Bolesław the Brave and Sviatopolk’s invasion on Kiev
in the Ruthenian historiographical tradition
(14th–16th centuries) Cover Image

Wyprawa Bolesława Chrobrego i Światopełka na Kijów w ruskiej tradycji historiograficznej (XIV–XVI wiek)
Bolesław the Brave and Sviatopolk’s invasion on Kiev in the Ruthenian historiographical tradition (14th–16th centuries)

Author(s): Krzysztof Benyskiewicz
Subject(s): History, Middle Ages, 13th to 14th Centuries, 15th Century
Published by: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Keywords: Rus; Poland; Bolesław the Brave; Yaroslav the Wise; Svatopelk; PolishRuthenian relations; invasion on Kiev

Summary/Abstract: Article concerns the issue of shaping the image of Kiev invasion in Ruthenianhistoriography. The oldest version of the war description, known from Laurentian andHypatian Codex, found its development in 15th–16th century handwritten codexes.The changes concerned aspects including course of the campaign, Bolesław’s sexual excesses in Kiev, and political weight of Polish intervention. Some Polish, Ukrainian andRussian historians claim that the late chronicles stored the original sense of the story. Theauthor assumes that this hypothesis does not have source justification. Comparative studies on the text variants included in the chronicles indicate more on evolutionary changesin the note’s content. The crucial addendums of the original note took place probablyin the 15th century archetype of Nowogród-Sofia codexes with no attributed authorship. The oldest known manuscripts with new motives are: Oboleński’s list of “First SofiaChronicle”, “Ermolin Chronicle”, and “Karamzin’s Nowogród Chronicles”. Those dateback to the end of 15th or 16th century. The source for the corrections and addendums was,as the article author suggests, a subjective receiving of the past reality by writers which wascreated against the background of reading of the chronicles, influences of a foreign tradition, and experiences of contemporaneity. Artykuł dotyczy kwestii kształtowania w ruskiej historiografii obrazu wyprawy kijowskiej. Najstarsza wersja opisu wojny, znana z Latopisu ławrentiewskiego i hipackiego, znalazła rozwinięcie w XV-XVI wiecznych kodeksach rękopiśmiennych. Zmiany dotyczyły m.in. przebiegu kampanii, ekscesów seksualnych Bolesława w Kijowie oraz politycznego znaczenia polskiej interwencji. Zdaniem części historyków polskich, rosyjskich i ukraińskich, późne latopisy przechowały pierwotne brzmienie opowiadania. Hipoteza ta, zdaniem autora artykułu nie ma uzasadnienia źródłowego. Badania porównawcze nad wariantami tekstu zawartymi w latopisach wskazują raczej na ewolucyjne zmiany w treści notatki. Najistotniejsze uzupełnienia oryginalnej wersji zapiski nastąpiły najprawdopodobniej w XV-wiecznym archetypie zwodów nowogrodzko-sofijskich. Najstarszymi znanymi rękopisami zawierającymi nowe motywy są spis Oboleńskiego I latopisu sofijskiego, Latopis ermoliński i Latopis nowogrodzki Karamzina, pochodzące ze schyłku XV lub XVI wieku. Źródłem poprawek i uzupełnień był, jak sugeruje autor artykułu, subiektywny odbiór minionej rzeczywistości przez pisarzy, powstały na tle lektury latopisów, wpływów tradycji obcej oraz doświadczeń współczesności.

  • Issue Year: 48/2019
  • Issue No: 1
  • Page Range: 17-40
  • Page Count: 24
  • Language: Polish