[- - - - ] W kwadratowej klamrze. Ingerencje cenzorskie w “Tygodniku Powszechnym” 1981-1987
[- - - - ] In a square buckle. Censorship in "Tygodnik Powszechny" 1981-1987

Summary/Abstract: Pierwszą rzeczą, która mną wstrząsnęła, gdy zacząłem analizować ungerencje cenzorskie w „Tygodniku Powszechnym”, był fakt, jak bardzo pomyliłem się w ocenie liczby wypowiedzi zatrzymanych przez cenzurę w badanym okresie. Początkowo szacowałem ją na ok. 500, co było i tak wartością przerażająco dużą. Tymczasem okazało się, że takich wypowiedzi jest w interesującym mnie okresie bez mała... tysiąc! Drugi wstrząs wywołał fakt, że wśród skonfiskowanych wypowiedzi bardzo duży odsetek dotyczył szeroko rozumianej tematyki religijnej i kulturalnej. Światło na ten fakt rzuca nawet statystyka autorów, których teksty były najczęściej zdejmowane. Liderką była Józefa Hennelowa – 47 konfiskat, drugie miejsce zajął Piotr Wierzbicki – 35, trzecie Stefan Kisielewski – 19 (w tym 15 jako Kisiel). Do autorów, których teksty częściej zatrzymywano należeli: Ewa Szumańska, Tadeusz Szyma, ks. Mieczysław Maliński i ks. Józef Życiński. Dla cenzury poetyckie miniatury były nie mniej groźne niż publicystyka: to jedna z trzech najliczniejszych grup konfiskowanych tekstów według gatunku wypowiedzi. W klasyfikacji autorów, których wiersze zdejmowano najczęściej, palmę pierwszeństwa dzierżył Jan Polkowski (12) przed Tomaszem Gluzińskim (11) i Wiktorem Woroszylskim (8). Zatrzymano po 6 utworów Artura Międzyrzeckiego, Stanisława Kasprzysiaka, Leszka A. Moczulskiego i Lothara Herbsta, po 5 – Tadeusza Szymy, Kornela Filipowicza i Ewy Lipskiej, Joanny Salamon – 4, Marka Skwarnickiego – 3. Wśród autorów, których wiersze czy miniatury zostały zatrzymane, znaleźli się: Jarosław M. Rymkiewicz, Adam Zagajewski, Julia Hartwig, Tomasz Łubieński, Mieczysław Jastrun, Marian Hemar, Czesław Miłosz, Anna Kamieńska, ks. Jan Twardowski, Wisława Szymborska czy Stanisław Barańczak.

• Details
• Contents