World and anti-world Cover Image

Świat i antyświat
World and anti-world

Author(s): Eugenia Miceva
Contributor(s): Teresa Pilecka (Translator)
Subject(s): Anthropology, Language and Literature Studies, Applied Linguistics
Published by: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Marii Curie-Sklodowskiej
Keywords: Bulgarian demons; karakondżula [karakondzula or karakondzol, demonic creature]; wampir [vampire]; talaksym [talasam/ demonic creature]; anti-world

Summary/Abstract: Autorka, na przykładzie trzech istot demonicznych: karakondżula, wampira i talasyma, przedstawia wzajemny stosunek człowieka (Bułgara) do stworzonych przez niego wyobrażeń o mieszkańcach „świata nieziemskiego” (antyświata). W opisie demonów autorka kieruje się następującymi kryteriami (wyróżnikami): (1) czas działania istoty; (2) bezpośredni kontakt z ofiarą; (3) brak preferencji przy wyborze ofiar; (4) zdolność przeistaczania się w zwierzęta, ludzi i sobie tylko właściwe stwory; (5) złe intencje ich postępowania.Następnie przechodzi do szczegółowego omówienia każdego demona, wymieniając takie informacje, jak: pochodzenie, funkcje, sposoby ujawniania się, stopień ingerencji w życie człowieka, sposoby walki i ochrony. Na zakończenie formułuje wnioski: (a) dla człowieka z ludu działania demonów mają wartość sygnałów, według których orientuje się on w rzeczywistości; (b) człowiek przyjmuje sygnały istot demonicznych jako nakazy od przodków; (c) demony pełnią funkcję mediatora między żywymi i umarłymi; (d) demony zrodziła potrzeba zapełnienia luki w wiedzy na temat granicy życia i śmierci, ludzka niewiedza powołała na „ten świat” demony takie, jakie były potrzebne człowiekowi.

  • Issue Year: 5/1992
  • Issue No: 5
  • Page Range: 31-43
  • Page Count: 13
  • Language: Polish