The Apocalypse of St. John in Three Musical Renditions of Contemporary Composers of Pomerania and Kujawy Cover Image

Apokalipsa św. Jana w trzech interpretacjach muzycznych kompozytorów współczesnych Pomorza i Kujaw
The Apocalypse of St. John in Three Musical Renditions of Contemporary Composers of Pomerania and Kujawy

Author(s): Anna Szarapka
Subject(s): Fine Arts / Performing Arts, Music
Published by: Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie
Keywords: współczesna muzyka polska ; funkcje dzieła muzycznego ; barwa ; ekspresja ; symbol ; stylizacje ; przesłanie

Summary/Abstract: Przedmiotem referatu są trzy utwory kompozytorów związanych z regionem Pomorza i Kujaw inspirowane Apokalipsą św. Jana – Septem tubae z 1966 i Apokalipsa z 1977 roku Bernadetty Matuszczak oraz Apokalypsis Marcina Gumieli z lat 2006–2010. Autorka posługuje się metodologią zaproponowaną przez Mieczysława Tomaszewskiego, w której dzieło muzyczne badane jest w aspekcie funkcji spełnianych w kulturze, a więc z perspektywy funkcji ekspresywnej, impresywnej, referencjalnej i fatycznej. Dobór środków wyrazu i sposobów oddziaływania na słuchacza powiązany jest z bogatymi środkami wykonawczymi. Kategorie znaczeń pozamuzycznych niesione są przez takie układy interwałów i brzmień, które obrazują sferę sacrum i profanum. W utworach tych ilustracyjność przenika się z myśleniem symbolicznym i aluzyjnym. Kompozytorzy nawiązują do bogatej tradycji minionych epok, do gregoriańskiej psalmodii, sekwencji Dies irae (B. Matuszczak) oraz stosują rozwiązania formalne i brzmieniowe inspirowane symboliką liczb (M. Gumiela). W przedstawionych trzech muzycznych interpretacjach Apokalipsy najsilniej zaznaczają się dwa idiomy strukturalno-ekspresywne: idiom grozy (siedmiokrotne apokaliptyczne „biada”) oraz idiom świętości – Nowego Nieba i Nowej Ziemi, w którym rozbrzmiewają słowa: Sanctus i Alleluja. To te słowa ostatecznie niosą najważniejsze przesłanie tych utworów – przesłanie nadziei i pokoju.

  • Issue Year: 2014
  • Issue No: 9
  • Page Range: 131-148
  • Page Count: 18
  • Language: Polish