazuju ogorčenje spram graničnih opština vezano za ovaj problem, te iskazuju zajednički stav da da je ovo doista politizirano pitanje. Naposljetku, Izvještaj završava setom preporuka koje su u skladu sa službenim stajalištima institucija vlasti Bosne i Hercegovine, međunarodne zajednice kao i sa stavovima građana.

Principles of European regionalism

Author(s): / Language(s): English

It is not possible to give simple and unambiguous answer to the question: Are there clearly articulated and generally applicable European standards of decentralisation and regionalisation of nation states? Nevertheless, we will not put ourselves at great theoretical risk if, at the beginning of analysis of this topic and contents of this study, we find that efforts made toward rehabilitation of failing levers of “the least poor” system of governance of modern states and societies, as well as the construction of “bottom up democracy” mechanism, in the late 20th and early 21st century, resulted in ever so infrequent and less convincing contestations of the view that decentralisation represents not only one of more attractive and acceptable faces of modern democracy, but also the possibility of more effective allocation of economic and overall social resources as well as conflict management in general. In line with this view, the conclusion that in the process of European integrations, regionalisation represents quite significant complementary process to the trends of globalisation and federalisation of European Union is not questionable at all. Certainly, the least problematic, both theoretically and practically, would be the postulation that modern democracy is inconceivable without constitutionally guaranteed and politically and systematically effectuated set of decentralised institutional arrangements

Saveti za Međunacionalne Odnose

Author(s): Aleksandra Šanjević,Snežana Ilić,Radomir Šovljanski / Language(s): Serbian

The adoption of the Law on Local Self-Government (2002 and 2007) has adopted a significant newspaper in the work of local governments, which involve a higher transfer of competencies from the central to the local level. One of the significant changes that have been introduced and establishing advice for interethnic relations, as municipal advisory bodies whose main jurisdiction is to protect and improve interethnic relations in multinational municipalities. The OSCE Mission in Serbia has been actively supported by their establishment and operation from the very beginning. Based on the analysis of the functioning of the Council for Interethnic Relations in Serbia, the OSCE Mission focused on determining the structure and tasks of the Council, at the same time informing the public about the existence and work of these bodies. During this project, the OSCE Mission from Serbia and Skopje successfully cooperated, organizing several mutual meetings of the Council in Serbia and similar municipal bodies that exist in Macedonia. These visits have contributed to the greater motivation of representatives of municipalities as well as members of the Council, and also confirmed the need and the merits of further work on support for these municipal bodies.

Izborna reforma u Srbiji : zašto i kako reformisati izborno zakonodavstvo?

Author(s): / Language(s): Serbian

The manual before you aims to point out the reasons why electoral reform is necessary in Serbia and to propose concrete solutions for the future organization of the electoral system and electoral administration. These solutions will include the elaboration of timelines and dynamics of potential work on legal and sub-legal solutions, as well as defining deadlines for when new laws would enter into force.

Serbia Citizens’ Trust towards Security and Justice Institutions – Western Balkans Security Barometer

Author(s): Not Specified Author / Language(s): English

How much the citizens of Serbia trust the security and justice institutions? How often they are in contact with them? What are the attitudes of citizens about corruption? You can find the answers to these questions in the analysis of the attitudes of the citizens obtained through the public opinion poll. The citizens responded that they trust the Serbian Armed Forces more than the police. Public trust in civilian intelligence service known as Bezbednosno-informativna agencija (BIA) is the lowest. When it comes to other security sector institutions, such as the Fire Service, Customs and correctional services, respondents state that they have the most trust in the fire service, then in correctional services – prisons, and the least trust they have in customs.

Katarza i katarakta

Author(s): Miodrag Stanisavljević / Language(s): Serbian

This book (almost) completes the mosaic. Under the common title Catharsis and Cataracts, all the aforementioned units have been brought together, which speak of a "wolf time" with whose legacy we are entering the new millennium. And the question is how much longer Miodrag Stanisavljević will have to follow the traces of that legacy, decipher its metamorphoses, call for caution, and awaken our dormant conscience.

Koren zla

Author(s): Ivan Stambolić / Language(s): Serbian

The disappearance of Ivan Stambolic, former President of Serbia, on August 25, 2000, on the eve of major political changes in Serbia, is a political crime of the first order. The equal indifference of both the previous and current regimes towards this unique crime does not allow for a clear line to be drawn between them - political, legal and moral. The suspicion is deeper, the revolt restrained but more concentrated. Hence it is a mere illusion that the memory of the crime against Ivan Stambolic will fade away in the gloomy landscape of today's Serbia, or that it will be drowned in a great criminal enterprise. On the contrary, the anatomy of this individual crime is important not only as a grain of truth in the past and present, but also as a sign of the times to come.

50+ inspiracija - kako OCD mijenjaju društvo

Author(s): Mira Popović Trstenjak,Ivana Matanovič,Petar Đukanović / Language(s): Montenegrine

The publication provides insight into joint efforts aimed at strengthening civil society organizations (CSOs) in Montenegro. Through the M'BASE program, the implementation of as many as 91 projects across the country was supported, a platform was created for strengthening the capacity of organizations, empowering local communities and stimulating social changes in the key areas of democratization and Europeanization, the position of young people, gender equality, environmental protection, other aspects of human rights, but also education, the fight against corruption and many others.